تعدد شخصيت هاي داستاني نويسنده را دچار مشكل مي كند

به گزارش خبرنگار كتاب مهر ،  اين اثر شامل سه داستان بلند به نام تصعيد ، مثل باران و سيلوانا در 245 صفحه مي باشد كه از سوي  معاونت فرهنگي - پرورشي دفتر هنر و ادبيات داستاني، در سال 84 منتشر شد .

اين نشست با حضور سهيلا عبدالحسيني - نويسنده اثر و با مديريت حسن گلچين آغاز شد ، ابتدا يكي از حاضران خلاصه داستان سيلوانا را به اين ترتيب تعريف كرد : در يك منطقه مرزي ، حد فاصل استانهاي كردستان و آذربايجان و مرز تركيه، از سوي گروهي مسلح به رهبري بولوت ، به نيروهاي انتظامي حمله مي شود . در طي اين تهاجم فرمانده قرارگاه محمد ابطحي و معاون او عروج ، شهيد مي شوند .

سردار ابوطالبي كه در زمان جنگ تحميلي با اين دو هم رزم بوده و اكنون جانباز است، به عنوان فرمانده قرار گاه در نظر گرفته مي شود اما او نمي پذيرد. شخص ديگري به نام پويان فرماندهي را به عهده مي گيرد. علي به ديدار (صفدر) پيرمردي كه از آشنايان قديمي اوست و اكنون در اروميه ساكن است مي رود . بولوت پس از اقداماتش عليه نيروهاي ايراني به ديدار عبدالله اوجالان مي رود.

اوجالان كه با قدرت هاي منطقه سازش كرده است ، قصد دارد باحمايت آنها بخش هايي از خاك ايران را جدا كند علي كه به اوضاع منطقه مشكوك شده است ، از طريق يكي از اهالي قديمي منطقه ، بياض كه قهوه خانه دارد و پسرش صلاح كه در خدمت اوجالان است ، به اين مطالب پي مي برد ، اما پويان به عنوان فرمانده قرار گاه از علي حمايت نمي كند وحتي او را براي تحقيقاتش مورد مواخذه قرار مي دهد.

علي ، بياض و خانواده اش را از منطقه خطردور مي كند و به خانه صفدر مي برد ، گوزل دختر بياض به علي دل مي بندد ، حاجي صاحي كه از فرماندهان شمال غرب است در مورد پويان تحقيقاتي انجام مي دهد، علي به دنبال كشف نقشه اوجالان، در پي فهميدن محل اختفاي سلاح هايي كه به وسيله آن قرار است ، حمله گسترده صورت بگيرد بر مي آيد . در اين موقع چند نفر به عنوان دانشجو از تهران به ديدار اوجالان مي آيند تا اقداماتي هماهنگ با او از ناحيه دانشگاه انجام دهند و سرانجام علي موفق مي شود محل اختفاي مهمات دشمن را كشف كند وبا حمله غافلگيرانه، نقشه آنها را خنثي كند.

در طي حمله ، بولوت كشته شده وعلي زخمي مي شود  اما حمله با پيروزي نيروهاي ايراني به پايان مي رسد.

به گزارش مهر ، پس از قرائت خلاصه داستان ،  سعيد اسدي فر در مورد پيرنگ داستان سيلوانا گفت : اين داستان با وجود شخصيت هاي نسبتا زيادي كه دارد ، دچار ابهام نشده است. زمان و مكان و موقعيت داستان كاملا روشن است كه ظاهرا حدود سال 1357 مي باشد ، چرا كه يكي از شخصيت هاي اصلي، عبدالله اوجالان است كه شخصيت واقعي است و در سال 1377 توسط جاسوسان آمريكايي ربوده شد و از آن تاريخ تا كنون درزندان تركيه به سر مي برد .

در زمينه عملكرد ساير شخصيت ها، وي به شخصيت صفدر پاسبان وگوزل اشاره كرد وگفت : صفدر، شخصيتي قابل لمس و دلپذير است و وجود گوزل وعشق او به اثر لطافت بخشيده و از موج خشنونتي كه در داستان به چشم مي خورد كاسته است .

وي ضمن  جذاب خواندن اثر منطق داستان را دچار ابهام دانست به اين دليل كه اوجالان رهبر چريك هاي كرد تركيه و تحت عنوان p.k.k بوده است. وي حدود 25 سال است كه در منطقه به جنگ و گريز مشغول  بوده اما در اين اثر نامي از p.k.k بردهنشده است، همچنين اين مسئله كه اوجالان و گروهش با ايران مشكل داشته باشند جاي بحث و ترديد دارد، زيرا وي سالهاست در منطقه مرزي حضور و فعاليت دارد.

خانم عزيزي نيك در ادامه گفت ، منطقه مورد بحث در اين داستان داراي فضا و فرهنگ چند بعدي است. به اين دليل كه اقوام ترك، كرد، فارس چه شيعه و چه سني، هر يك داراي ويژگي هاي زباني و فرهنگ خاص خود مي باشند . بنا براين انتخاب چنين منطقه اي در داستان نه تنها درك حال و هواي فضاي داستان را براي مخاطب مشكل مي كند ، بلكه براي نويسنده هم تصوير كردن اين فضا، دشوار است .  با آنكه نويسنده با انتخاب نام هاي خاص افراد و محلهاي منطقه و انتخاب اشعار و توصيف طبيعت تا حدي در رفع اين مشكل كوشيده ، اما به نظر مي رسد از اين جهت اثر خالي از اشكال نيست. به همين دليل شايد بهتر بود صورت مسئله ساده تر از اين باشد.

محمد علي گوديني، ضمن تاييد پيشنهاد خانم عزيزي نيك در تكميل اين بحث گفت : در داستان سيلوانا، شخصيت هاي زيادي نقش دارند. هر داستان به اندازه طرح و مضمون خودش، استعداد پرورش تعداد معيني از شخصيت ها را دارد. هر چه تعداد شخصيت ها بيشتر باشد مسلما به سامان رساندن آنها دشوارتر است به نظر مي رسد در اين داستان، هر گاه نويسنده به گره غير قابل حلي برخورد كرده، با استفاده از يك شخصيت جديد تلاش كرده آن را رفع و رجوع كند. مانند استفاده سعيد و مسعود كردواني (از گروه منافقين) و يا مجيد كاظمي و سيد شرف الدين و...

در ادامه سهيلا راجي، داستان سيلوانان را اثري قوي و تاثير گذار دانست و تصوير سازي درون و برون شخصيت ها را يك دست وهماهنگ دانست ، منتقدي ديگر، با بحث پيرامون زاويه ديد اثر گفت : گزينش زاويه ديد سوم شخص محدود با آنكه به خوبي رعايت شده اما باعث نمي شود كه مخاطب باعلي همذات پنداري لازم را ايجاد كند . خواننده  تا آخر داستان اطلاعات چنداني درباره علي ابوطالبي شخصيت مثبت و اصلي داستان به دست نمي آورد و ارتباط كافي با اين شخصيت ايجاد نمي شد.

در پايان حسن گلچين با جمع بندي نظرات منتقدين، سيلوانا را اثري قابل تامل دانست و افزود: پرداختن به موضوع درگيري دانشگاه و ريشه ها و عوامل آن در يك كار هنري به هيچ وجه ساده نيست و به ثمر رساندن آن به اندازه اي انرژي سوز است كه قادر نيست با موضوعات ديگر همراه شود.

همچنين سهيلا عبدالحسيني ضمن تشكر از شركت حاضرين، نقدهاي آنان را حائز اهميت هوشمندانه خواند و تحمل و استفاده از نقد و نظر منتقدين را برخود و همه نويسندگان ضروري دانست.