نمایشگاه كتاب از مصلا تا شهر آفتاب

خبرگزاری ایرنا نوشت: استقبال نكردن مخاطبان از محل جدید به دلیل دوری مسافت ازجمله اظهارات منتقدان برگزاری نمایشگاه كتاب در این محل بوده كه این سخن دستكم در روزهای نخست برگزاری بیست و نهمین نمایشگاه كتاب و استقبال بازدیدكنندگان درست در نیامد.

مراسم گشایش بیست و نهمین نمایشگاه بین المللی كتاب تهران صبح سه شنبه هفته گذشته با حضور حجت الاسلام و المسلمین حسن روحانی رییس جمهوری در سالن ملل مجموعه نمایشگاهی شهر آفتاب مقابل میدان فرهنگ برگزار شد. 

در این مراسم علی جنتی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، محمدباقر قالیباف شهردار تهران، سیدعباس صالحی رئیس نمایشگاه بین‌المللی كتاب تهران، جمعی از مسئولان كشوری، ناشران و اهالی رسانه حضور داشتند.

نگاهی به نمایشگاه كتاب 
از سال ۱۳۶۶ محل دائمی نمایشگاه بین المللی تهران ۱۹ سال میزبانی بازدید كنندگان در نمایشگاه كتاب را برعهده داشت و ۹ سال هم در مصلی تهران این رویداد بزرگ فرهنگی برپا شد. 
طی ۲۸ سال گذشته تعداد ۱۰ نفر از مسئولین وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی عهده دار برپایی نمایشگاه بین المللی كتاب بوده اند كه از آن جمله می توان به ترتیب سالهای برپایی نمایشگاه به 'صباح زنگنه' چهار دوره ، 'محمد مهدی كرباسچی' یك دوره ، 'احمد مسجد جامعی' شش دوره ، 'علیرضا برازش' دو دوره ، 'علی اصغر رمضان پور' سه دوره ، 'محمد علی شعاعی' دو دوره ، 'احسان الله حجتی' یك دوره ، 'محسن پرویز' سه دوره ، 'بهمن دری' سه دوره و 'سید عباس صالحی' به عنوان معاون فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی طی سه دوره اخیر و امسال نمایشگاه بین الملی كتاب جمهوری اسلامی تهران در شهر آفتاب اشاره كرد.

طی ۲۸ دوره گذشته از تاریخ برپایی نمایشگاه بین المللی كتاب تهران در مجموع بالغ بر ۳۳هزارو ۲۲۷ ناشر داخلی با بیش از ۲ میلیون و ۵۹۵ هزار و ۱۰۶ عنوان كتاب های داخلی و همچنین تعداد ۲۳ هزار و ۱۴ ناشر خارجی با یك میلیون و ۸۴۰ هزار و ۱۹۳ عنوان كتاب خارجی در این رویداد فرهنگی حضور یافته اند.

بر همین اساس بیشترین ناشر شركت كننده داخلی نمایشگاه كتاب در سال ۹۰ با تعداد ۲۳۷۶ ناشر و كمترین آن ۲۰۰ ناشر در نخستین سال برپایی آن به سال ۶۶ باز می گردد.

بیشترین ناشر شركت كننده خارجی در نمایشگاه بین اللمی كتاب تهران به سال ۱۳۹۴ با ۲۸۰۰ ناشر و كمترین ناشر شركت كننده خارجی به سال ۶۶ باز می گردد.  

در نمایشگاه كتاب سال گذشته تهران بالغ بر ۶۶۰ میلیارد و چهار میلیون ریال از طریق بن های بانكی ، ‌خرید كتاب انجام شد. 

نگاهی به مجموعه نمایشگاهی شهر آفتاب
براساس تفاهم نامه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با شهرداری تهران ، نمایشگاه بین المللی كتاب تا دو سال آینده در محل شهر آفتاب و طی این مدت برای حضور ناشران و نویسندگان و همچنین غرفه داران رایگان خواهد بود.

سالن‌های نمایشگاهی به مساحت تقریبی ۱۲۰ هزار مترمربع و در سه تیپ طراحی شده‌اند. یك عدد سالن بزرگ (سه قلو) به مساحت ۲۵ هزار مترمربع، چهار عدد سالن متوسط (۲ قلو) هركدام به مساحت ۱۵ هزار مترمربع و چهار عدد سالن كوچك (تكی) هركدام به مساحت هشت هزار مترمربع. 

این سالن‌ها محل اصلی غرفه‌های نمایشگاهی است. هركدام از سالن‌ها فضایی یكپارچه و بزرگ است كه با سقفی عظیم و زیبا فضایی منحصر به فرد و فاخر را پدید آورده است.

سالن ملل نیز در بخش نمایشگاهی در دو طبقه با زیربنای ساختمانی هشت هزار مترمربع و به ارتفاع ۲۴ متر ساخته شده است .

بدنه‌ها و ستون‌های این ساختمان از جنس بتنی و شیشه و سقف آن با پوشش سازه فضا كار ساخته شده است .

سالن ملل به عنوان هال اصلی ورودی مجموعه نمایشگاه است و با الهام از تالار تاریخی صد ستون پرسپولیس در شیراز طراحی شده است.

نمایشگاه‌های روباز نیز به مساحت تقریبی ۳۲ هزار مترمربع شامل فضایی باز است كه در برخی از نمایشگاه‌ها كاربرد دارد. ساختمان مركز تجارت ۱و۲ هر كدام با زیربنایی حدود ۷۶ هزار مترمربع و در پهنه‌های جنوبی سایت پیش‌بینی شده است. 

مركز تجارت به عنوان نمایشگاه دائمی برخی از برگزاركنندگان (برندهای مشهور) و مكانی برای سازماندهی و پاسخگویی پس از هر نمایشگاه در نظر گرفته شده است و شامل فضاهایی مانند نمایشگاه‌های تجاری، مدیریت خدمات تجاری نمایندگی‌ها، دفاتر بازرگانی، پاركینگ‌های اختصاصی و غیره است.

مراكز اقامتی با مساحت تقریبی ۱۶۰ هزار متر مربع در پهنه جنوبی سایت شامل دو هتل پنج ستاره ۳۵۰ اتاقه و یك هتل آپارتمان با امكانات و فضاهای جانبی مناسب است كه محل اسكان برگزاركنندگان نمایشگاه و بازدیدكنندگان خواهد بود. همچنین به منظور رونق بیشتر مركز تجارت، این بخش، امور مركز تجارت را تسهیل خواهد كرد.

بخش خدمات و پشتیبانی نیز شامل كاربردهای مختلف است و در این بخش بازدیدكنندگان بعد از عبور از دروازه‌های كنترل ورود و خروج، به سمت سالن ملل هدایت می‌شوند .

مدیریت اداری مجموعه نمایشگاه در این ساختمان مستقر شده و ضمن سازماندهی فعالیت‌های نمایشگاه، امكان ملاقات‌های تجاری و سمینارهای كوچك را فراهم می‌آورد. همچنین این ساختمان نیازهای خدماتی و رفاهی كارمندان نمایشگاه را برآورده می‌سازد.

ساختمان ورودی جنوبی، اداری و سمینار با متراژ حدود ۳۷ هزار متر مربع در شمال میدان مركزی مجموعه مابین سالن ملل و میدان در راستای شمالی جنوبی قرار دارد.

در اغلب نمایشگاه‌ها، برگزاری همایش‌های بزرگ، اصلی‌ترین دستاورد علمی آن محسوب می‌‌شود. سالن همایش ساختمانی است برای برگزاری سمینارها، سخنرانی‌ها و مراسم ویژه. 

این ساختمان در منتهی‌الیه غربی محور گودال باغچه و در تراز سالن‌های نمایشگاهی قرار گرفته است. مساحت تقریبی آن ۳۲ هزار متر مربع است كه دارای دسترسی نزدیكی به رینگ پیرامونی سواره و پد هلی كوپتر است.
ساختمان‌های خدمات جنبی به تعداد هشت عدد و در طرفین سالن‌های نمایشگاهی قرار دارند. هر كدام از ساختمان‌های جنبی حدود۲۰۰ مترمربع شامل فضاهای خدماتی همچون نمازخانه، رستوران، چایخانه و سرویس‌های بهداشتی است كه نیازهای خدماتی بازدیدكنندگان را برطرف می‌كند.

علاوه بر وجود پاركینگ ،ایستگاه وسایل نقلیه عمومی نیز برای بازدیدكنندگان دایر شده ،این ایستگاه‌ها مجاور هردو ورودی اصلی مجموعه بوده و امكان تردد بازدیدكنندگان با وسایل نقلیه عمومی از جمله اتوبوس و تاكسی را فراهم می‌كنند.

ایستگاه مترو نیز بصورت اختصاصی در ورودی شرقی مجموعه واقع شده و امكان تردد بازدیدكنندگان را از خطوط متروی تهران و بالعكس فراهم می‌كند و به عنوان اصلی‌ترین مبدأ تردد مجموعه در نظر گرفته می‌شود.

محور چهارباغ به عنوان شاهراه اصلی مجموعه، مسیر تردد تفكیك شده سواره و پیاده در مجموعه است كه با اتصال دو ورودی مجموعه، قسمت جنوبی مجموعه (مراكز تجاری و اقامتی) را از قسمت شمالی (بخش نمایشگاهی و خدماتی) جدا كرده و در مركز ثقل خود با یك میدانگاهی بزرگ، ورود به بخش نمایشگاهی را تعریف می‌كند. این محور با برخورداری از فضای سبز و آب‌نماهای ویژه، ضمن ایجاد یك جلوه بصری زیبا در سایت مجموعه، مسیر اصلی توزیع جمعیت در پروژه است و استخوان‌بندی هندسی مجموعه محسوب می‌شود.

محور گودال باغچه نیز به عنوان یك مسیر فرعی تردد، بازدیدكنندگان را درون بخش نمایشگاهی هدایت می‌كند و با اتصال به دو ورودی فرعی شرقی و غربی، امكان جابه‌جایی افراد را بین بخش‌های اصلی نمایشگاه (سالن‌ها) فراهم می‌كند.
این مسیر نیز دارای جلوه‌های بدیع باغسازی ایرانی بوده و فضایی دلپذیر را در قلب نمایشگاه به‌ وجود می‌آورد.

اغلب فضای تردد عابران پیاده در كل مجموعه و به‌ویژه در محور چهارباغ و گودال باغچه از داخل رواق‌هایی است كه با سازه‌ای نسبتاً سبك، مسیر پیاده را مشخص كرده است و عبور و مرور عابران را تسهیل می‌كند. به دلیل بزرگی مجموعه و مسیرهای طولانی پیاده، این رواق‌ها امكان تردد آسان افراد پیاده را فراهم می‌كنند.

میدان‌گاهی اصلی مجموعه كه در محور چهارباغ قرار دارد از یك سو به ورودی نمایشگاه و از سوی دیگر به مسجد ختم می‌شود. مسجد، مجموعه با هویتی مستقل در نقطه عطف پروژه قرار دارد و دسترسی به آن برای همگان آسان خواهد بود.

ساختمان‌های خدماتی و تاسیساتی نیز به عنوان تامین‌كننده نیاز نمایشگاه در بخش‌های خدمات جنبی و تاسیساتی مجموعه در مساحتی بالغ بر ۵۰ هزار متر مربع طراحی و ساخته می‌شوند كه شامل موتورخانه‌های اصلی و فرعی، پست‌های برق، ایستگاه تقلیل فشار گاز، منابع آب، تصفیه‌خانه فاضلاب و همچنین خدماتی شامل گمرك، انبارها، ساختمان‌های مدیریت و حراست، آتش‌نشانی، مهدكودك و مركز اورژانس است كه كاربری پروژه را تكمیل می‌كند. این ساختمان‌ها در دو محدوده مشخص و به صورت خطی در سایت جانمایی شده‌اند. 

بیست و نهمین نمایشگاه بین المللی كتاب تهران با شعار «فردا برای خواندن دیر است...» از ۱۵ تا ۲۵ اردیبهشت در مجموعه نمایشگاهی شهرآفتاب برگزار می شود. مجموعه شهر آفتاب در اتوبان خلیج فارس (عوارضی اتوبان تهران - قم) ، روبه روی حرم مطهر امام خمینی (ره) قرار دارد.