به گزارش خبرنگار مهر ، " وانگ منگ " ( WANG MENG ) نایب رئیس " کانون نویسندگان خلق چین " و سردبیر مجله " ادبیات خلق " سخنان خود را اینگونه آغاز کرد : من در این روزها که در ایران هستم به هر کجا که رفته ام مدام این کلمه را می شنوم : " ادبیات " و کلمه ادبیات مدام در گوش من تکرار می شود . " ادبیات " برای من نا آشنا نیست من 16 سال در منطقه ای زندگی می کردم که زبان مردمش " اویغوری " (1) بود و در این زبان کلمه " ادبیات " هم وجود دارد و به کاربرده می شود .
وی افزود : شما باید بدانید ادبیات چیزی است که من برای آن خیلی چیزها از دست دادم ؛ در دوران " انقلاب فرهنگی چین "(2) و به دلیل شرایطی سیاسی حاکم بر کشور من کتابی برای مطالعه نداشتیم و کتاب به سختی به دست ما می رسید ، من در این شرایط مجبور بودم سکوت کنم .
این نویسنده چینی در مورد فعالیت های خود درسالهایی انقلاب فرهنگی به اجرا در می آمد و گفت : من مخالف سیاست های دولتی و انقلاب فرهنگی بودم . من حدودا نوزده ساله بودم که برنامه " انقلاب فرهنگی " در چین آغاز شد و من چون مخالف این جریان بودم مجبور شدم که مخفی شوم .
وی افزود :من در این سکوت خیلی تنها بودم تا اینکه دوستی از شاعران اویغوری کتابی به من داد که در این شرایط خیلی به من کمک کرد . این کتاب " رباعیات خیام " بود و من این کتاب را به زبان ایغوری مطالعه کردم .
وانگ منگ در ادامه درباره رباعیات خیام گفت : این کتاب به زبان ترکی اویغوری بود و من تمام اشعار این کتاب را به زبان اویغوری خواندم و حفظ کرد ( او سپس چند بیت از رباعیات خیام را که به زبان ترکی اویغوری برای حاظران قرائت کرد )
وی تصریح کرد : شعرهای خیام من را شوکه کرد و در آن شرایط دشوار تاثیر بسیار زیادی روی من گذاشت . با خواندن این اشعار آرزو کردم که یک روزی به ایران بیایم و سرزمین خیام را از نزدیک مشاهده کنم و امروز که در ایران هستم این آرزویم برآورده شده است .
سردبیر مجله " ادبیات خلق " درمورد شروع فعالیت های ادبی خود گفت : در سال 1953 که نوزده سال بیشتر نداشتم نخستین رمانم را منتشر کردم و تاکنون 8 داستان بلند نوشته ام و بیشتر از 200 داستان کوتاه و 2 مجموعه شعر منتشر کرده ام . در حوزه نقد ادبی نیز چند عنوان کتاب از من به چاپ رسیده است مخصوصا در مورد نقد ادبیات کلاسیک هم آثاری تالیف کرده ام .
وی افزود : داستان های من به بیش از 20 زبان دنیا ترجمه شده و در کشورهای خاورمیانه و عربی هم آثاری از من در نشریات و مطبوعات به چاپ رسیده و یا به صورت کتاب چاپ شده است .
وانگ منگ در مورد توجه به ادبیات در کشور جمهوری خلق چین گفت : در کشور چین به ادبیات توجه زیادی می شود در کشور ما بیش از 50 نشریه تخصصی ادبی منتشر می شود که این تعداد بیشتر از نشریاتی است که در دیگر کشورهای دنیا منتشر می شود . از سال 1990 تاکنون که جنبش ادبیات جدید ( مدرن) در چین آغاز شده است نویسندگان با فکر و انگیزه جدیدی در چین ظهور کرده اند که برخی از آثار آنها هم به زبان فارسی ترجمه شده است .
این نویسنده چینی یادآور شد : نویسندگان معاصر ما روحیه مشترکی دارند و از واقعیت های اجتماعی سخن می گویند و انتقاد می کنند ، بعد از پیروزی انقلاب مردم چین همه مردم دنیا از پیروزی مردم چین خوشحال شدند و نویسندگان زیادی به کشور ما آمدند و این مسئله حتی در اتحاد جماهیر شوروی - که بعد از انقلاب 1917 همه نویسندگان از کشور گریختند - هم سابقه نداشت .
وی یادآور شد : پس از پیروزی انقلاب چین در 1949 کشور چین وارد فراز و نشیب های زیادی شد و رویدادهای مختلفی را از این پس شاهد بودیم و تا 1978 که " دنگ شیائو پنگ"(3) در راس امور کشور قرار گرفت فضای کشور رو به بهبودی گذاشت و چین از آن به بعد اوضاع با ثبات اجتماعی و فرهنگی را تجربه کرد و رشد اقتصادی با سرعت زیاد اتفاق افتاد .
نایب رئیس " کانون نویسندگان خلق چین " یادآور شد : هم اکنون آمار داستان نویسی به نسبت دوران پیش و پس از انقلاب فرهنگی - در چهل سال گذشته - به شدت افزایش یافته است و 100 درصد بیشتر شده است . از میان نویسندگان چینی برخی به موضوعات تاریخی و برخی دیگر به موضوعات اجتماعی و نقد اجتماعی رو می آورند . مثلا ماجرای زندگی پادشاهان و اداره کشور توسط امپراتورهای چین از جمله موضوعاتی هستند که از سوی نویسندگان چینی به عنوان سوژه داستان و رمان ها انتخاب می شوند .
وی خاطر نشان کرد : همزمان با رشد اقتصادی ادبیات داستانی هم تغییر کرده و نشانه های این تغییر به وضوح قابل مشاهده است . در برخی از داستان های جدید به مشکلات روستائیان و ناتوانی آنها برای پیگیری حقوقشان پرداخته می شود . از آن گذشته مسئله فساد اقتصادی در میان ماموران و مقامات دولتی از دیگر موضوعاتی است که داستان نویسان چینی در مورد آن ها آثاری را خلق می کنند . تاریخ انقلاب چین و آداب و رسوم سنتی مردمان چین هم ازدیگر موضوعات مورد توجه داستان نویس ها است .
این نویسنده چینی یادآور شد : نکته ای که در نوشته های مربوط به انقلاب چین دیده می شود واقع گرایی صرف است و اگرچه برخی ازنویسندگان نگاه مثبتی به انقلاب دارند اما همه آن را مثبت نمی دانند و بسیاری از اشتباهاتی را که درجریان انقلاب رخ داد در داستانهایشان نشان می دهند . در موضوعات اجتماعی هم درگیری های خونین و ماجراهای جنسی هم دیده می شود . برخی از منتقدین نسبت به چنین تالیفاتی انتقادهای جدی دارند اما با همه این احوال این آثار در شمارگان وسیع منتشر می شود و برای مولفان آن هم درآمدهای زیادی حاصل می کند .
پس از سخنان این نویسنده چینی در سالن اجتماعات شهر کتاب مرکزی ضیاء الدین ترابی ( شاعر و نویسنده ) و محمد قاسم زاده ( داستان نویس و مترجم ) که پیش از این آثارداستانی و شعر معاصر چینی را به فارسی برگردانده اند در سخنان کوتاهی به توصیف ویژگی های ادبیات چینی پرداختند .
در ابتدای این نشست علی اصغر محمد خانی - کارشناس زبان فارسی و مدیر جلسه درباره جایگاه زبان و ادبیات فارسی در کشور چین گفت : از دیر باز مردم چین به زبان و ادب فارسی علاقه نشان داده اند و کرسی های آموزش زبان و ادبیات فارسی در برخی از دانشگاه های معتبر این کشور از جمله شانگهای و پکن دایر است و دانشجویان زیادی در رشته زبان و ادب فارسی در مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد مشغول به تحصیل هستند . از این گذشته در دیگر دانشگاه ها هم دانشجویان چینی با کشور ایران و زبان فارسی آشنا می شوند .
وی افزود : در سالهای گذشته آثاری از ادبیات کلاسیک فارسی به زبان چینی برگردانده شده که از آن جمله می توان به مجموعه " شاهکارهای ادبیات ایران " شامل : شاهنامه فردوسی ، اشعار رودکی ، مثنوی مولوی ، دیوان حافظ گلستان و بوستان سعدی ، رباعیات خیام که به زبان چینی ترجمه و در این کشور منتشر شده است ، اشاره کرد .
محمدخانی درمورد رویکرد به ادبیات معاصر ایران در چین هم گفت : در حوزه ادبیات معاصر هم آثاری به زبان چینی ترجمه شده است ، مجموعه ای از داستان های کوتاه ایران با عنوان " از جمالزاده تا امروز " منتشرشده است همینطور به تازگی یکی از دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی 10 داستان کوتاه از مجموعه " قصه های مجید " را به زبان چینی ترجمه کرده و قرار است به زودی در این کشور به چاپ برسد .
مدیر این جلسه در ادامه گفت : به جز این چند ماه قبل گزیده ای از کتاب " کلیله و دمنه " در شهر شانگهای به زبان چینی ترجمه و برای گروه سنی نوجوانان با تصاویر زیبایی منتشر شده بود که شاید در کشور خودمان هم چنین گزیده هایی از کلیله و دمنه کمتر یافت شود .
وی تصریح کرد : اما با همه این تلاش هایی که برای شناخت ادبیات فارسی در کشور چین صورت گرفته است هنوز این شناخت به صورت مطلوبی نیست و امیدواریم که گفت و گو میان نویسندگان ایرانی و چینی زمینه آشنایی بیشترنویسندگان ایرانی و چینی را فراهم کند و از این رهگذر چینی ها با ادبیات فارسی و متقابلا ادبیات معاصر چین در ایران شناخته شود .
محمدخانی در مورد آشنایی ایرانیان با ادبیات معاصر چین گفت : در کشور ما هم خوانندگان فارسی زبان با ادبیات معاصر چینی آشنایی دارند و چه در حوزه شعر و چه در حوزه رمان و داستان کوتاه در این سالها آثار زیادی به چاپ رسیده است ؛ اگرچه بخشی از این آشنایی و ترجمه آثار داستانی چینی به فارسی از طریق زبان واسطه صورت گرفته است . در سالهای اخیر ضیاء الدین ترابی برخی از اشعار چینی را به فارسی ترجمه و به چاپ رساند و همچنین دکتر ابوالقاسم اسماعیل پور استاد زبان فارسی در دانشگاه شانگهای هم گزیده ای از شعر معاصر چین و ژاپن ترجمه کرده است .
پی نوشت :
1- " اویغوری " : زبان ترکی ایغوری زبان ملت مسلمان اویغور است که در ترکستان شرقی واقع در غرب جمهوری دمکراتیک چین در ایالت " سین کیانگ " زندگی می کنند . تعداد کثیری از کتابها و نوشته ها به این زبان با خط اویغوری در دست است . در زمان چنگیزچون مغول‌ها هنوز خط اختصاصی نداشتند ، خط اویغوری را انتخاب کردند . بعد از مسلمان شدن اویغورها ، خط عربی جایگزین خط اویغوری شد . در سالهای اخیر خط اویغورها به لاتین تبدیل شده اما خط عربی مخصوصا در حیطه دینی هنوز رواج دارد .
2-" انقلاب فرهنگی چین " : مائو ( رهبر انقلاب کمونیستی چین ) در ماه می 1966 انقلاب فرهنگی را به راه انداخت و طی آن "مائو" به یک کیش ملی تبدیل شد و گاردهای سرخ ( نیروهای بسیج شبه نظامی متشکل از دانش آموزان و دانشجویان تندرو) مامور اجرای دستورات مائو در حوزه فرهنگی شدند . در طی سالهای انقلاب فرهنگی بسیاری از بناهای تاریخی ویران شد ، اقلیت های مذهبی مانند مسلمانان تحت فشار و آزار و اذیت قرار گرفتند و لباس واحدی برای همه مردم چین طراحی شد .
3- " دنگ شیائو پنگ " : سیاستمدار و رهبر چین از دهه 1970 تا 1990 که بنیانگذار و مجری سیاست اصلاحات اقتصادی - فرهنگی و اجتماعی در چین بود وی سیاست درهای باز را به اجزا گذاشت و برخی از برنامه های مائو مانند انقلاب فرهنگی را متوقف کرد . از جمله مهمترین رویدادهای زمان رهبری وی سرکوب قیام میدان " تیان آن من " است که در جریان آن تعداد زیادی از دانشجویان چینی به قتل رسیدند . دنگ شیائونگ پس از این ماجرا در سال 1989 از قدرت کناره گیری کرد .( به نقل از دانشنامه ویکی پدیا )
نظر شما