حجت‌الاسلام حجت‌الله سروری در گفتگو با خبرنگار مهر، با اشاره به اهمیت کمک به همنوعان و سفارش دین مبین اسلام در یاری رساندن به نیازمندان اظهار داشت: در تمامی مکاتب، ادیان الهی و همه جوامع بشری، موضوع کمک به رفع نیازهای همنوعان همواره مطرح بوده و هست اما اسلام به عنوان یک دینِ کامل فطری و الهی، رفع نیاز و مشکلات و گرفتاری انسانها را از برنامههای بنیادی و اساسی خود اعلام کرده و نه تنها به اجر و پاداش دنیوی و اخروی اجراکنندگان این برنامه حیاتی و انسان‌ساز اشاره می‌کند، بلکه مسئولیت هرکس را در حد توان خود تعیین کرده و چگونگی برآوردن حاجات مردم را بیان می‌کند.
حجت‌الاسلام سروری با بیان معنای احسان گفت: احسان دو معنا به کار رفته است یکی نعمت بخشیدن به دیگری و دوم کار نیک انجام دادن، در بینش و فرهنگ اسلامی از جهاتی احسان برتر از عدالت شمرده شده است زیرا عدالت آن است که انسان آنچه برعهده اوست انجام بدهد و آنچه سهم اوست بگیرد ولی احسان این است که بیش از آنچه وظیفه اوست انجام دهد و کمتر از آنچه حق اوست بگیرد.
استاد برجسته حوزه علمیه بیان کرد: انسان اجتماعی همیشه نیازمند یاری و مساعدت همنوعان خود میباشد و این مسألهای است که عقل به آن حکم می‌کند و احتیاج به دلیل و برهان ندارد چرا که از بدو خلقت تا به حال بر همگان از روی تجربه ثابت شده است.
نویسنده و استاد حوزه علمیه اظهار داشت: روان شناسان، مهربانی وعطوفت را مجموعه‌ای از احساسات مرتبط با نوع دوستی، همیاری، سخاوت و تمایل کلّی برای کمک به دیگران می‌دانند. انسانهای مهربان معتقد هستند که دیگران نیز به اندازه آنها اهمیت دارند و از حق خوب زیستن برخوردار هستند.
احسان به هم نوعان فرمول خاصی ندارد و از هردری می‌توان به دلهای غم‌دیده آنها وارد شد
وی در ادامه با استناد به آیات شریفه قرآن کریم گفت: اگر هرکسی در زندگی به این نقطه ازجایگاه انسانی برسد که قرآن می‌فرماید؛ «ما أنفقتُم من شی ء فهو یُخلِفُه»(سوره سبأ، آیه ۳۹)؛ هر چیزی را انفاق کنید پاداش دارد؛ چه کم باشد چه زیاد؛ پرودگار مهربان، در قرآن کریم چهار نوبت کسانی را که احسان می‌کنند با این عبارات یاد می‌کند: "إِنَّ اللَّهَ یُحِبُّ الْمُحْسِنینَ"؛ (بقره/۱۹۵) «خدا نیکوکاران را دوست می‌دارد» و در ۴ آیه تأکید می کند که؛ "إِنَّ اللَّهَ لا یُضیعُ أَجْرَ الْمُحْسِنینَ"؛ (توبه/۱۲۰) «خدا پاداش نیکوکاران را ضایع نمی‌کند» قرآن در بیش از ۹ مورد درباره پاداش های محسنین با این عبارت می‌فرماید: "وَ کَذلِکَ نَجْزِی الْمُحْسِنینَ"؛ (انعام/۸۴) به راستی این گونه نیکوکاران را پاداش می‌دهیم».
نویسنده کتاب «اخلاق کریمانه» توضیح داد: با این نگاه می‌توان گفت اعمال خیرخواهانه و کمک به دیگران سبب افزایش بهزیستی روانی و جسمانی افراد در یک جامعه می‌شود. به یاد داشته باشیم که احسان و کمک به هم وطن وهم نوعان، فرمول خاصی ندارد و از هردری می‌توان به دلهای غم‌دیده و زجر کشیده آنها وارد شد و مرحمی بر التیام زخم جان و دلشان شد.
وی بیان کرد: خداوند در آیه ۷ سوره مبارکه اسراء، بازگشت آثار احسان را پیش از آن که به شخص احسان شونده بداند به خود شخص می‌داند و می‌فرماید « إِنْ أَحْسَنتُمْ أَحْسَنتُمْ لأَنفُسِکمْ»؛ اگر نیکی و احسان کنید به خودتان احسان کردید؛ زیرا پیش از آن که دیگری از احسان شما بهره مند شود و روح و روان شما از آثار آن بهره مند شده و حتی در حوزه امور مادی این ایثارگر و نیکوکار است که پیش از احسان شونده بهره مند شده است.
وی گفت: شاید بتوان آرامش برخاسته از احسان گری (بقره آیه۱۱۲) را از مهم ترین دستاوردهای احسان دانست که پیش از آن که شخص احسان شونده از احسان و نیکی شخص بهره مند شود، خود شخص از نظر عاطفی و احساسی به آرامشی دست می‌یابد که برای او بسیار مهم است. البته این آرامش اختصاص به دنیا ندارد و آرامشی پایدار در محسنان است و آدمی را از هرگونه ترس از آینده و اندوه گذشته می‌رهاند و او با دلی آرام و قلبی مطمئن زندگی خویش را پیش می‌برد و به دیدار و لقای الهی می‌رود.
اهمیت ایثار از منظر قرآن کریم و روایات
حجت‌الاسلام سروری تاکید کرد: اگر بخواهیم برای انسان دو بُعد عقلانی و عاطفی در نظر بگیریم، باید گفت که خاستگاه عدالت عقل است و بر این اساس حقوق همواره برپایه عدالت ریخته و طراحی می‌شود ولی خاستگاه احسان، احساسات و عواطف روحی پاک بشر است و آن چه آدمی را به احسان و ایثار سوق می‌دهد،عواطف پاک و سالم توست که اجازه می‌دهد تا از آن چه حق اوست بگذرد و راه عفو و گذشت را در پیش گیرد و یا بدان چه نیازمند است بگذرد و به دیگری ایثار کند و دیگری را بر خود مقدم دارد.
وی در ادامه به بیان اهمیت ایثار از منظر قرآن کریم پرداخت و افزود: قرآن درباره ایثارگری مؤمنان می‌فرماید که آنان با آن که خود به چیزی نیازمند هستند ولی دیگری را بر خود مقدم می‌شمارند «یؤثِرُونَ عَلَی َُنْفُسِهِمْ وَلَوْ کانَ بِهِمْ خَصاصَةٌ» (حشر آیه۹)، قرآن ریشه احسان و ایثار را در ایمان کامل شخص می شمارد. ایمانی که موجب می شود تا شخص تنها رضایت و خشنودی خدا را بجوید و تقرب به درگاه او را هدف خویش قرار دهد. (انسان آیات۵تا ۹)، کسی که در جست وجوی خشنودی الهی است، در جست وجوی محبت و عشق اوست تا مصداق «یُحِبُّهُم وَ یُحِبّونَه»شود و از مقام حبی بهره‌مند گردد.
نویسنده کتاب «بصیرت در زندگی» در ادامه با استناد به احادیث و روایت گفت: در حدیثی از پیامبر اکرم (صلی الله علیه واله) آمده است؛ «حَشَرهُ اللهُ مَعَ النَبیینَ و الصّدیقینَ و الشهداءَ و الصّالحینَ» یکی از راههای محشور شدن با نبیین و صدیقین و شهداء صالحین؛ ... و اَغاثُ مَلهوفاً... است، یعنی کسی که غم را و نارحتی را از شخصی که اندوهگین و افسرده، درد دار وغم دار است برطرف کند.
وی افزود: در آیه هفت سوره طلاق در این رابطه آمده است: «لِیُنفِقْ ذُو سَعَةٍ مِّن سَعَتِهِ وَمَن قُدِرَ عَلَیْهِ رِزْقُهُ فَلْیُنفِقْ مِمَّا آتَاهُ اللَّهُ لَا یُکَلِّفُ اللَّهُ نَفْسًا إِلَّا مَا آتَاهَا سَیَجْعَلُ اللَّهُ بَعْدَ عُسْرٍ یُسْرًا؛ بر توانگر است که از دارایی خود هزینه کند و هر که روزی او تنگ باشد باید از آنچه خدا به او داده خرج کند خدا هیچ کس را جز [به قدر] آنچه به او داده است تکلیف نمی‌کند خدا به زودی پس از دشواری آسانی فراهم می کند.» قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه واله): مَنْ قَضَی لِأَخِیهِ الْمُؤْمِنِ حَاجَةً کَانَ کَمَنْ عَبَدَ اللَّهَ دَهْراً؛ کسی به دیگری خدمت کند، مثل کسی است که عمری خدا را بندگی نماید.
ضرورت کمک و یاری رساندن به زلزله زدگان استان کرمانشاه
وی اضافه کرد: برای خدمت کردن راه باز است، به این معنا که از هر راه و روشی می‌توان این عمل شایسته و خداپسندانه را انجام داد. قرآن می‌فرماید؛ «ارْزُقُوهُمْ فیها وَ اکْسُوهُمْ وَ قُولُوا لَهُمْ قَوْلاً مَعْرُوفاً» مسأله تنها خوراک و پوشاک دررزق نیست، گاهی اینها از توان انسان خارج است ولی میتواند برای او حرف بزند؛ وقتی کسی ناراحت است، می شود گاهی مواقع حتی سخنی گفت تا دلش را آرام کرد.
نویسنده کتاب «پنجره‌ای به زندگی» بیان کرد: رسول خدا فرمودند؛ «إِنَّ لِلَّهِ عِبَاداً فِی الْأَرْضِ یَسْعَوْنَ فِی حَوَائِجِ النَّاسِ هُمُ الْآمِنُونَ یَوْمَ الْقِیَامَةِ»؛ اگر کسی به بندگان خدا خدمتی کند در روز قیامت در امان است. خدای متعال و ائمه معصومین(علیهم السلام ) تأکید بسیاری بر انجام کار خیر و کمک به دیگران داشته و هیچ‌گاه این مسأله را منوط به شرط خاصی نکرده‌اند.
وی در پایان بیان کرد: پس بر جامعه اسلامی وهمه هموطنان عزیز که در طی این مدت همچنان که بذل محبت نمودید و دلهای مردم غیور و صبور کرمانشاهی که در دروان جنگ مردانه در مقابل بعثی‌ها ایستادند و از مرز کشور عزیزمان شجاعانه دفاع کردند و خم به ابرو نیاوردند می‌خواهم که در این شرایط سخت که حادثه زلزله مهیب یکشنبه شب بیستم یکم آبان، خانواده‌های زیادی را داغدار کرده و خانه و کاشانه آنان را با خاک یکسان نموده و الان در شرایط بحرانی بسر می‌برند، از پیر و جوان خردسال و سالمند زن ومرد، چشم به انتظار کمک مردمانی بلند نظر و مسئولان بلند همت هستند تا در این سوز سرما مرحمی باشد بر زخم‌های آنها و گرمایی درهوای سرد آذرماه برای دلهای غمبار آنها و بار دیگر قامت راست نموده و شاهد شادی دل این عزیزان باشیم.
نظر شما