به گزارش خبرنگار مهر، در آغاز سال ۲۰۱۷ م. ایتالیا با شصت و شش دهم میلیون نفر جمعیت، پذیرای حدود پنج و هشت دهم میلیون نفر مهاجر خارجی بوده که حدود یک و هفت دهم میلیون نفرشان مسلمان بوده اند. این مهاجرین مسلمان غالباً پناهجویان و پناهندگان سیاسی و اجتماعی ای هستند که به صورت غیر قانونی وارد ایتالیا شده؛ و از پایگاه اجتماعی و اقتصادی چندان محکمی در جامعه مبداء و میزبان برخوردار نمی باشند. مطابق آمار های اخیر ISMU باید به این رقم، آمار ۹۰۰ هزار مسلمان مهاجر یا ایتالیایی الاصل دارای شهروندی ایتالیا و حق رأی را نیز بیفزائیم که در صورت مشارکت سیاسی، ۳درصد کل آراء همه پرسی های سراسری ایتالیا را به خود اختصاص خواهند داد؛ و در کنار مسلمانان گروه نخست، جمعیت دو و شش دهم میلیون نفری مسلمانان ایتالیا را تشکیل می دهند که ۳۰۰ هزار نفرشان در مقاطع مختلف به تحصیل اشتغال دارند.
حافظه تاریخی منفی از جنگ های صلیبی و تصرف جنوب ایتالیا توسط مسلمانان؛ استقرار مقر مقدس مسیحیت کاتولیک در پایتخت ایتالیا؛ کیفیت نه چندان مطلوب وضعیت اجتماعی و اقتصادی مسلمانان مهاجر ایتالیا؛ اسلام هراسی ناشی از حملات تروریستی افراط گرایان اسلامی منسوب به اخوان المسلمین در دهه های گذشته و موج اخیر آن پس از حملات تروریستی ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ م. در ایالات متحده آمریکا و نضج آن پس از اقدامات تروریستی اخیر افراط گرایان اسلامی در اروپا، جملگی موجب گردیده که تعاملات جامعه مسلمانان ایتالیا با دیگر شهروندان و حتی دولت ایتالیا، با چالش های جدی همراه گردد.
این چالش ها در سال های اخیر، به واسطه منازعات داخلی مسلمانان ایتالیا حالت بحرانی به خود گرفته و در حالی که، پیروان دیگر ادیان در این کشور، با انسجام درونی و معرفی نمایندگان خود به وزارت کشور، از حقوق سیاسی و مدنی خویش برخوردار می گردند؛ از میان قریب به ۹۰۰ مرکز؛ مؤسسه و سازمان اسلامی ایتالیا؛ هیچ یک از حیث مقبولیت عمومی نزد مسلمانان این کشور، جایگاه نمایندگی نیافته تا حقوق مدنی ایشان؛ نظیر حق برخورداری از تعطیلات اعیاد مذهبی؛ برخورداری از غذای حلال در محل کار و... را احقاق نماید.
اخیراً از میان مراکز؛ موسسات و سازمان های اسلامی ایتالیا، مرکز اسلامی فرهنگی ایتالیا(مدیر مسجد بزرگ شهر رم و مورد تأیید نهاد ریاست جمهوری ایتالیا)؛ جمعیت مذهبی اسلامی ایتالیایی و اتحادیه جمعیت و سازمان های اسلامی در ایتالیا؛ به طور نسبی جایگاه نمایندگی جمعیت نسبتاً قابل اعتنایی از مسلمانان ایتالیا را احراز نموده و با دولت این کشور وارد تعامل گردیده اند.
هسته اولیه جمعیت مذهبی اسلامی ایتالیایی با هدف اطلاع رسانی و فرهنگ سازی در جهت وفاق ایمان اسلامی و هویت ایتالیایی در سال ۱۹۹۳ م. در شهر میلان شکل گرفت و در سال ۱۹۹۷ م. به یک سازمان مذهبی با اساسنامه مدون تحول یافت که در ادامه؛ در سال ۱۹۹۹ م. از آن برای عضویت در دبیرخانه کل رهبری جماعت جهان اسلام و مجمع عمومی جمعیت جهانی دعوت اسلامی دعوت به عمل آمد و متعاقب این همکاری، در سال۲۰۰۰ م. با کمک مالی سازمان رهبری جماعت جهان اسلام در شهر میلان، مسجد الوحید را تأسیس نمود؛ تا ماه های اخیر که، عبدالصبور Turrini به نمایندگی از این جمعیت، درحضور وزیر امور خارجه ایتالیا Angelino Alfano در محل این وزارت خانه، یادداشت تفاهمی را با Mario Baccini ؛ مدیر نهاد «اعتبار خرد» در خصوص مدیریت امور مهاجرین مسلمان در ایتالیا به امضاء رسانید؛ تا علاوه بر کمک به رشد اقتصادی کشورهای مبدأ مهاجرین مسلمان، این مهاجرین در صورت تمایل به زادبوم خود بازگردانده شده و در کشور خویش مورد مساعدت قرار گیرند و در صورت تصمیم به اقامت در ایتالیا نیز، از مساعدت های خصوصاً آموزشی، جهت تضمین پیشرفت اجتماعی و اقتصادی شان برخوردار گردند.
از سوی دیگر، اتحادیه جمعیت و سازمان های اسلامی در ایتالیا نیز اخیراً در کنار جمعیت مذهبی اسلامی ایتالیایی و مرکز اسلامی فرهنگی ایتالیا، با امضاء یادداشت تفاهمی با وزارت کشور ایتالیا؛ با هدف سامان بخشی به تعاملات دولت و مسلمانان این کشور، با این وزارت خانه آغاز به همکاری نموده است. اتحادیه جمعیت و سازمان های اسلامی در ایتالیا که بر مبنای ایدئولوژی اخوان المسلمین و با هدف استمرار فعالیت های اتحادیه دانشجویان مسلمان در ایتالیا، در سال ۱۹۹۰ م. تأسیس گردیده، هم اینک به طور تقریبی سرپرستی بیش از نیمی از مساجد و مراکز اسلامی؛ به ویژه در شمال و مرکز ایتالیا را بر عهده دارد و بر آن است که میان مسلمانان ایتالیا و دولت این کشور، ارتباط سازنده ای برقرار نماید.
علاوه بر تلاش جهت حل بحران پیشین یافتن نماینده ای که برای اکثریت جامعه مسلمانان ایتالیا مقبولیت عمومی داشته باشد و وزارت کشور بتواند با آن وارد تعامل گردد، بحران اخیر هجوم پناهجویان مسلمان به اروپا و اقدامات تروریستی افراط گرایان اسلامی و هراس از عدم ادغام خیل مهاجران مسلمان در جامعه ایتالیا و معضلات ناشی از آن نیز، در همکاری های اخیر وزارت کشور ایتالیا با مراکز اسلامی این کشور؛ به ویژه اتحادیه جمعیت و سازمان های اسلامی در ایتالیا و جمعیت مذهبی اسلامی ایتالیایی مدخلیت داشته؛ زیرا این دونهاد حفظ هویت اسلامی با تقید به شهروندی و قانون اساسی ایتالیا را در دستور کار دارند و چنان که از تاریخچه فعالیت شان بر می آید؛ غالباً در پی سامان بخشی به تعاملات مسلمانان و دولت ایتالیا بوده اند.
مطابق ساختاری که وزارت امور خارجه و وزارت کشور ایتالیا در ماه های اخیر، در قالب موافقت نامه ها و یادداشت های تفاهم منعقده با مراکز و مؤسسات اسلامی ایتالیا در صدد تثبیت آن بوده، انتظارت دولت از مسلمانان کشور در بحران جاری را، از طریق نمایندگان ایشان به آن ها ابلاغ نموده و متقابلاً، مطالبات و حقوق مدنی ایشان را نیز که از طریق نمایندگان شان به دولت منتقل می گردد، در حد توان احقاق خواهد نمود؛ اما در این ساختار، در واقع جمعیت مسلمانان ایتالیا؛ به عنوان بیش از ثلث جمعیت مهاجران و حدود ۳% از رأی دهندگان کشور، نقش مستقیمی در تصمیم گیری های کلان در بدنه حاکمیت نخواهند داشت.
با هدف بهره گیری از توان انتخاباتی مسلمانان در قالب فعالیت حزبی در ساختار مردم سالار جامعه ایتالیا، Roberto Piccardo (حمزه)؛ مسلمان ایتالیایی که خود از بنیانگذاران اتحادیه جمعیت و سازمان های اسلامی در ایتالیا بوده و به واسطه ترجمه کاملی که از متن قران کریم از زبان عربی به ایتالیایی انجام داده در محافل دانشگاهی این کشور نیز شهرت دارد؛ با انشعاب از اتحادیه جمعیت و سازمان های اسلامی در ایتالیا، برای نخستین بار در تاریخ ۲۴ آگوست ۲۰۱۶ م. طرحی را در فضای مجازی منتشر نمود که بلافاصله پس از انتشار، در تاریخ ۳ سپتامبر در روزنامه پرشمارگان Il tempo، طی مقاله ای با عنوان «حزب مسلمانان ایتالیایی متولد می گردد» از آن به پیشنهاد تأسیس یک حزب اسلامی تعبیر گردید ؛ رخدادی که بیست سال پیش؛ با نضج گرفتن ورود مهاجرین مسلمان به ایتالیا، توسط Renzo Guolo جامعه شناس دینی پیش بینی گردیده بود؛ و در موج اخیر افزایش شمار مسلمانان در اروپا و تلاش یکپارچه اخیرشان جهت نفوذ در نهادهای آموزشی و رسانه ای و بهره گیری از ساختار احزاب جهت مشارکت در تصمیم گیری های کلان، در قالب تأسیس حزب اسلامی اسپانیا؛ یا راه اندازی شبکه تلویزیونی اسلامی در سیدنی استرالیا تحقق یافته بود.
طرح نهایی Piccardo در تاریخ ۱۲ ژانویه ۲۰۱۷ م. در قالب آن چه «مجمع اسلامی» نامگذاری گردید، در فضای مجازی انتشار یافت. بیانیه این مجمع در تارنمای آن موجود است و مطابق آن، ۲۲ عضور مرکزی مجمع که تنها ۳ تن از ایشان شهروندی ایتالیایی ندارند؛ در قالب ساختار عضو گیری؛ انتخاب آنلاین نماینده از میان اعضاء؛ و در ادامه اولویت گذاری مسائل مسلمانان و رأی گیری آن لاین در خصوص آن، احقاق مطالبات مدنی مسلمانان ایتالیا؛ نظیر برخورداری از اماکن دینی مناسب؛ تعطیلی مسلمانان در ۲ عید رسمی اسلامی؛ آموزش اسلامی به دانش آموزان مسلمان در مدارس و... را تعقیب می نمایند.
انتخاب نام «مجمع»، مخاطبان ایتالیایی را مجاب ننمود که آن چه توسط Piccardo بنیاد یافته، یک حزب سیاسی نیست. تصریح تارنمای مجمع اسلامی بر این که یک حزب سیاسی نیست هم در این خصوص راهگشا نبود و تعداد پرشمار مصاحبه های Piccardo با نشریات ایتالیایی و تأکید بر این که مجمع اسلامی یک حزب سیاسی نیست هم نظر جامعه ایتالیا در این خصوص را تغییر نداد. این ناباوری به ویژه از آن جا نشأت می گرفت که ساختار انتخاباتی «مجمع اسلامی» با استفاده از فضای مجازی، برای ایتالیایی ها ساختار بسیار شناخته شده ای بود که جریان عوام گرای موسوم به «جنبش ۵ ستاره» ایتالیا به رهبری Beppe Grillo سال ها در فعالیت های حزبی خود از کارایی های آن بهره می گیرد.
بازتاب رسانه ای این رخداد و نقد های اولیه سابق الذکر در خصوص آن، اسلام هراسی رسانه ای در ایتالیا را تشدید نمود. نخستین دلیل این هراس این بود که «مجمع اسلامی» صراحتاً ساختار یک حزب سیاسی را داشت؛ اما این امر از ناحیه بنیانگذاران آن انکار می گردید. دو دیگر این که، فعالیت «مجمع اسلامی» به سرعت از شهر تورین خاستگاه آن؛ به شهرهای میلان؛ بلونیا و رم نیز گسترش یافته بود؛ و بنیانگذار آن Piccardo از مؤسسین اتحادیه جمعیت و سازمان های اسلامی در ایتالیا بود که با فاصله گرفتن مواضع این اتحادیه از اخوان المسلمین و نزدیک شدن به وزارت کشور ایتالیا، از آن کناره گرفته و نمایندگی «شبکه اروپایی مسلمانان» در ایتالیا که بنیانگذار آن، طریق رمضان؛ نوه حسن البناء بنیانگذار اخوان المسلمین است را پذیرفته بود. همچنین، سخنان اخیر Piccardo در انتقاد از رسمیت یافتن ازدواج دگرباشان جنسی در ایتالیا که در جریان آن، درخواست رسمیت یافتن چندهمسری مسلمانان در ایتالیا را نموده بود نیز به شدت با عرف این کشور منافات داشت و مورد انتقاد اذهان عمومی در ایتالیا قرار گرفته بود؛ و در نهایت، پسر وی نیز منازعات جدی با جامعه یهودیان ایتالیا داشت و مواضع تند ضد صهیونیستی و نسبتاً همدلانه نسبت به عاملین مسلمان حملات انتحاری اخیر در اروپا اختیار نموده بود .
این انتقادات در لایه ای فنی تر، با تأکید بر ایفای نقش اجتناب ناپذیر احزاب سیاسی اسلامی در تصمیم گیری های انتخاباتی آتی نظام مردم سالار ایتالیا؛ و محاسبه گستره این تأثیرگذاری در قالب امکان در اختیارگیری ۱۸ نمایندگی در مجلس سنا و ۳۰ نمایندگی در مجلس نمایندگان، به نقد ساختار انتخاباتی مردم سالاری حزبی ایتالیا پرداخته؛ و پاره ای از منتقدان تندروتر، از آن به «خود آزاری مردم سالارانه» تعبیر نموده اند.
این نقد در وهله نخست بر نزدیکی مواضع Piccardo با رجب طیب اردوغان؛ رئیس جمهور ترکیه در رویکرد ضداروپایی و سخنان اخیر وی در خصوص سیاست افزایش جمعیتی مسلمانان در اروپا مبتنی است؛ که خود به نقد جدیدی از قانون «اعطاء تابعیت بر مبنای تولد در خاک ایتالیا» که می تواند شمار نمایندگان مفروض احزاب اسلامی در مجالس سنا و نمایندگان ایتالیا را افزایش دهد، انجامیده است.
افزایش شمار نمایندگان احزاب سیاسی در مجالس سنا و نمایندگان، خود از آن جهت محل انتقاد است که در کشوری با فرهنگ اجتماعی و سیاسی دین زدایی شده و حکومت لائیک، می تواند به دوقطبی سازی و جداسازی اجتماعی و سیاسی ای میان مسلمان و غیرمسلمان بینجامد که با اصل انسجام بخش قانون اساسی ایتالیا؛ یعنی اشتراک ایتالیایی الاصل ها و مهاجرین دارای تابعیت، در حقوق و وظایف شهروندی، منافات دارد.
علاوه بر این، مطابق این نقد، این نمایندگان اسلامی؛ که بر اسلامی بودن خویش تأکید داشته و بر این مبنا شریعت برای شان نسبت به قانون اساسی از اعتبار بیشتر ی برخوردار است؛ ممکن است در صدد وضع قوانینی مطابق شریعت اسلام برآیند که نظیر وضع قانون چندهمسری که Piccardo مدافع و خواستار رسمیت یافتن آن بوده؛ با عرف ایتالیایی به شدت منافات داشته و نظر به تفاوت ساختاری، توان تجمیع مردم سالارانه با عرف حقوقی دیگر مذهب پرطرفدار ایتالیا؛ یعنی آیین کاتولیک را نیز نداشته باشد.
نتایج ناشی از این آسیب شناسی تا جایی مهم تلقی گردیده که بدون برهم زدن قواعد بازی؛ یعنی پذیرش امکان مردم سالارانه فعالیت حزبی مسلمانان ایتالیا، به تأسیس حزب «ضد اسلامی سازی » توسط Stefano Cassinelli روزنامه نگار و Alessandro Meluzzi روان شناس و جرم شناس؛ به ریاست Marco Di Prinzio در میلان انجامیده که شمار اعضاء آن نیز به سرعت رو به افزایش است.
به نظر می رسد، وضع مجامع دو حزب «مجمع اسلامی» و «ضد اسلامی سازی»، حزب مسلمانان لائیک ایتالیا باشد که نخستین اتاق فکر خود را نیز اخیراً در شهر رم برپا نموده و تحت عنوان طرح IHSAN آغاز به فعالیت نموده است.
درتشریح ساختار فعالیت مسلمانان لائیک ایتالیا، شایان ذکر است که ریشه های حقوقی ای که بیانیه «مجمع اسلامی» بر آن ها مبتنی است، راجع به اصول ۳، ۸ و ۱۹ قانون اساسی ایتالیا در خصوص عدم تبعیض؛ ضرورت همزیستی مسالمت آمیز ادیان و در نهایت، حق آزادی دینی می باشد و نظر به وجود اصل مؤکد بر لائیک بودن جمهوری ایتالیا در همین قانون، احتمال تصویب قوانین شریعت اسلامی نظیر چندهمسری در مجلس سنا و نمایندگان؛ به نحوی که نافی قانون اساسی نباشد، بعید به نظر می رسد؛ اما اسلام هراسی موجود و برداشت و موضع گیری منفی بخش اعظم اذهان عمومی و نیروهای فعال سیاسی ایتالیا در مقابل فعالیت یک حزب اسلامی به دلایل سابق الذکر از یک سو؛ و فراهم گشتن امکان چنین فعالیتی و ضرورت آن در احقاق مطالبات و حقوق مسلمانان ایتالیا از سوی دیگر، مسلمانان لائیک ایتالیا را بر آن داشته تا با افزودن قید لائیک؛ این اطمینان خاطر را در جامعه ایتالیا ایجاد نمایند که مسلمانان ایتالیایی بوده و علی رغم تقید فردی به شریعت اسلام، در عرصه سیاسی به قانون اساسی ایتالیا تقید داشته و قصد تصویب و اعمال قوانین شریعت در عرصه سیاسی و اجتماعی را نخواهند داشت؛ تا بتوانند در همزیستی با دیگر احزاب ایتالیایی، در قدرت مشارک گردند.
منابع:
www.istat.it
www.ismu.org
www.coreis.it
http://www.coreis.it/wp/il-microcredito-per-gestire-limmigrazione-un-accordo-con-la-comunita-islamica/
www.ucoii.org
http://www.iltempo.it/politica/۲۰۱۶/۰۹/۰۳/news/nasce-il-partito-dei-musulmani-italiani-۱۰۱۸۶۸۴/
http://www.secoloditalia.it/۲۰۱۵/۰۳/i-musulmani-vogliono-presentarsi-alle-elezioni-partito-islamico-tv/
www.costituenteislamica.it
http://www.ilprimatonazionale.it/politica/cosi-sta-nascendo-il-partito-islamico-italiano-۵۸۵۸۷/
http://www.imperiapost.it/۲۵۰۶۱۶/parte-da-imperia-la-costituente-islamica-italiana-hamza-piccardoelezioni-sul-web-stile-m۵s-per-i-diritti-dei-musulmani-la-nostra-priorita-lintervista
http://www.today.it/politica/hamza-roberto-piccardo-intervista-costituente-islamica.html
http://www.ilgiornale.it/news/politica/assemblee-e-raccolta-fondi-varato-partito-dellislam-۱۳۹۱۵۹۵.html
https://www.leggioggi.it/۲۰۱۷/۰۳/۲۸/elezioni-politiche-۲۰۱۸-partito-islamico-italiano/
https://www.riscossacristiana.it/la-costituente-islamica-primo-passo-per-il-partito-islamico-italiano-di-j-du-lys/
http://it.blastingnews.com/politica/۲۰۱۷/۰۷/sondaggi-al-۷-luglio-۲۰۱۷-i-۵-stelle-guidano-insegue-il-pd-۰۰۱۸۳۰۸۱۵.html
http://www.ilgiornale.it/news/politica/primo-effetto-dello-ius-soli-boom-voti-partito-islamico-۱۴۱۰۱۳۶.html
http://www.ilfoglio.it/politica/۲۰۱۷/۰۲/۲۸/news/ecco-il-partito-islamico-italiano-di-hamza-roberto-piccardo-۱۲۲۸۰۰/
http://www.secolo-trentino.com/۶۱۴۴۴/politica/la-bufala-del-movimento-islamico-ditalia/amp/.html#
http://www.la۷.it/la-gabbia/video/un-finto-candidato-del-partito-islamico-in-giro-per-padova-۲۳-۰۳-۲۰۱۷-۲۰۸۲۶۴
http://chiesaepostconcilio.blogspot.it/۲۰۱۷/۰۳/nasce-il-partito-islamico-italiano.html
www.partitoantisilamizzazione.it
www.ihsan.it
نظر شما