به گزارش خبرنگار مهر، نشست رونمایی از کتاب «فرهنگ سوگ شیعی» عصر چهارشنبه در مجتمع فرهنگی انقلاب اسلامی واقع در یادمان شهدای سرچشمه برگزار شد.
در این مراسم حجت‌الاسلام محمدرضا زائری مدیر این موسسه در سخنانی با تشکر از دست‌اندرکاران تهیه این کتاب، عنوان کرد: این فرهنگنامه تمامی ضوابط کار علمی و آکادمیک فرهنگ‌نویسی را داراست و با وسواس علمی دقیقی نوشته شده و همین دغدغه‌مندی علمی است که ما را وا می‌دارد تا از انتشار این اثر حمایت کنیم و در عین حال نیز می‌دانیم بیشترین خلا و در عین حال رواداری و تسامح نیز در همین حوزه اتفاق می‌افتد.
وی افزود: کار گروهی و جمعی شکل‌گرفته برای تهیه این کتاب نیز موضوعی بسیار افتخارآمیز بوده و از قضا نبود همین مساله در کارهای فرهنگی ماست که معمولا به فرآیند تولید محتوا آسیب وارد کرده است. در کنار این مساله چشم اندار روشن این کار و منطق انتشار آن در سال‌های آینده که قرار است به صورت منظم منتشر می‌شود نیز از ویژگی‌های دیگری است که فرهنگ سوگ شیعی را اثری ممتاز می‌کند.
در ادامه این مراسم ابراهیم موسی‌پور مدیر گروه تاریخ اجتماعی بنیاد دایره‌المعارف اسلامی نیز در سخنانی عنوان کرد: جرئت و جسارت محسن حسام مظاهری را برای نوشتن چنین فرهنگ‌نامه‌ای باید ستود. در دنیا کار فرهنگ‌نامه‌نویسی را معمولا ناشران بزرگ انجام می‌دهند. به عبارت دیگر ناشری پس از انتشار ۱۰۰ تا ۲۰۰۰ کتاب درباره یک موضوع خاص، دست به انتشار یک دایرة المعارف در آن زمینه به کمک نویسندگانش می‌زند، کار آقای مظاهری از این جهت ارزش دارد که ایشان بدون داشتن چنین سرمایه‌ای دست به تالیف و انتشار این کتاب زده‌اند.
وی افزود: دوستان فعال در تالیف این دانشنامه، بدون اغراق از بدو شروع تجربه فعالیت درتالیف چنین کتاب‌هایی را نداشته‌اند اما جرات به خرج داده‌اند و متد علمی این کار را استخراج و در نهایت نیز از نظر فنی و فرمی موفق به تالیف کاری استاندارد شدند.
موسی‌پور با تجلیل از زبان منحصر به فرد این کتاب که مختص جوانان است، افزود: مقالات این کتاب تنها با زبان فنی و علمی نوشته نشده است بلکه با هنرمندی نتایج پژوهش‌های منتج به خود را به زبانی ساده که مورد پسند و پذیرش و فهم جوانان، ارائه کرده است. این مساله زبان این کتاب را بسیار شسته رفته کرده و سطح ادبی تازه‌ای مختص به نسل تازه جامعه را به آن بخشیده است.
وی همچنین دوری کتاب از سوگیری و موضع گیری‌های چالشی را ستود و از اینکه نویسندگان کتاب در مقالاتش دچار مباحث کلامی و دینی نشده‌اند تقدیر کرد.
در این مراسم همچنین محمد اسفندیاری محقق و دانشنامه‌نویس نیز در سخنانی عنوان کرد: دانشنامه‌ها زمانی تالیف و منتشر می‌شوند که ما در موضوعی خاص به انباشت قابل توجهی از اطلاعات دست پیدا کرده باشیم. دانشنامه نویسی در ایران پیشینه چندان قوی ندارد اما کارنامه‌اش درخشان است. نخستین دایرة المعارف استاندارد ایران را غلامحسین مصاحب نوشت که در دقت نظر و باریک بینی شهره بود. در کنار آن چهار دایرة المعارف دیگر از انبوه دایرة المعارف‌های منتشر شده در ایران را می‌توانم به عنوان کارهای استاندارد معرفی کنم که شامل دایرة المعارف بزرگ اسلامی، دایرة المعارف زبان و ادبیات فارسی، فرهنگنامه کودکان و نوجوانان و دانشنامه جهان اسلام است.
وی تاکید کرد: ما در حال حاضر در ایران در زیر باران دایرة المعارف‌ها قرار داریم و دوره طلایی نوشتن آن را سپری می‌کنیم. گرچه در ابتدای انقلاب چهره‌های علمی متخصص در این موضوع بسیار کم بودند اما امروز در این زمینه چنان دارای افراد متخصص هستیم که من می‌گویم در زیر بارانی از دایرة المعارف‌ها قرار داریم.
اسفندیاری با اشاره به اینکه سه ضلع اصلی تالیف هر دایرة المعارف را باید ساختار و محتوا و زبان آن دانست، گفت: کتاب فرهنگ سوگ شیعی به باور من در هر سه ضلع این مساله به استانداردها پایبند بوده و در نتیجه اثر خوبی از کار درآمده است. کتاب از حیث محتوایی دارای داوری نیست و از نظر زبانی نیز جز در برخی جاها که گریزی از آن نیست، زبان اثر زبان معیار و نثرش علمی شده است. درست است که می‌شود به اینگونه کارها ایراداتی وارد کرد اما مهم این است که این کتاب را گروهی از جوانان دهه شصتی نوشته‌اند و از این منظر این اتفاق قابل اهمیت است.
فخر روحانی، عاشوراپژوه و استاد دانشگاه نیز در این آیین گفت: در مطالعه این کتاب به چند مورد برخوردم که با ویرایش در چاپ‌های بعدی می‌تواند به کیفیت اثر افزود از جمله اینکه به اعتقاد من در چنین آثاری باید به شبهات مطرح شده در آثار غربی پاسخ داده شود به عبارت دیگر در نوشتن چنین فرهنگ‌نامه‌هایی لازم است که نگاه جهانی به مسائل مربوط به معارف شیعه داشته باشیم که امیدوارم این نگاه در ادامه تکمیل و در کتاب وارد شود.
وی افزود: در این کتاب نه تنها به شعائر حسینی بلکه به برخی جنبه‌های هنری عاشورا از جمله پرده‌خوانی نیز اشاره شده که از نقاط قوت بسیار خوب است. همچنین در تدوین این چنین آثاری خوب است به روش غربی‌ها دید تاریخی داشته باشیم و تاریخ تحول را درک کنیم. یادمان باشد بسیاری از واژه‌ها و مفاهیم در طول زمان تحول معنایی پیدا می‌کنند که این موضوع در نوشتن مقالات چنین دیاره المعارف‌هایی می‌تواند بسیار راهگشا باشد.
نظر شما