دانشی ارزشمند است که همراه با عمل رشد داشته باشد

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از مرکز خبر حوزه، آیت الله محمد تقی مصباح یزدی در آیین آغاز سال تحصیلی دانشگاه مجازی امام خمینی(ره) اظهار داشت: عن الصادق علیه السلام: لَا یَقْبَلُ اللَّهُ عَمَلًا إِلَّا بِمَعْرِفَةٍ وَ لَا مَعْرِفَةَ إِلَّا بِعَمَلٍ فَمَنْ عَرَفَ دَلَّتْهُ الْمَعْرِفَةُ عَلَی الْعَمَلِ وَ مَنْ لَمْ یَعْمَلْ فَلَا مَعْرِفَةَ لَهُ. در فرهنگ قرآن و حدیث علم دو معنا دارد، یک علمی که قابل تفکیک و جدا شدن از عمل نیست و دیگری علمی که قابل تفکیک از عمل است.

عضو جامعه مدرسین حوزه عملیه قم با بیان اینکه علمی که با عمل همراه باشد خسرانی ندارد، افزود: علم در معنای اول، مطلقاً ارزش است و علم در معنای دوم، در صورتی که همراه عمل صالح باشد ارزش می یابد.

آیت الله مصباح یزدی با بیان چند روایت که دلالت بر معنای اول علم دارد، گفت: روایت اول، همان روایتی است که در ابتدا خوانده شد؛ حضرت فرمودند: خداوند عمل را جز با معرفت و شناخت نمی‌پذیرد، و هیچ شناختی را جز با عمل نمی‌پذیرد، کسی که شناخت و معرفت دارد آن شناخت او را به عمل راهنمایی می‌کند، و کسی که عمل نکند در حقیقت معرفت و شناخت ندارد.

وی اظهار داشت:اگر معرفت آمد حتماً عمل هم هست و اگر عمل نیست معلوم می شود معرفتی نیست. این فرمایش مانند فرمایشی است که می فرمود علم و ایمان توأم و مقرون یکدیگر هستند.

رئیس موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) به روایت دیگری از امام صادق(ع) اشاره کرد و افزود: در فرمایش دیگری حضرت فرمودند: «الْعِلْمُ‌ مَقْرُونٌ‌ إِلَی الْعَمَلِ فَمَنْ عَلِمَ عَمِلَ وَ مَنْ عَمِلَ عَلِمَ وَ الْعِلْمُ یَهْتِفُ بِالْعَمَلِ فَإِنْ أَجَابَهُ وَ إِلَّا ارْتَحَلَ عَنْهُ»، علم و عمل همواره همراه هم و در یک ردیف هستند، از این رو کسی که دانست، عمل کرد و کسی که عمل کرد، دانست، علم عمل را به سوی خود فرا می‌خواند، اگر عمل به دنبال علم آمد، علم، می ماند و اگر عمل نیامد علم نیز می‌رود. یعنی علم بدون عمل در خارج تحقّق پیدا نمی کند.

آیت الله مصباح یزدی در بخش دیگری از سخنانش بیان داشت: علم به معنای دوم هم اگر مقرون با عمل صالح باشد معیار ارزش خواهد بود وگرنه علم جدای از عمل علم شیطانی است، یعنی علمی است که ابزار دست شیطان قرار می‌گیرد.

استاد برجسته اخلاق حوزه‌های علمیه ادامه داد: بنابراین، قسم دوم علم، مانند چاقو است که هم استفاده مفید دارد و هم استفاده مضرّ و ارزش داشتن آن و ضد ارزش بودن آن، بستگی به کاربرد آن دارد.

وی در ادامه با بیان اینکه وضعیت فرهنگی و مذهبی مردم در دوران رژیم شاهنشاهی با وضعیت کنونی مردم قابل مقایسه نیست، گفت: ایجاد موج دین‌شناسی و دین‌خواهی یکی از برکات اصلی انقلاب اسلامی است.

آیت الله مصباح یزدی با اشاره به جایگاه انسان در عالم هستی اظهار داشت: انسان نسبت به جهان هستی ارتباط مشخصی دارد که برای رسیدن به سرچشمه تعالی نباید نسبت به این ارتباط غافل شود.

وی با تأکید بر اینکه انسان داشته‌های خود را مدیون خداوند متعال است، گفت: تلاش انسان برای یافتن مبدأ هستی در فطرت هر فردی وجود دارد اما میزان این ویژگی فطری در افراد متفاوت است.

رئیس مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) از علم به عنوان مقدمه عمل نام برد و تصریح کرد: انسان با علم‌آموزی به سمت عمل کردن حرکت می‌کند به همین علت با فراگیری علوم بیشتر می‌تواند عملکردهای مطلوب‌تری را رقم بزند.