خبرگزاري مهر - گروه دين و انديشه : هنر حاصل ذوق، حس زيبايي‌شناختي هنرمند، تجربه‌ها و آموخته‌هاي اوست. هنرمند در اين مسير، در تعامل با هنر و دانش اقوام و ملل ديگر، بر غناي تجربة خود مي‌افزايد و افق ديد خويش را مي‌گستراند و از اين رهگذر آثار و انديشه‌هاي هنري به منصة ظهور مي‌رسد و ميراث هنري شكل مي‌گيرد. اين ميراث هنري جلوة تلاش هنرمندان، انديشمندان و انسانهايي است كه در آفرينش اثري زيبا سهم داشته‌اند.
در واقع، آنچه به منزلة دست‌ساخته‌اي انساني در قالب بنايي عظيم، مجسمه‌اي زيبا، تابلوي نقاشي‌اي چشم‌نواز و خطوط اسرارآميز خودنمايي مي‌كند، تحت‌تأثير انگاره‌ها و انديشه‌هاي رايج در تمدنهاي گوناگون بشري است. مهم آن است كه اين ميراث شناخته و ابعاد گوناگون هنري، فلسفي، تاريخي، جامعه‌شناختي، انسان‌شناختي آن تحليل و بررسي شود.
كتاب حاضر كه پس از درگذشت ارنست گامبريچ چاپ و منتشر شده است، حاصل بيش از چهل سال پژوهش اوست. اين كتاب روايتي سرشار از بحث و استدلال همراه با نقل‌قولهاي گسترده را باز مي‌گويد كه نقش‌آفرينندگان، منتقدان و هنرمندان را در شكل‌دادن به انديشه و متحول ساختن آن به روشني نشان مي‌دهد.
گامبريچ پس از بازنگري در آثار نويسندگان عصر كلاسيك كه نوشته‌هايشان بخش عمده‌اي از مسير اين بخش را ترسيم مي‌كند، پيشرفت اين انديشه را از احياي آن در سدة هيجدهم پي مي‌گيرد و به اسناد كافي در تأييد تغييرات ظريف ذوق و قضاوت هنري اشاره مي‌كند، كه غالباً بر نقش محوري رافائل در تاريخ هنر تكيه دارند. در فصلهاي پاياني، به موضوع انقلابي بدوي‌گرايي در سدة بيستم مي‌پردازد و تحولات مهم ذوق هنري را كه خود نيز از شاهدان عيني آن بوده است تحليل مي‌كند.
اين كتاب دربارة آن جنبشى از ذوق هنرى به نگارش درآمده است كه در دورة زندگانى من به اوج كمال رسيد و به نظر مىرسد كه قدرتش را در طى چند سال گذشته از دست داده باشد.
آنچه به بحث اين كتاب مربوط مىشود اين واقعيت است كه تكامل تمام هنرها يا دست كم تكامل اغلب هنرها به صورت موازى صورت گرفته است. به بيان ديگر، سدههاى بسيار سپرى شد تا هنرها توانستند به آن جذابيت آسانشان براى حواس ما برسند كه سيسرون در آن مورد هشدار مىداد.
معلمان باستانىِ بلاغت، به خوبى بر اين وجه تشابه آگاهى داشتند و غالباً به آن استنا مىكردند تا نكتهاى را اثبات كنند. لحن سنگين نثر آغازين، آشكار با معمارى اوليه كه كارش انباشتن قلوه سنگ بر گردالة سنگين در ديوارهاى معروف به «غولسنگى» بود مقايسه مىشد، و خود سيسرون در خطابة پيشيناش به نام بروتوس، مقايسهاى مشروح بين تاريخ خطابه و تاريخ هنر پيكرهسازى به عمل آورده بود: از شكلهاى سخت و گوشهدار هنر كهنگرايانه تا زيبايى انعطافپذير شاهكارهاى هلنيستى.
كتاب حاضر از هفت فصل و يك پيشگفتار كه به موضوع گرايش به اصول هنرهاي آغازين پرداخته تشكيل مي شود. اولويتهاي افلاطون، سلطة عنصر اعجاب انگيز، آرمان پيشا رافائلي، در جستجوي معنويت، آزادسازي ارزشهاي صوري، سدة بيستم، آغازين به چه معني؟ عناوين فصول اين كتاب را تشكيل مي دهند.
نظر شما