به گزارش خبرگزاری مهر، محمدجواد صاحبی، رییس شورای علمی دین‌پژوهان ایران در سخنرانی خود با عنوان «معنویت و آرامش، ارمغان ادیان برای جهان پرتنش» که در دومین روز از نخستین دور گفت‌وگوی دینی اسلام و هندوئیزم در دهلی‌نو انجام شد، گفت: جوهره معنا و مفهوم معنویت، با همه تفاوت‌هایی که در دریافت و برداشت از آن وجود دارد، نزد همه انسان‌ها مشترک است.
وی افزود: نگاه معنوی، بینشی است که از حصارهای ظاهری الفاظ و اشیاء و جهان مادی فراتر رفته و به عالم درون و لایه‌های ژرف‌تر هستی راه می‌یابد و رشحات و جلوه‌هایی از حقایق برین را به ارمغان می‌آورد. این حالت نفسانی که مراتب آن به تعداد انفس خلایق، متفاوت است گاه در پیوند با امری متعالی و یا با خالق مدبر جهان هستی پیوند می‌یابد، و تا بی‌نهایت به پیش می‌تازد.
صاحبی تأکید کرد: عالم معنوی و روحانی، مجموعه‌ای از امور قدسی، ارزش‌های اخلاقی، باطنی و عرفانی است که از عوارض و محدودیت‌های جهان مادی و ظاهری به دور است.
وی ادامه داد: جهان مادی با همه تنوع و تکثر و جاذبه‌هایش، محدود و خسته‌کننده و گاه مشکل‌زا و کژتاب می‌نماید. چالش انسان با قهر طبیعت، افزون بر مشکلات جسمی، روحی، روانی و ناتوانایی‌هایش، برای او بیماری، ناداری و ترس به ارمغان می‌آورد. از این‌رو برای رهایی از این عوارض، راهی جز برون‌رفت از جهان ماده نمی‌یابد.
رییس شورای علمی دین‌پژوهان ایران سپس با اشاره به اینکه انسان به تجربه دریافته است که جهان ماده علاوه بر محدودیت‌ها و مصائبش ناپایدار است، گفت: به همین دلیل پیوسته برای نیل به جهان مدام و بی‌انتها، در جستجو و کندوکاو است. تکاپویی که با بهره‌گیری از همین ابزارهای مادی و جهان طبیعی، امکان‌پذیر است. پس این جهان نیز فرصت و امکانی است برای دستیابی به آن حیات جاوید که به تعبیر بزرگان اسلامی «الدنیا مزرعه الاخره» (دنیا، مرزعه آخریت است).
وی ادامه داد: به نظر می‌رسد که مفهوم «کارما» در آیین هندو با این جمله یاد شده بسیار قرابت و نزدیکی دارد، بنابراین ضرب‌المثل هرچه بکاری همان درو می‌کنی، آموزه‌ای است که گرچه با آزمون و خطا نیز می‌توان بدان دست پیدا کرد، اما با هدایت ادیان سهل‌الوصول‌تر خواهد شد. البته این ارتباط مادیت و معنویت، دو سویه است، چنان که این جهان مادی نیز اسرارآمیز و حکایت از آن دارد که خود ناشی از آن جهان معنوی است؛ طبیعتی برخوردار از اشیا و پدیده‌هایی که آراسته به نظم ذاتی و درونی هستند، حقیقتی که شاید در آیین هندو از آن به «دارما» تعبیر می‌شود.
وی افزود: دین اگرچه بدون معنویت، پوسته‌ای تهی از مغز است؛ اما می‌تواند بدون آن نیز کیش نامیده شود که مناسکی خشک و بی‌روح است. باورگونه ای همراه با جمود و ظاهرگرایی، آیینی بی‌اعتنای به عالم معقول که گاه ریشه در خرافات دارد و گاه با مادیت پیوند می‌یابد و تخدیر و تعصب و خشونت می‌آفریند و در زمان و زمین بیم و بلا می‌پراکند.
صاحبی ادامه داد: پس در دنیایی که علم و عقل مادی، مکانیک و صنعت مدرن را رقم زده است، به جهت فرار از معنویت، در کنار رهاوردهای بزرگی چون: قدرت، سرعت و ثروت، بحران‌های اخلاقی، روانی و زیست محیطی دامن‌گیر بشر شده است، از این رو برای رهایی از پیامدهای ناگوار آن راهی جز پناه بردن به معنویت نیست. بنابراین یافتن مفهومی مشترک برای معنویت میان همه آیین‌ها می‌تواند انسان‌ها را هر روز به آرامش و امنیت نزدیک‌تر سازد.
نخستین دور گفت‌وگوی دینی اسلام و هندوئیزم با موضوع «معنویت در اسلام و هندوئیزم» (۳ تا ۴ آبان‌ماه) با حضور ابوذر ابراهیمی‌ترکمان، رییس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، حجت‌الاسلام‌والمسلمین محسن قمی، معاون ارتباطات بین‌الملل دفتر مقام معظم رهبری، حسن بلخاری، رییس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی ایران، حجج اسلام شمس‌الله مریجی، رییس پژوهشگاه باقرالعلوم (ع)، حمید پارسانیا، عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی، احمد مبلغی، عضو مجلس خبرگان رهبری و رییس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی، محمدجواد صاحبی، رییس شورای علمی دین‌پژوهان ایران، مرتضی صبوری، معاون مرکز گفت‌وگوی ادیان و تمدن‌های سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، غلامرضا انصاری، سفیر و علی دهگاهی، رایزن فرهنگی ایران در هند، اس آر بهات، رییس شورای تحقیقات فلسفی هند و شخصیت‌های فرهنگی، مذهبی و اندیشمندان ایرانی و هندی در محل مرکز بین‌المللی هند، برگزار شد.
نظر شما