راه‌اندازی بازار مشتقات ارز در انتظار اعلام بانک‌مرکزی

به گزارش خبرنگار مهر حامد سلطانی نژاد امروز در نشست خبری از راه اندازی معاملات و گواهی سپرده سکه طلای بهار آزادی به صورت پایلوت طی چند روز گذشته خبر داد و افزود: با این اقدام به سمت نسل دوم بورس کالا مهاجرت می کنیم به طوری که به سمت معاملات مبتنی بر اوراق بهادار ساده و قابل ترویج و قابل معامله مانند اوراق گواهی سپرده و سلف موازی می رویم.

مدیرعامل بورس کالای ایران با اشاره به اینکه صندوق های کالایی را به عنوان یکی از ارکان بورس های کالایی راه اندازی خواهیم کرد، افزود: قرارداد آتی ارز از پروژه هایی بود که به عنوان بورس کالا در حوزه نرم افزار و تدوین مقررات در حوزه زیرساخت ها کارها انجام شده است.

وی افزود: راه اندازی قرارداد آتی ارز در شورای عالی بورس به تصویب رسیده و منتظر اعلام نظر بانک مرکزی در این خصوص هستیم به طوری که باید مشخص شود آیا این قرارداد پس از یکسان سازی نرخ ارز اجرایی خواهد شد یا خیر و با اعلام آمادگی بانک مرکزی، این بازار قابلیت راه اندازی دارد.

این مقام مسئول در بازار سرمایه ای ایران در پاسخ به این سوال که به نظر می رسد بورس تهران نیز برنامه ای برای راه اندازی بازار مشتقات ارزی دارد بالاخره این بازار در بورس کالا یا در بورس تهران عملیاتی خواهد شد، اظهار داشت: این تصمیم یعنی اینکه در کجا بازار مشتقات ارزی راه اندازی شود، از جنس سیاست گذاری است.

وی گفت: اما در مصوبات کمیته فقهی، بورس ارز یک نوع کالا در نظر گرفته شده و این در حالی است که بورس کالا زیرساخت های لازم را مهیا کرده و ظرف یک هفته پس از اعلام از سوی بانک مرکزی می توانیم آن را راه اندازی کنیم.  

سلطانی نژاد از تقویت رینگ صادراتی با همکاری بانک های خارجی و داخلی خبر داد و با بیان اینکه با تقویت این بازار تسویه معاملات بورس کال با ارزهای خارجی انجام خواهد شد افزود: پیش بینی می شود که با این کار حجم خریداران خارجی با رینگ صادراتی افزایش یابد.

مدیرعامل بورس کالای ایران یکی از برنامه های بورس کالا را تقویت انجام آنلاین معاملات قرارداد آتی سکه اعلام کرد و افزود: تاکنون دو شرکت مجوز انجام این کار را از سازمان بورس دریافت کردند و دو تا سه شرکت دیگر باقی مانده اند و به سمت ۲۴ در هفت کردن معاملات قرارداد آتی سکه پیش خواهیم رفت. همچنین در بازار مشتقه ارز نیز همین برنامه پیاده سازی خواهد شد.

وی گفت: در صدد هستیم که بورس کالا را به عنوان یک مرجع قیمت گذاری کالاهای اساسی بشناسیم تا با این کار بسیاری از تجار برای قیمت گذاری و تامین نیازها از بورس کالا استفاده کنند. کشف نرخ کالاهای اساسی را براساس مکانیزم عرضه و تقاضا اجرایی خواهیم کرد.

سلطانی نژاد درباره پرونده خروج پتروشیمی ها از بورس گفت: با جمع بندی که با بورس و مجلس به آن رسیده ایم، سیاست، تضعیف بورس کالا نیست بلکه تقویت آن است. همه بورس های کالایی سیر تکاملی شان از بازار فیزیکی به سمت بازار مالی بوده است. از مبانی تشکیل بازار مالی قوی داشتن بازار نقدی قوی است و به نظر نمی رسد که کسی بخواهد بورس کالا را تضعیف کند.

مدیرعامل بورس کالای ایران از برنامه تشکیل صندوق های طلا و محصولات کشاورزی برای رفع دغدغه های صنایع پایین دستی خبر داد.

وی در پاسخ به این سوال که آیا بورس کالا برنامه ای برای فعالیت در حوزه مسکن دارد یا خیر افزود: اینگونه نیست که بورس کالا بخواهد معاملاتی در زمینه آپارتمان انجام دهد و هیچ برنامه ای برای ورود به این موضوع نداریم اما بورس کالایی محمل خوبی برای اوراقی که پشتوانه آن به بخش مسکن اهدا شده یا اوراق مبتنی بر دین برای فروش محصولات می تواند باشد و قصد داریم که این موضوع را نهایی کنیم.

سلطانی نژاد ادامه داد: در حوزه مسکن وام هایی که باقی مانده و راکد شده می تواند به اوراق دین مبتنی بر مسکن در بورس کالا تبدیل شود.

مدیرعامل بورس کالای ایران درباره برنامه بورس کالا به منظور فروش اموال مازاد بانک ها در این بورس گفت: مشغول بازاریابی برای املاک و مستغلات مازاد بانک ها هستیم. اگر تا پایان سال برنامه فروش اموال مازاد بانک ها اجرایی نشود قطعا در سال ۹۵ عملیاتی خواهد شد.

وی گفت: ارتباط با نهادهای مالی بین المللی این امکان را در پسابرجام فراهم کرده که بتوانیم سرمایه گذاران و خریداران خارجی را به شیوه بهتری پذیرا باشیم؛ ضمن اینکه باز شدن مسیرهای پرداخت و تبادل مالی، زمینه پرداخت های ارزی را فراهم خواهد کرد.

سلطانی نژاد با اشاره به تحولات مثبت در این بورس در پسابرجام، اظهارداشت: بورس کالای ایران با ایجاد بازار شفاف برای کشف نرخ قیمت کالاهای اساسی در راهبردهای سال آینده بازنگری خواهد کرد.

وی افزود: ارتباط ما با نهادهای مالی بین المللی، این امکان را در پسابرجام فراهم کرده که بتوانیم سرمایه گذاران و خریداران خارجی را بهتر پذیرا باشیم. انتظار داریم در سال ۹۵ با گشایش های ناشی از پسابرجام حجم معاملات در رینگ صادراتی و در داخل افزایش یابد.

مدیرعامل بورس کالای ایران با بیان اینکه اقتصاد ایران در سال ۹۴، شاهد کاهش نرخ تورم و در عین حال سنگینی سایه رکود بر فضای کسب و کار بود، طوری که رشد تولید ناخالص داخلی کشور به عدد صفر رسید، به کاهش درآمدهای نفتی دولت و سرمایه‌گذاری‌های عمرانی در کشور طی سال جاری اشاره کرد و گفت: طبیعی است که وقتی صنایع پایین‌دستی رونق نداشته باشند، به تبع آن صنایع بالادستی کشور نیز نتوانند محصولات خود را با آسودگی به فروش برسانند.

وی ادامه داد: بخش عمده‌ای از محصولات فلزی، معدنی و پتروشیمی در صنایع ساختمان‌سازی به مصرف می‌رسد و حال آنکه با توجه به کاهش ۱۵ درصدی صدور پروانه‌های ساخت، حجم مصرف این محصولات نیز با کاهش مواجه بود، اما در اواخر امسال با رفع تحریم‌ها و اجرای برجام چشم‌انداز جدیدی در برابر فضای کسب و کار کشور ایجاد شده است.

وی با بیان اینکه آثار رفع تحریم‌ها در دوره‌های زمانی آینده خود را نشان می‌دهد، افزود: در حوزه محصولات فلزی شاهد دامپینگ رقبای خارجی از جمله کشور چین بودیم که با قیمت پایین همواره محصولات خود را در بازار داخلی عرضه می‌کردند در عین حال کاهش قیمت جهانی فلزات اساسی باعث شد تا حجم معاملات محصولات فلزی با کاهش مواجه باشد.

سلطانی‌نژاد با اشاره به آمار معاملات بورس کالا در ۱۱ ماه سال ۹۴ و مقایسه آن با دوره مشابه سال قبل، افزود: در حوزه بازار فیزیکی (نقدی)، ارزش کل معاملات محصولات صنعتی و معدنی در حالی به ۱۱۱ هزار میلیارد ریال در بورس کالا بالغ شد که این ارزش ناشی از معامله ۸.۶ میلیون تن انواع کالا بوده است. این حجم از معاملات به لحاظ مقداری با کاهش ۲۰ درصدی و به لحاظ ارزش با کاهش ۳۷ درصدی نسبت به دوره مشابه سال قبل مواجه بوده است.

وی ادامه داد: در حوزه کشاورزی نیز ارزش معاملات این بازار در حالی طی ۱۱ ماهه اخیر به ۹ هزار میلیارد ریال در بورس کالا بالغ شد که این حجم از معاملات در مقایسه با دوره مشابه سال قبل به لحاظ مقداری و ارزشی به ترتیب با رشد ۶۰۰ درصدی و ۹۲۲ درصدی مواجه بود.

مدیرعامل بورس کالا به معاملات محصولات پتروشیمی در بورس کالا اشاره کرد و گفت: در حوزه محصولات پتروشیمی ارزش معاملات این بازار تا پایان بهمن‌ماه امسال بیش از ۷۶ هزار میلیارد ریال بالغ شد که ناشی از داد و ستد ۲.۵ میلیون تن انواع محصولات پتروشیمی بود که به لحاظ مقدار و ارزش در مقایسه با دوره مشابه سال قبل با کاهش ۱۴ و ۲۲ درصدی مواجه شد.

وی ارزش کل معاملات صورت گرفته در بازار نقدی و فیزیکی بورس کالا را در ۱۱ ماه امسال مبلغ ۲۶۴ هزار میلیارد ریال اعلام کرد و گفت: این رقم به لحاظ مقداری با کاهش ۳ درصدی نسبت به دوره مشابه پارسال مواجه بوده، اما به لحاظ ارزش نیز این رقم ۲۷ درصد کاهش را تجربه کرده است. از این رو کاهش معاملات بورس کالا بیش از آنکه ناشی از حجم معاملات باشد ناشی از قیمت‌های جهانی بوده است.

وی به معاملات بازار اوراق بهادار مبتنی بر کالا نیز اشاره کرد و گفت: در سال ۹۴، بازار قراردادهای آتی سکه با ارزش معاملاتی به مبلغ ۱۳۲ هزار میلیارد ریال روبه‌رو بود که در مقایسه با ۱۱ ماهه سال قبل کاهش ۱۵ درصدی را تجربه می‌کند و انتظار میُ‌رود تا پایان امسال به دلیل نوسانات سکه از رکود سال قبل خود عبور کند.

وی افزود: همچنین در حوزه اوراق سلف استاندارد با ماهیت تأمین مالی، بورس کالا به لحاظ ارزش شاهد ۳.۷ هزار میلیارد ریال معامله در این حوزه بود که به لحاظ مقداری رشد ۵۰ درصدی را تجربه کرده است. در زمینه انتشار گواهی سپرده کالایی نیز امسال ارزش معاملات این ابزار به ۱.۲ هزار میلیارد ریال رسیده است.

سلطانی‌نژاد با بیان اینکه ارزش کل معاملات بازار اوراق بهادار مبتنی بر کالا در تالار نقره‌ای به ۱۳۷ هزار میلیارد ریال تا پایان بهمن ماه امسال رسیده است، افزود: در مجموع ارزش کل معاملات بورس کالا طی امسال به رقم ۴۰۱ هزار میلیارد ریال رسید که نسبت به سال قبل کاهش ۲۳ درصدی را تجربه کرده است که سهم کاهش قیمت‌ها نسبت به حجم معاملات صورت گرفته در این بازار نسبت بالایی را به خود اختصاص داده است.

این مقام مسئول از صدور ۵.۶ میلیون تن کالا در ۱۱ ماهه امسال از طریق تابلوی صادراتی بورس کالا به آن سوی مرزها خبر داد و گفت:‌ ارزش معاملات رینگ صادراتی بورس کالا در دوره مذکور به بیش از ۲۷ هزار میلیارد ریال بالغ شده است.

وی از پایان اجرای موفقیت‌آمیز طرح پایلوت گواهی سپرده کالایی ذرت خوزستان در روز چهارشنبه هفته جاری سخن گفت و افزود: با اجرای موفق این طرح به زودی این طرح برای چند استان دیگر کشور نیز به اجرا خواهد گذاشته شد.

مدیر عامل بورس کالا یادآور شد: در این طرح با تکیه بر ماده ۳۳ قانون حمایت از کشاورزی ۱۹۰ هزار تن ذرت خوزستان به ارزش ۱۱۹۲ میلیارد ریال مورد معامله قرار گرفت که از طریق آن بورس کالا توانست بار مالی تحمیل شده سالانه دولت را کاهش دهد. در این طرح ۲۶ انبار در خوزستان و ۹ انبار در کرمانشاه شناسایی و پذیرش شدن و برای ۷ هزار کشاورز کد معاملاتی صادر شد.

وی از تلاش بورس کالا برای راه‌اندازی قراردادهای آتی ذرت، زعفران، قیر و سایر محصولات برخوردار از قابلیت استاندارد در سال آینده خبر داد و گفت: بورس کالا تلاش می‌کند با واگذاری مدیریت حساب مشتریان و پایاپای به کارگزاران، بورس کالا را به سمت کارگزار محور شدن حرکت دهد.