خبرگزاری مهر، گروه استانها- ونوس بهنود: مطابق اعلام میراث فرهنگی استان اردبیل این استان برخوردار از بیش از ۹۰۰ جاذبه طبیعی و تاریخی بوده و در هر ۱۰ شهرستان استان اردبیل زمینه‌های گردشگری وجود دارد.
برخی شهرستان‌ها به حدی برخوردار از جاذبه‌های گردشگری هستند که مسافران نمی‌توانند در یک یا دو روز از تمامی جاذبه‌ها بازدید داشته باشند. تعدد جاذبه‌های گردشگری در این استان حتی به روستاها نیز کشیده شده و نزدیک به ۴۰ روستا برخوردار از جاذبه‌های گردشگری است.
عمده این جذابیت به طبیعت کم‌نظیر و متنوع استان اردبیل باز می گرد؛ در عین حال جاذبه‌های تاریخی، یادگارهای تمدن چندین هزار ساله و جاذبه‌های دست‌ساز معاصر نیز به دامنه گشت‌وگذار در اردبیل افزوده است.
با این وجود میزان اقامت و ماندگاری مسافران نوروزی تفاوت چندانی با نوروز سال گذشته نداشته است. گردشگران نوروزی اردبیل با حضور در استان پیام‌های متعددی را به متولیان و برنامه ریزان انتقال دادند که توجه به آن ها می‌تواند زمینه‌های توسعه گردشگری اردبیل را فراهم سازد.
نبود تورهای گردشگری
بر اساس اعلام میراث فرهنگی استان بیشترین بازدید گردشگران نوروزی از جاذبه‌های طبیعی بوده است. این در حالی است که در استان اردبیل حتی یک تور منسجم اردبیل گردی در تعطیلات نوروزی دایر نشد و تور اردبیل گردی نیز به بهانه عدم همکاری سازمان‌های مردم‌نهاد امسال به اجرا درنیامد.
گردشگرانی که در ورودی شهر بروشورجاذبه‌ها را دریافت می‌کردند، علاقه‌مند به سفر به جاذبه‌های طبیعی بودند و بی‌شک وجود تورهای گردشگری می‌توانست به معرفی هر چه بیشتر جاذبه‌ها کمک کند. از سویی طرح کارگاه گردی نیز بدون اینکه توری جهت بازدید گردشگران فراهم شود، در حاشیه ماند و چندان استقبال نشد.
در وضعیتی که هر گردشگری می‌توانست خود مبلغ جاذبه‌های استان در شهر محل زندگی خود باشد، سوخت فرصت تعطیلات نوروزی مانع از تحقق این هدف شده است.
از سویی خود شهروندان اردبیلی نیز علاقه‌مند به استفاده از تورهای استان گردی بودند که تنها تعامل و برنامه‌ریزی مشترک با سازمان‌های مردم‌نهاد می‌توانست به این نیاز پاسخ گفته و به واقع نوروزی متفاوت را در اردبیل رقم زند.
در وضعیتی که هر گردشگری می‌توانست خود مبلغ جاذبه‌های استان در شهر محل زندگی خود باشد، سوخت فرصت تعطیلات نوروزی مانع از تحقق این هدف شده استمدیرکل میراث فرهنگی استان در پاسخ به علت عدم برگزاری تور اردبیل گردی به خبرنگار مهر گفت: متأسفانه سازمان‌های مردم‌نهاد که مجری طرح بودند، همکاری نکردند.
وی افزود: تور اردبیل گردی فرصت مطلوبی برای گردشگران فراهم می‌ساخت تا با جاذبه‌های طبیعی و تاریخی سطح شهر آشنا شوند.
مدیرکل میراث فرهنگی استان تأکید کرد: با وجود اینکه مشتاق برگزاری تور بودیم اما عملاً مجریان طرح پای کار نیامدند.
به گفته حاجی‌زاده تور استان گردی در شهر سرعین دایر شده که گردشگران را با برخی جاذبه‌های گردشگری استان آشنا می‌کند.
وی با بیان اینکه بیشترین بازدید گردشگران از جاذبه‌های طبیعی اردبیل است، اضافه کرد: از ۲۸ اسفندماه سال گذشته تا ۹ فروردین‌ماه سال جاری ۲۲۱ هزار و ۸۵۷ بازدید از جاذبه‌های طبیعی اردبیل انجام شده است.
مدیرکل میراث فرهنگی استان با اذعان به اینکه ۱۱۸ هزار و ۴۹۵ نفر از جاذبه‌های تاریخی – فرهنگی بازدید داشتند، اضافه کرد: ۱۶۰ هزار و ۹۶۶ نفر نیز از جاذبه‌های دست‌ساز بازدید کردند.
رقابت فشرده مدارس و هتل‌ها در اسکان فرهنگیان
با توجه به حجم سفرها و ماندگار نشدن اغلب مسافران در تعطیلات نوروزی امسال کمبودی در مراکز اقامتی و اسکان مسافران مشاهده نشد.
با این وجود یکی از معضلاتی که برنامه‌ریزی‌های جزیره‌ای را تداعی می‌کرد، رقابت مدارس و هتل‌ها در اسکان فرهنگیان بود.
در وضعیتی که مسئولان آموزش‌وپرورش بارها اعلام کرده بودند، اسکان وظیفه آموزش‌وپرورش نیست، برای بهبود کیفی اسکان فرهنگیان در نوروز امسال ۷۰۰ میلیون تومان هزینه شد.
مدیرکل آموزش‌وپرورش استان اردبیل علت این هزینه کرد را کیفیت‌بخشی به خدمات اسکان فرهنگیان عنوان کرد و افزود: امکانات اسکان ارتقا یافته و درجه‌بندی کلاس‌ها نیز افزایش یافته است.
این در حالی است که مراکز اقامتی با تخفیف ۵۰ درصدی درهای مهمان‌نوازی را به روی مسافران فرهنگی گشوده بودند.
با این وجود رقابت‌های فشرده و ضعف تبلیغ و اطلاع‌رسانی موجب شد در نهایت مسافران فرهنگی برای ماندگاری مدرسه را به هتل ترجیح دهند و بازار رقابت به سود حداقلی اقتصاد گردشگری خود استان نیز منجر شود.
برخی مسافران فرهنگی اذعان داشتند که از تخفیفات بی‌خبر بوده‌اند؛ در عین حال که از خدمات مدارس نیز رضایت کسب کرده‌اند.
استقبال از برنامه‌های شاد پیش بینی نشده
نوروز امسال در طرح نوروزگاه پیام روشنی به متولیان رساند. اینکه گردشگران به دنبال برنامه‌های شاد و مفرح هستند و در تعطیلات نوروزی در هر کجا جشن و شادی باشد، استقبال خواهند کرد.
در جشن نوروزگاه که برای اولین بار در نوروز امسال برگزار شد، گردشگران نوروزی اردبیل از برنامه‌های شاد این جشن استقبال کردند و خواستار تکرار و افزایش نیز بودند.
بطوریکه یکی از گردشگران به خبرنگار مهر گفت: بنده دو سال پیش برای دیدن اقوام به اردبیل سفر کرده بودم و متأسفانه هیچ برنامه‌ای در سطح شهر اجرا نمی‌شد.
نسرین پناهی اضافه کرد: مغازه‌ها نیز در سطح شهر اغلب بسته بود و شهر حال و هوای عید نداشت.
وی افزود: این اقدام میراث فرهنگی که جشن‌های نوروزی برگزار می‌کند قابل‌توجه است و ناخواسته موجب شده مغازه‌ها نیز فعال‌تر باشند.
با وجود اینکه در مرکز استان جشن‌های نوروزگاه به مراتب قوت بیشتری داشت، اما در شهرستان‌ها اخبار جشن‌ها به ندرت به گوش می‌رسید.
بطوریکه هر شهرستانی در این خصوص بهتر عمل کرده به مراتب بازدید و سفرهای بیشتری نیز داشته است.
علاقه‌مندی گردشگران به فرهنگ اصیل مناطق
بخش قابل‌توجهی از انرژی متولیان در نوروز هر سال صرف تبلیغ، ایجاد و معرفی جاذبه‌های گردشگری دست‌ساز و جدید می‌شود.
در شهر سرعین آب گرم سنتی گاومیش گلی توانست گوی سبقت بازدید را از ۱۱ آبگرم مدرن دیگر بربایدبا این وجود بیشترین بازدید از جاذبه‌های طبیعی و علاقه‌مندی به جشن نوروزگاه که مرتبط با فرهنگ بومی محلی بود، نشان داد، گردشگران به فرهنگ اصیل مناطق بیشتر از سایر جاذبه‌های دیگر توجه دارند.
بطوریکه در خود شهر سرعین آب گرم سنتی گاومیش گلی توانست گوی سبقت بازدید را از ۱۱ آبگرم مدرن دیگر برباید.
کارگاه‌های صنایع‌دستی، بازی‌های بومی محلی، آیین‌های نوروزی، غذاهای بومی محلی و جاذبه‌های طبیعی موارد موردتوجه گردشگران نوروزی بود که به نظر می‌رسد برای موفقیت در حوزه گردشگری می‌بایست به صورت گسترده جهت توسعه آن برنامه‌ریزی کرد. از سویی کمبود زمینه‌های تفریحی به ویژه در شهرستان‌ها ضرورت تمرکز بر جاذبه‌های ذکر شده را ایجاب می‌کند. اما لازم است متولیان میزان معرفی این گروه از جاذبه‌ها را در عملکرد خود ارزیابی کنند.
کمبود زیرساخت‌های درمانی در وضعیت ترافیک مراجعات
در تعطیلات نوروزی مسافران اردبیلی با کمبودهایی نیز مواجه شدند. از جمله آن کمبود خدمات درمانی ارائه شده بود که به صف‌های طولانی در بیمارستان‌ها منجر شد.
رئیس دانشگاه علوم پزشکی استان اردبیل گفت: در تعطیلات نوروزی اورژانس‌های بیمارستانی اردبیل با ترافیک مراجعه مواجه بودند و این موضوع غیرقابل‌انکار است.
قدرت اخوان اکبری در گفتگو با خبرنگار مهر در پاسخ به ترافیک مراجعات به مراکز درمانی و صف‌های طولانی در بیمارستان‌ها تصریح کرد: به منظور خدمت‌رسانی بهینه به مسافران امسال تلاش کردیم حضور پزشکان عمومی و متخصص را در مراکز درمانی پررنگ‌تر کنیم.
وی به استقرار ۹۹ پزشک متخصص در اورژانس‌ها و بیمارستان‌ها اشاره کرد و گفت: هزار و ۳۲۸ پزشک عمومی نیز در تعطیلات نوروزی مقیم بودند.
وی متذکر شد: افزایش تعداد پزشکان تنها راهکار کاهش ترافیک نیست و با وجود اینکه در تمامی بیمارستان‌ها پزشک متخصص به جای آن کال به صورت مقیم حضور داشت اما همچنان شاهد ترافیک مراجعه بودیم.
رئیس دانشگاه علوم پزشکی استان تأکید کرد: به دلیل سفرهای نوروزی بخشی از ترافیک مراجعات دور از ذهن نیست و بی‌شک به دلیل حجم مسافران سفر کرده به استان می‌توان انتظار داشت که ترافیکی ایجاد شود.
وی تأکید کرد: اینکه در بیمارستان‌ها نوبت‌دهی شود کاملاً قانونی و با هدف مدیریت مراجعات است و انتظار می‌رود مراجعان نیز با صبوری با کادر بیمارستان همکاری کنند.
اخوان اکبری متذکر شد: برای کاهش ترافیک تلاش شده از ظرفیت بیمارستان‌های خصوصی نیز استفاده شود و مطابق ابلاغ وزارت بهداشت نیمی از مراکز خصوصی در تعطیلات نوروزی فعال باشند.
وی افزود: با این وجود حجم مراجعات موجب کوتاهی در رسیدگی به بیماران نیست و به ویژه به بیماران اورژانسی در اسرع وقت رسیدگی می‌شود.
آمارهایی که تا پایان تعطیلات گنگ و مبهم ماند
در عین حال که مسافران سفر کرده مشتاق کسب اطلاع و گردش و تفریح و حتی اقامت در استان بودند، مطابق روال نانوشته سال‌های گذشته تعداد کثیری از دستگاه‌های عضو ستاد اجرایی خدمات سفر حتی نمایندگان خود را در محل ستاد مستقر نکردند.
بر خلاف سال گذشته ستاد اجرایی خدمات سفر حتی یک جلسه جمع‌بندی با حضور ریاست ستاد نداشت و بسیاری از آمارهایی که در هفته اول نیازمند بررسی و در هفته دوم تعطیلات نیازمند برنامه‌ریزی بود، گنگ و مبهم باقی ماند.
برخی دستگاه‌ها از ارائه عملکرد خود خودداری کرده و برخی معتقد بودند عملکرد به مانند سال‌های گذشته است و موضوعی برای اطلاع‌رسانی ندارند. برخی عملکردها شعاری و تکراری ارائه می‌شد و برخی مدیران عضو ستاد به واقع به تعطیلات نوروزی رفتند.
با گذشت دو روز از اتمام تعطیلات نوروزی حتی آمار جمع‌بندی اقامت‌ها نیز به رسانه‌ها اعلام نشده است و برنامه‌ریزی و تبلیغاتی که در اولین جلسه ستاد اجرایی خدمات سفر نسبت به آن تأکید شد، تنها در فعالیت چند دستگاه اجرایی محدود ماند.
ناگفته نماند که برخی دستگاه‌های اجرایی به مانند سایر مقاطع سال حضور فعالی داشته و برخی مدیران نیز به صورت شبانه‌روزی در حال ارائه خدمت بودند.
اردبیل استان عبوری حتی در شرایط مطلوب جوی
به نظر می‌رسید نوروز امسال به واقع نوروز متفاوتی برای اردبیل باشد. با توجه به وضعیت نامطلوب جوی در سایر مناطق کشور و تکرار وضعیت جوی سال گذشته در استان اردبیل برخی در انتظار افزایش ماندگاری مسافران بودند.
با این وجود بر اساس اعلام دستگاه‌های متولی، خروج خودروها از اردبیل به مراتب بیشتر از ورود آن بوده و باور تأثیر منفی آب‌وهوا در میزان ماندگاری مسافران در نوروز امسال شکسته شد.
مدیرکل راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای استان اردبیل گفت: در تعطیلات نوروزی خروج خودروها از استان به مراتب نرخ رشد بیشتری در مقایسه با ورود خودروها داشته است.
علی رحمتی در گفتگو با خبرنگار مهر تصریح کرد: از ۲۵ اسفندماه سال گذشته با آغاز سفرهای نوروزی تا پایان روز ۱۳ فرودین ماه ۴۶۳ هزار و ۷۶۵ خودرو وارد استان شده است که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته ۳.۲ درصد رشد دارد.
با وجود نامطلوب بودن شرایط جوی در استان‌های دیگر همچنان برخی استانها به نسبت اردبیل پیشتاز جلب نظر گردشگران بودندوی افزود: در مقابل خروج خودرو از استان به مراتب بیشتر بوده و ۴۸۴ هزار و ۶۸۰ دستگاه خودرو خارج شده که رشد ۲۱ درصدی تردد خروجی را نشان می‌دهد.
مدیرکل راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای استان با بیان اینکه در نوروز امسال مجموع ترددها ۹۴۸ هزار و ۴۴۳ مورد است، اضافه کرد: مجموع ترددها ۱۱.۵ درصد رشد یافته است.
با وجود نامطلوب بودن شرایط جوی در استان‌های دیگر همچنان برخی استانها به نسبت اردبیل پیشتاز جلب نظر گردشگران بودند.
در واقع گردشگران پیام پنهانی را به متولیان به یادگار گذاشتند و آن اینکه وضعیت نامطلوب جوی هر چند در ماندگاری مسافران مؤثر است اما تنها عامل تعیین کننده نیست و نمی‌توان تمامی ضعف‌ها را متوجه آن ساخت.
بطوریکه مدیرکل هواشناسی استان معتقد است خود تنوع آب‌وهوایی مزیتی برای اردبیل است و می‌بایست به عنوان نقطه قوت و نه ضعف در توسعه گردشگری موردتوجه قرار گیرد.
در مقایسه با سال گذشته تحرکات نسبی در گردشگری اردبیل رقم خورده است. با این وجود اردبیل همچنان نتوانسته تابوی استان عبوری بودن خود را در هم شکند. موضوعی که ایجاب می‌کند پیام‌های پیدا و پنهان مسافران نوروزی موردتوجه قرار گیرد.
نظر شما