خبرگزاری مهر ـ گروه استانها: عده‌ای با مرکب، عده‌ای پیاده و عده‌ای با پای برهنه به کربلا می‌آیند. روایات تاریخی فراوانی درباره ارزش زیارت قبر شریف امام حسین (ع) وارد شده است. برخی از این روایات تأکید بر پیاده رفتن دارند.
علما و اولیای الهی برای زیارت سیدالشهدا(ع) در روز اربعین اهمیت والایی قائل بودند و با پای پیاده از نجف اشرف به‌سوی کربلا رهسپار می‌شدند. این سنت حسنه در سال‌های حضور ائمه معصومین(ع) باوجود حکومت ظالم و خونریز اموی و عباسی انجام می‌شد.
در برخی از روایات تاریخی بیان شده است که زیارت کربلا با پای پیاده در زمان شیخ انصاری رسم بوده است، اما در برهه‌ای از زمان به ورطه فراموشی سپرده می‌شود و توسط میرزا حسین نوری دوباره احیا می‌شود.
این عالم بزرگوار اولین بار در عید قربان به پیاده‌روی از نجف تا کربلا اقدام کرد که سه روز در راه بود و حدود ۳۰ نفر از دوستان و اطرافیانش وی را همراهی می‌کردند. محدث نوری ازآن‌پس تصمیم گرفت هرسال این کار را تکرار کند، او آخرین بار در سال ۱۳۱۹ ه.ق با پای پیاده به زیارت حرم اباعبدالله حسین(ع) رفت. بنابراین پیاده به زیارت امام حسین (ع) رفتن از همان آغاز مرسوم بوده و تاکنون ادامه یافته است.
در دل این حرکت عظیم نکته‌های بسیاری نهفته است و با تأکید فراوان ائمه و بزرگان دین، مهر تأییدی بر آن زده می‌شود.از این‌رو سال‌هاست که از گوشه و کنار کشور پیر و جوان، مرد و زن پای پیاده، خود را در روز اربعین به کربلا می‌رسانند تا به پابوسی حضرت اباعبدالله مشرف شوند و مراسم عزاداری این روز بزرگ را در جوار ملکوتی آن امام والامقام برپا کنند.
شهر مشهد نیز هرساله شاهد کاروان‌هایی است که با شوق فراوان برای شرکت در راهپیمایی عظیم اربعین عازم مرزهای کشور می‌شوند تا پس از ورود به کشور عراق، پیاده رهسپار حرم مطهر امام حسین (ع) شوند.
در سال جاری نیز کاروان های متعددی از عزاداران حسینی از شهر مشهد به سمت کربلا حرکت کرده اند و موکب های متعددی در مرز مهران و در مسیر پیاده روی راه اندازی شده است و خادمان امام رضا از زائران حرم امام حسین پذیرایی می کنند.
با نزدیک شدن به روز اربعین موج حضور زائران که از نجف به سمت کربلا راهی هستند شدت می گیرد و هزاران خادم رضوی سعی می کنند به زائران امام حسین خدمات رفاهی ارائه کنند.
حجت‌الاسلام جواد کسمایی یکی از کارشناسان مذهبی است که چند سالی به‌عنوان مدیر کاروان و روحانی کاروان های پیاده، با دانشجویان و طلاب مشهدی عازم کربلا می‌شود.
در بازدیدی که این کارشناس مذهبی از دفتر خبرگزاری مهر خراسان رضوی داشت، درخصوص این حرکت عظیم سیاسی، اجتماعی، مذهبی با وی به صحبت نشستیم؛ در ادامه گفتگوی ما را با حجت‌الاسلام جواد کسمایی می‌خوانید.
*بازتاب و نگرش رسانه‌ها در خصوص واقعه اربعین و این حرکت بزرگ مردمی را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
هرقدر که سطح آگاهی و دانش مخاطب توسط رسانه افزایش پیدا کند باعث شده تا سطح آگاهی او نیز ارتقاء پیدا کرده و نگرش به موضوع متفاوت باشد. رسانه‌های مختلف کارهای بسیاری در این خصوص انجام می‌دهند؛ اما مسئله‌ای که بسیار مهم است و باید موردتحقیق قرار گیرد این است که این بازخورد چگونه است و چقدر این بازخورد قابل‌لمس و احساس است.
بایدونبایدهایی وجود دارد که از آن به اسم قانون نام می‌بریم و در اسلام، آنها به اسم واجب و حرام شناخته می‌شوند و غیر از این موارد، مباحثی دیگر نیز مطرح هستند که به‌عنوان مستحبات شناخته می شوند؛ فرهنگ‌سازی و فعالیت‌های فرهنگی رسانه‌ها از مستحبات نزدیک به واجب است خصوصا زمانی که رسانه های استکبار سعی در تحریم و تحریف اجتماع بزرگ اربعین دارند ونباید از یاد برد که در اسلام فرهنگ‌سازی جایگاه قوی‌تر از قانون دارد.
در رسانه‌ها باید به این نکته توجه شود که این حرکت جایگاه فرهنگ‌سازی در جامعه دارد و مستحباتی از این قبیل فرهنگ‌ساز بوده و اگر رسانه‌ها بتوانند این فرهنگ را به فردی دیگری انتقال بدهند به مأموریت و رسالت خود درست عمل کرده‌اند و این امر زمانی محقق می‌شود که دیدگاه رسانه به این موضوع، نگاه مثبتی باشد و حرف جدیدی برای بیان داشته باشد.از طرفی تیم رسانه ای معاند سعی در تحریم و تحریف اجتماع بزرگ اربعین دارد.
*ارزش زیارت کربلا در روز اربعین در دین اسلام چگونه بیان می‌شود؟
روز اربعین اختصاص به اما حسین (ع) دارد و برای دیگر ائمه چنین روزی آورده نشده است. اهل‌بیت برای امام حسین (ع) ارزش بسیار زیادی قائل بودند، در روایت و احادیث این موضوع به‌وضوح دیده می‌شود؛ امام عسگری (ع) در حدیثی علامت‌های شیعه را در پنج نشانه برشمرده و زیارت مرقد امام حسین (ع) در روز اربعین را به‌عنوان یکی از این پنج نشانه مطرح می‌کنند. در حدیث دیگری از تمام ائمه به‌عنوان کشتی نجات نام‌برده می‌شود و نیز تصریح می‌شود که امام حسین (ع) دراین‌بین ارزش بالاتری دارد.
*روز اربعین ازلحاظ سیاسی چه جایگاه و ارزشی دارد؟
کنگره‌ها و نشست‌های سیاسی بسیاری در خصوص بررسی شیعه در نقاط مختلف جهان توسط مستکبران و شیاطین زمین بانام‌هایی نظیر «خطر شیعه» برگزار می‌شود که در این نشست‌ها از تمام زوایا، شیعه را مورد بررسی و تحلیل قرار می‌دهند و از کوچک‌ترین عنصر نیز حتی غافل نمی‌شوند.
برای مثال رنگ پرچم و بیرق‌های عزای حسینی در این دست کنگره‌ها مورد تحلیل قرار می‌گیرد.اکنون با تشویق و تبلیغ و ایجاد شرایط مناسب برای برگزاری هرچه عظیم‌تر و باشکوه‌تر راهپیمایی روز اربعین می‌توان توطئه‌ها و نقشه‌های دشمنان اسلام به‌خصوص دشمنان شیعیان را خنثی و غیرعملی کنیم، همان‌گونه که در سال‌های اخیر با حضور میلیونی زائران و عاشقان حسینی جای هیچ‌گونه حرف و عملی را برای دشمنان نگذاشتیم.
*نگرش مردم و زائران برای انجام این زیارت چیست؟
زائران هر یک با نگاه به اینکه به پابوسی معصومی مشرف شوند تا ابراز خواسته کنند و درخواست‌های خود را در روزی عزیز از فردی با جایگاهی والا نزد خداوند مطرح کنند راهی این سفر معنوی می‌شوند.
*آیا داشتن نگاه برآورده شدن حاجت دلیل خوبی برای این سفر است؟
اگر این سفر فقط به این نیت انجام شود ارزش معنوی خود را از دست خواهد داد. به‌طور مثال اگر بر سر درب ورودی حرم مطهر امام حسین (ع) نوشته‌ای نصب کنند که از این تاریخ به بعد این امام معصوم دیگر حاجتی را اجابت نمی‌کند باید شاهد باشیم که دیگر کمتر کسی به این زیارت مشرف شود. درصورتی‌که این اتفاق نخواهد افتاد.
البته باید دیدگاه فقط برآورده شدن حاجت را به سمت ارزش معنوی این سفر تغییر داد و باید جایگاه زیارت را به‌گونه‌ای تغییر دهیم که بجای اینکه کسی از سر ناراحتی و درخواست به این سفر راهی شود از روی آرامش خیال و دریافت اثر معنوی آن پای در این مسیر بگذارد.
*ائمه اطهارجایگاه، ارزش و ثواب این زیارت را چگونه بیان می‌کنند؟
امام صادق (ع) خطاب به یکی از شاگردان خود می‌فرمایند، از لحظه‌ای که قدم درراه زیارت می‌گذاری خداوند به ازای هر قدم، ثواب یک حج واجب و یک عمره مقبول را در اعمالت ثبت و ضبط می‌کند و یا در بخشی دیگر می‌فرمایند اگر به‌اندازه باله مگسی برای امام حسین (ع) اشک از دیدگانت جاری شود، خداوند گناهانت را آمرزیده و تو را از هرگونه معصیتی پاک می‌کند.
*برخی افراد معتقدند که اگر به زیارت مشرف شوی و این زیارت اثری در تو ایجاد نکند هرگز نباید پای در این راه بگذاری؛ این موضوع را تا چه حدی تائید می‌کنید؟
این نوع نگرش به‌طور کامل اشتباه و رد شده است؛ همان‌گونه که در قرآن آمده است که نماز بازدارنده آدمی از گناه است؛ حال که ما آلوده به گناه هستیم پس نباید این فریضه الهی را بجای آوریم. درصورتی‌که این حرف رد شده است و از نظر قرآن و ائمه اشتباه است. اثر در حداقل وجود دارد و به‌هرحال تأثیر خود را می‌گذارد حال حتی اگر این اثرگذاری قابل‌لمس نباشد، با تکرار و تداوم داشتن این عمل، اثر آن نیز روزبه‌روز مشهودتر می‌شود.
*اگر کسی به این زیارت مشرف نشود چه چیزی را از دست‌داده است؟
امام صادق (ع) فرمایند اگر کسی در طول حیاتش مرقد امام حسین (ع) را زیارت نکند ایمانش ناقص است و اگر حتی اهل بهشت باشد جایگاهش در پایین‌ترین مکان بهشت ازنظر ارزش قرار دارد به‌عبارتی‌دیگر مهمان بهشت بوده و جایگاهش بهشت نیست؛ زیارت حرم مطهر امام حسین (ع) همانند واکسنی است در مقابله با ویروس، که همگان برای در امان بودن از خطر آن به این واکسن نیازمند هستند.
*برخی توفیق زیارت را وابسته به بحث مالی دانسته و اعلام می‌کنند علت نرفتن به زیارت فقط نداشتن هزینه است و موضوع دعوت و خوانده شدن را رد می‌کنند. آیا این موضوع صحت دارد؟
زیارت و توفیق زیارت پیدا کردن تمام به دعوت بستگی دارد؛ چه‌بسا افرادی که باوجود استطاعت مالی کامل، توفیق زیارت را پیدا نکرده و نیز همچنین هستند افرادی که باوجود مشکلات مالی فراوان در زندگی روزمره خود بارها به زیارت مشرف شده‌اند.
*به نظر شما آسیب‌هایی نیز متوجه این حرکت بزرگ است ؟
یکی از این آسیب‌ها را می‌توان، ظاهری بیان کرد به این معنا که همگان انتظار دارند فردی که از زیارت بازگشته است تغییراتی در رفتارهای ظاهری او شکل‌گرفته باشد.برای مثال انتظار دارند تا ازنظر رفتاری آرام‌تر و صبورتر از قبل شده باشد و هنگامی‌که برخی رفتارهای پرخاشگرانه را از وی مشاهده می‌کنند، باعث شده تا اثر زیارت را در این فرد بی‌ارزش بشمار آورند که لازم است زائر تمام تلاش خود را در مسیر حفظ حالت معنوی خود معطوف کند.
نظر شما