به گزارش خبرنگار مهر، کتاب «هویت به مثابه ایدئولوژی» نوشته سینیشا مالشویچ به همت یعقوب احمدی دانشیار جامعه شناسی دانشگاه پیام نور ترجمه و توسط انتشارات کویر با شمارگان ۷۰۰ نسخه در ۳۵۱ صفحه و به بهای ۲۶ هزار تومان منتشر شد.
مولف در مقدمه ای که بر ترجمه فارسی این کتاب دارد می نویسد: این نوشتار، کتابی است درباره کاربست ها و سوء استفاده ها از مفهوم «هویت» و چنین موضوعی باید برای پژوهشگران و دانشجویان در جامعه به لحاظ فرهنگی متنوع و به لحاظ اجتماعی با طراوت ایران جذاب باشد. در خلال چند دهه اخیر، هویت به اصطلاح بی نهایت محبوب و مسلط در اکثر گفتمان های آکادمیک و عمومی در سراسر جهان بدل شده است. بسیاری از محققان، مانند فرد دیویس (۱۹۹۱) عنوان می کنند که «هویت... مفهومی است که نه حافظ (آنچنان که در جامعه شناسی به آن اشاره می شود) و نه جدا کننده (چنان که در فلسفه و روانشناسی مورد توجه است) افراد از جهان های اجتماعی و نمادین شان است، (و در نتیجه) هویت مفهومی است که در طول سال ها توان قابل توجه ای کسب کرده است که کمتر مفهومی چنان بوده است».
در مقدمه مترجم هم درباره این بحث آمده است: اگرچه مباحث کلی این مطالعه پیرامون پرسش از «بحث هویت» به مثابه شکلی از عمل ایدئولویک مدون شده است، اما بنیاد اصلی کتاب بر آثار بسیار خاص و در عین حال بسیار متنوع ایدئولوژی هویت‌گرایی یعنی ناسیونالیسم متمرکز است. در این راستا، وجوه نظری و تجربی ایدئولوژی ناسیونالیستی در اشکال قومی، مدنی و معمولی آن واکاوی می‌شود. از طریق ارتباط با رهیافت‌های اصلی مرتبط، عنوان می‌شود که ناسیونالیسم در تمام اشکال‌اش، نه تنها روایت ایدئولوژیک مسلط دوره مدرنیته است، بلکه فهم کامل آن نیازمند تحلیل ناسیونالیسم به عنوان ایدئولوژی عملیاتی مسلط دوره معاصر است. از این منظر، ناسیونالیسم قومی، مدنی و معمولی همچنان منبع بسیار قوی مشروعیت و مکانیسم بسیار معتبر بسیج توده است. هیچ جنبش اجتماعی، چپ، راست یا مرکزی و هیچ عاملیت سیاسی که درصدد تسلط بر دولت یا بسیج عمومی خارج از کانال‌های نهادی رسمی باشد، نمی‌تواند بدون توسل به شعارها و اعمال ناسیونالیستی پیروزی چندانی به دست آورد. از این رو، پرسش اصلی این است: چرا و چگونه چنین ایدئولوژی مدرن و جدیدی از حاکمیت عمومی و هژمونی فرهنگی در دوران معاصر موفق به کسب سلطه جهانی شده است؟ در این کتاب، مهم‌ترین تبیین‌های این مسئله برحسب شدت و ضعف‌هایشان مورد بررسی قرار می‌گیرند.
نخست، مسائل مفهومی مرتبط با ماهیت این فرایند تاریخی تغییرِ ساختاری مورد بررسی قرار می‌گیرد با این پرسش که آیا قومیت و ملت‌بودگی به‌عنوان پرسش‌هایی درباره هویت یا ایدئولوژی بهتر مفهوم‌بندی نمی‌شوند. دوم، دو نظریه مشهور درباره ناسیونالیسم یعنی نظریه ارنست گلنر و آنتونی اسمیت به‌طور انتقادی با بررسی نگاه متمایز آنها به پروژه دولت ـ ملت‌سازی و تمرکز بر دو سطح متمایز ایدئولوژی واکاوی می‌شوند و نقش تهدید و اجبار در دولت ـ ملت‌سازی ارزیابی می‌شود. نهایتآً آثار و پیامدهای قومیت و ناسیونالیسم در عمل و با نگاه به ساخت و فروپاشی دولت ـ ملت در یوگسلاوی و رواندا، تحلیل می‌شود.
در ادامه در همین مقدمه شرح داده شده است: باید اشاره شود که در حالی که کتاب مبتنی بر سه بخش موضوعات مفهومی، نظری و تجربی سازمان یافته است، تمام فصول کتاب به نوعی با هر سه مقوله مفهومی، نظری و تجربی درگیر هستند.
در پشت جلد کتاب در معرفی نوینده کتاب آمذه است: سینیشا مالشویچ یکی از درخشان‌ترین و پرکارترین دانش‌پژوهانی است که امروزه درباره هویت می‌نویسند. در این کتاب، او مضمون تقریباً تکراری و کهنه‌ای مانند ایدئولوژی را که به تازگی تاحدودی نادیده گرفته شده است، جان تازه‌ای می‌بخشد. در این روند، او مباحث جامعه‌شناختی معاصر در مورد قومیت و ناسیونالیسم را نیز احیا می‌کند. کتاب حاضر نگاهی متفاوت و متمایز به مباحث و رویدادهای ملی‌گرایانه از جمله نمونه‌های اخیر آن مانند برگزیت (خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا) و انتخاب رئیس‌جمهور ناسیونالیست افراطی در ایالات متحده (دونالد ترامپ) دارد. این کتاب، اثری بسیار توصیه شده است که مورد علاقه نظرپردازان اجتماعی، همچنین دانشجویان، محققان رشته‌های علوم اجتماعی و زمینه‌های مطالعاتی مانند ناسیونالیسم، قومیت، نسل‌کشی، و نژادپرستی خواهد بود.
کتاب از سه بخش؛ مفاهیم، نظریه ها و تجارب که شامل نه فصل است تشکیل شده است.
نظر شما