نادر بختياري : " مافيا " گريبان ادبيات را هم گرفته است

نادر بختياري ، شاعر معاصر در گفت و گو با خبرنگار ادبي " مهر " با بيان اين مطلب گفت : شعر امروز بر دو شاخه " كلاسيك " و " غير كلاسيك "  تقسيم پذير است و در هر دو زمينه ، افق هاي روشني احساس مي شود.
وي كه تا به حال مقالات فرهنگي و ادبي متعددي را در مطبوعات كشور منتشر كرده است ، افزود : مسئله اي كه به عنوان ضعف ، نظر منتقدان و كارشناسان ادبيات را به سوي خود جلب مي كند ، معني گريزي در شعر معاصر ماست كه متاسفانه با ضعف ساختار و فرم نيز توام شده است و معلوم نيست كه نهايتا به كجا خواهد انجاميد ، هر چند عده اي آگاهانه يا ناآگاهانه از اين ناآرامي و تشتت استقبال مي كنند و آن را طبيعي قلمداد مي كنند ، در حالي كه اين طور نيست.
اين شاعر و منتقد خاطرنشان كرد : بارها از نزديك با كساني برخورد داشته ام كه سرشار از مضمون تازه و حرف بكر هستند ، اما در نحوه بيان آن با مشكلاتي جدي دست و پنجه نرم مي كنند ، چرا كه كمتر حاضر شده اند به مطالعات ادبي خود عمق ببخشند و در اين زمينه ، صاحب دانش و انديشه مستقل شوند.

بايد از روزي هراس داشت  كه وقوع جرم و جنايت در مطبوعات ما از انتشار يك كتاب و  توفيق  شاعر و نويسنده بيشترجلوه كند كه متاسفانه در حال حاضر ، اگر نخواهيم دروغ بگوييم ، تا اندازه اي اين اتفاق ناگوار رخ نمايانده است

نام گوينده : نادر بختياري

بختياري تصريح كرد :  اگر مي خواهيم شعر كلاسيك بگوييم ، بايد حداقل از قواعد و اصول اوليه آن مطلع باشيم و از وزن و قافيه و ديگر لوازم شعر سنتي فرار نكنيم ، اگر هم ادعاي سپيد سرايي داريم ، بايد مفهوم و جايگاه واقعي مدرنيته را در اين ساحت درك كنيم و مطمئن باشيم كه هيچ يك از اين نثرهاي پلكاني و نوشته هايي كه با هيچ كدام از معيارهاي اوليه يك شعر معمولي همخواني ندارد ، مورد طبع مخاطب شعر امروز قرار نخواهد گرفت.
اين شاعر با توهم خواندن بحران در ادبيات امروز ، به ويژه شعر و كتاب هاي نقد شعر يادآور شد : هيچ بحراني در ادبيات معاصر نيست و شعر ، هرگز به عزلت و انحطاط نزديك نمي شود  ، اگرچه تكرار بيهوده اين توهم ، خودش به يك بحران تبديل شده است و اگر همين طور ادامه پيدا كند ، به بي انگيزه شدن مخاطب ادبيات در مطالعات ادبي منجر خواهد شد.
وي با تاكيد بر اين كه نبايد به پايان رسيدن يك شاعر يا نويسنده را بحران در ادبيات ناميد ، گفت : اين خيلي نارواست كه مشكل يك فرد را به كل جريان ادبيات و فرهنگ نسبت بدهيم ، چرا نمي خواهيم قبول كنيم كه تاريخ زايش ادبي  و خلاقيت خيلي ها تمام شده است و بايد عرصه  در اختيار نوآمدگان قرار بگيرد؟
بختياري با انتقاد از ترويج گروه گرايي و انحصارطلبي عده اي از شاعران ، نويسندگان و نهادهاي دولتي كه خود را متولي فرهنگ و ادبيات مي دانند ، افزود :  مخالفت با پيشكسوتان ادبيات خطرناك و بحران آفرين است اما خطرناك تر اين است كه جوانان و نوقلمان را از خود برانيم و آنها احساس كنند كه نسل فعلي مانع رشد آنهاست ، در اين صورت ممكن است به محافل و رسانه هاي بيگانه و بعضا مغرض راه پيدا كنند كه نبايد اين اتفاق بيفتد.
   وي در بخش ديگري از صحبت هاي خود با خبرنگار ادبي " مهر " گفت : عده اي سير ادبيات ما را با ادبيات اروپا مقايسه مي كنند ، اين قياسي مع الفارق است ، زيرا اين دو كاملا از يكديگر متفاوت و متمايز هستند و پاي تعارضات آشكار و پنهان فرهنگي در بين است .
بختياري تصريح كرد : چند قرن پيش ، اروپا " دانته " و " شكسپير " داشته است ، ما نيز " حافظ " و " سعدي " و ... داشته ايم ، اين روند به صورت طبيعي طي مي شود زيرا قرار نيست ادبيات در تمام جهان ، حرف واحدي بزند يا شاعران و نويسندگان ، جمعا به يك سبك خاص برسند.
اين شاعر و منتقد با تقدير از صفحات و ستون هاي ادبي در مطبوعات كشور گفت : البته بهايي كه مطبوعات ما به شعر و ادبيات مي دهند ، خيلي قابل توجه نيست ، من احساس مي كنم كه در اغلب اوقات ، ادبيات و چهره هاي ادبي در مطبوعات ما براي جوري جنس ظاهر مي شوند و كاملا در حاشيه اطلاع رساني قرار دارند و بايد از روزي هراس داشت  كه وقوع جرم و جنايت در جامعه مطبوعاتي ما از انتشار يك كتاب و  توفيق  شاعر و نويسنده بيشترجلوه كند كه متاسفانه در حال حاضر ، اگر نخواهيم دروغ بگوييم ، تا اندازه اي اين اتفاق ناگوار رخ نمايانده است.
بختياري خاطرنشان ساخت : ما مشكلات بزرگي در حوزه نهادينه شدن ادبيات داريم ، مثلا سالهاست كه هيچ تلاش محسوسي از سوي برنامه ريزان و سياست گذاران فرهنگي كشور براي افزايش مخاطبان ادبيات و كتاب صورت نمي گيرد و به بحث هاي مقطعي و آماري بسنده مي شود كه تداوم اين نقيصه ، آينده مطلوبي به دنبال نخواهد داشت.
اين شاعر و منتقد ادبيات افزود : نهادهايي را مي شناسم كه پرورش و ترغيب شاعر و نويسنده ، جزء وظايف سازماني آنهاست اما با ادبيات ، مانند نامادري برخورد مي كنند و بدون در نظر گرفتن توانمندي هاي ادبي و فكري فرد ، به نحوي از انحاء ، قصد حذف وي را دارند كه البته فكر از بين نمي رود.
بختياري با ضروري خواندن عنصر " نقد " در ادبيات امروز به ويژه " شعر " گفت : نقد ادبي در كشور ما مسير مشخصي را طي مي كند ، اگر چه منتقدين خوب ما در عرصه شعر بسيار اندك هستند ، در همين تعداد نيز گاه حرف اصلي بيان نمي شود و غرض و بخل در كار دخيل مي گردد كه خود اين موضوع تلخ ، از عوامل مهم ايستا شدن نقد علمي و تكنيكي در شعر معاصر ماست .
وي تاكيد كرد : هرچه نقد ، با معيارهاي علمي و فرهنگ پذيرفته شده جهاني همخواني داشته باشد ، ميزان موفقيت و اثر گذاري آن بيشتر خواهد بود.

چرا نمي خواهيم قبول كنيم كه تاريخ زايش ادبي  و خلاقيت خيلي ها تمام شده است و بايد عرصه  در اختيار نوآمدگان قرار بگيرد؟

نادر بختياري كه چهره آشناي كنگره هاي ادبي در كشور است ، با بيان اين كه شعرهاي خوبي در چند دهه اخير توسط شاعران ايراني سروده شده است ، يادآور شد : شماري از شاعران معاصر ما در شعرهايشان ، ذهنيت هاي ايماژيك ارائه مي كنند و از اين منظر،  گوشه هايي از شعر امروز را مي توانيم با سينما و جنبه هاي جادويي آن مقايسه كنيم ، چرا كه با بعضي از شعرهاي موفق شاعران امروز ، مي توان به راحتي فيلم بلند ساخت ، كما اين كه در ادبيات سينمايي جهان نيز اين تجربه دنبال شده است و نمونه بارز آن " آندره ي تاركوفسكي " است  كه پدرش نيز از شاعران بنام روسيه بود ، فيلمسازي كه با روحيه عرفاني و معنوي در روسيه سوسياليستي ، فيلم هاي ماندگاري ساخت كه و از ذهن سيال و شاعرانگي اش مددي جدي گرفته است و امروز نامي آشنا براي مخاطبان ادبيات و سينماست.
اين شاعر و منتقد ادبيات با بيان اين ورود به حيطه ادبيات بايد با ذوق ، تخصص و سيلان ذهن توام باشد ، گفت : لزومي ندارد كه آثار سطحي و ضعيف ، خيلي زود مكتوب شوند ، زيرا اشاعه اين نوع آثار به شدت به ذائقه مخاطبان شعر ، ضربه وارد مي كنند .
وي افزود : شعر و داستان ، چيزي نيست كه در مدت زماني كوتاه ، پخته و سخته شود ، اگر شاعر و نويسنده اي قبل از اين كه به شناخت جامعي از راهي كه انتخاب كرده ، كتابي منتشر كند ، ديري نمي پايد كه دچار ياس و پشيماني مي شود ، من نمونه هايي از اين خيل نادم را مي شناسم ، البته كار آنها ديگر از اين حرف ها گذشته است و بايد به اين فكر باشند كه اين تجربه تلخ را تكرار نكنند.