به گزارش خبرگزاری مهر، مناظره بعد از فهم دیدگاه هاست و پاسخ هر پرسش در گرو فهم پرسش است. گاه در حوزه علوم انسانی درباره چیزهایی صحبت می کنیم که چیزی بیش از یک اشتراک لفظی نیستند. خیلی از مباحث فلسفی پیرامون مفاهیمی است که ما تصور صحیحی از این مفاهیم نداریم و بدون تحلیل مفاهیم فلسفی قادر به حل مشکل نخواهیم بود. از طرفی پدیده ایزوله شده و مجزا نداریم، بین پدیده ها یک درهم تنیدگی و روابط شبکه ای وجود دارد و در نهایت اینکه درهرجا بن بستی هست باید در فهم مفردات و معنی پرسش درنگ کنیم پیش از آنکه در صدد یافتن پاسخ برای پرسش باشیم؛بن بست یعنی بحث در افق روشنی حرکت نمی کند، یعنی مفردات و مفاهیم موجود در بحث روشن نیست.
با این مقدمه، برای پاسخ به پرسش «چه نسبتی میان دین وعقلانیت وجود دارد؟» باید مشخص کنیم که:
۱- منظور و تعریف ما از دین چیست؟ یک فرهنگ یا یک نظام نظری تئولوژیک است،یا یک ابژه و یا یک سیستم اخلاقی، شاید هم یک ایدئولوژی سیاسی - اجتماعی، یا یک معنای وجودی است؟
۲- منظور و تعریف ما از عقل چیست؟ عقل، تاریخی است؟ یا تاریخ، عقلی است؟
۳- آیا مّدرَکات یا معقولات مطلق داریم یا خیر؟
در درس-گفتگوی «داستان دین و عقلانیت» به بررسی سوالاتی از این جنس پرداخته شده است که بخشی از فیلم مناظره میان بیژن عبدالکریمی و حجت الاسلام قائمی نیا را می توانید از لینک بالا ببینید.
نظر شما