به گزارش خبرگزاری مهر، ورزش زورخانه‌ای با آن نوع خاص اجرا و نمادهایی که دارد و حکایت قرن‌ها پهلوانی و جنگ آوری ایرانی‌هاست، در ماه رمضان بیش از پیش با آداب و باورهای دینی و انسانی درمی‌آمیزد و با ویژگی‌ها و آداب خاص برگزار می‌شود.
این ورزش که از آن به عنوان قدیمی‌ترین بدن‌سازی جهان یاد می‌کنند، در ۲۵ آبان ۱۳۸۹ از سوی ایران در فهرست میراث معنوی یونسکو ثبت شد و در تهران و بسیاری از استان‌های ایران طرفداران بی‌شماری دارد که چراغ آن را تا امروز روشن نگه داشته‌اند.
پهلوان‌های پیشکسوت که ورزیدگی با این سن هم، هنوز روی بدنشان رسوب کرده است، به زورخانه که می‌رسند، مرشد زنگ را می‌زد و صدای خوش آمد پخش می‌شد توی زورخانه:
ای به هر کاری رفیقت قل هو الله احد / ای نگهدار شب و روز تو الله صمد
در زورخانه آن‌قدری کوتاه است که همه باید به حالت تعظیم وارد آن شوند و این گونه همه وارد می‌شوند.
دورهمی پیشکسوتان در زورخانه‌های شهر
بر اساس یکی از رسوم قدیمی، در شب‌های ماه مبارک رمضان، باستانی‌کاران سراسر تهران هر شب یا هر چند شب یک بار در یکی از زورخانه‌های تهران جمع می‌شوند؛ برنامه‌ای که هم دید و بازدید پهلوان‌هاست و هم چرخ زدن و میل بازی و کباده کشی.
صدای احوال‌پرسی می‌چرخد میان پهلوان‌های مناطق مختلف تهران که زورخانه شهدای فرحزاد میزبان آن‌هاست؛ از میدان خراسان گرفته تا شهرری و خانی آباد و لواسان و...، از نونهالان هفت و هشت ساله تا کهنسالان ۷۰ و ۸۰ ساله.
بعد صدای رخصت از گوشه و کنار گود، بلند می‌شود؛ پهلوان‌ها برای ورود به گود هشت ظلعی زورخانه از پیشکسوت‌ها، پیرمردها و پدران شهید رخصت می‌گیرند و با شلوارهای سیاهی که تا پایین زانو را می‌پوشاند وارد گود می‌شوند و نمادها میان ورزش، جلوه می‌کند.
گلریزانی به نفع کودکان کار و نیازمندان
گلریزن یک سنت دیرینه و رسم پهلوانی در ایران بوده است؛ جشنی سنتی که در آن برای افراد نیازمند کمک، پول و سایر مایحتاج جمع می‌شود.
در پژوهش‌هایی که درباره ریشه‌های گلریزان صورت گرفته است، این طور آمده که این سنت از گود زورخانه به خانه‌ها و مجامع دیگر کشیده شده است.
گلریزان در مناسبت‌های خاص و عمدتا مذهبی برگزار می‌شود و بیشترین آن در ماه مبارک رمضان صورت می‌گیرد.
برای گلریزان در زورخانه، در و دیوار را با گل می‌پوشانند و از ورزشکاران پیشکسوت و پدران شهید دعوت می‌کنند که حتما در زورخانه حضور داشته باشند.
این روزها اخبار گلریزان مخصوصا در زورخانه‌ها بسامد بالایی در رسانه‌ها دارد؛ یک نمونه آن زورخانه جوانمردان در محله شهرزیبا بود که با برپایی گلریزان و جمع آوری ۵۳۰میلیون تومان، به همت سازمان خدمات اجتماعی شهرداری، زمینه آزادی ۱۵زندانی زیر ۱۸سال فراهم شد.
و امشب قرار است در این زورخانه، برای کودکان کار و خانواده‌های بی‌بضاعت، گلریزان کنند.
مرتضی اویسی، عضو هیئت مدیره زورخانه ۹۰ساله شهدای فرحزاد با اشاره به جشن گلریزانی که در محل زورخانه برگزار می‌شود، می‌گوید: گلریزان رسم پهلوانی قدیمی است که تاکنون ادامه پیدا کرده و هنوز در زورخانه‌ها برگزار می‌شود. هدف از این مراسم هم حمایت از خانواده‌های کم بضاعت و بی‌بضاعت است. میزان استقبال مردم در گلریزان هم به حدی است که در فضای زورخانه جای سوزن انداختن نمی‌ماند. مردم در جشن‌های گلریزان حضور چشمگیری دارند و میزان کمک‌ها واقعا قابل توجه است.
«چرخی» از افطار تا سحر
ورزش باستانی، در ماه رمضان تا نزدیکی‌های سحر ادامه پیدا می‌کند و با دعای میاندار و آمین ورزشکاران به پایان می‌رسد.
ضرب و زنگ مرشد پخش می‌شود داخل زورخانه و مدح امیرالمومنین آغاز می‌شود.
مرا در تن بود تا جان، علی گویم علی جویم
میاندار، داخل گود، روبه‌روی مرشد قرار می‌گیرد و دیگر ورزشکاران دور او حلقه می‌زنند و ورزش، با تخته شنا و مداحی مرشد ادامه پیدا می‌کند.
پازدن و نرمش، آغاز حرکات نمادین پهلوان‌های است که میل را به نشانه گرز و کباده را به نمادی از کمان تیراندازی بالای دست می‌برند و چرخ زدن و میل بازی، حاضران را به وجد می‌آورد.
اویسی می‌گوید: یکی از ویژگی‌های ورزش باستانی این است که محدودیت سنی ندارد و اتفاقا هر چه سن بیشتر باشد، جایگاه‌ها بهتر می‌شود. میاندار در ورزش باستانی، پیشکسوت است و احترام به سالمندان بسیار زیاد است. همان‌طور که مشاهده کردید، داخل گود، پیشکسوت‌ها رمز و راز این ورزش و منش‌های پهلوانی را به کوچک‌ترها آموزش می‌دهند.
این مراسم تا ساعتی مانده به سحر، به همین صورت با مدح علی(ع) و دعاهای مکرر مرشد و میاندار ادامه پیدا می‌کند و گلریزان لابه‌لای ورزش برگزار می‌شود.
نظر شما