واردات ۳میلیارد دلار کالای مشابه تولید داخلی از ترکیه

فیصل مرداسی در گفتگو با خبرنگار مهر با تاکید بر ضرورت حمایت از کالاهای ایرانی بدون هیچگونه پیش‌شرطی گفت: سال جدید از سوی مقام معظم رهبری با عنوان حمایت از کالای ایرانی نامگذاری شده و مقام معظم رهبری، مردم را با تشویق مصرف کالای ایرانی، به تعصب نسبت به خرید کالا و خدمات داخلی همانند تعصب ورزش دوستان به تیم های مورد علاقه‌شان، توصیه کردند؛ این در حالی است که سیاست تشویق مصرف کالای ایرانی، فقط در ایران مطرح نبوده و نیست؛ بلکه در کشورهای دیگر از جمله آمریکا نیز به عنوان اقتصاد اول جهان و رهبر دنیای سرمایه داری و تجارت آزاد، شعار خرید کالای آمریکایی، همواره مطرح بوده است.

کارشناس ارشد حوزه تجارت و اقتصاد با اشاره به جنگ تجاری کنونی پیش روی چین و آمریکا افزود: در دولت ترامپ، این تشویق تبدیل به فرمان «کالای آمریکایی بخر، کارگر آمریکایی استخدام کن» تبدیل شده و حتی از طریق زیر پا گذاشتن اصول اولیه سازمان جهانی تجارت (WTO) و وضع تعرفه بر واردات فولاد و آلومینیوم، پیگیری می‌شود.

وی تصریح کرد: در عین حال در کشورهای اروپایی نیز چنین است.اصرار دولتمردان عالیرتبه کشورهای اروپایی برای استفاده از خودروهای ملی خود در دیدارهای بین المللی، در چارچوب همین سیاست، قابل تعریف است؛ بنابراین این شعار صرفا متعلق به کشورمان نیست و عمده کشورها، مردم خود را به مصرف کالاهای داخلی تشویق می کنند. البته انتخاب این شعار در شرایط کنونی اقتصاد فرورفته در رکود ایران، هوشمندانه است و ایجاد انگیزه و تعصب مصرف کالای ایرانی برای کاهش آثار رکود اقتصادی و نیز تقلیل آثار سوء مدیریت واردات، به بهانه ضرورت حذف موانع تعرفه ای و غیرتعرفه ای و ایجاد فضای رقابتی ، بسیار ضروری است.

به گفته مرداسی، اگرچه هنوز مدت زیادی از مطرح شدن این شعار نگذشته است؛ لیکن  قلم فرسایی صاحبان قلم آغاز شده است و ترجیع بند عمده نوشته ها،تعیین پیش شرط برای تولیدکنندگان داخلی است.در این یادداشت ها و مقالات ، تشویق مردم به خرید کالای ایرانی بدون الزام تولیدکنندگان به ارتقای کیفیت را بی‌معنی  و بی‌ثمر جلوه می دهند؛ در حالیکه هیچ کسی با ضرورت ارتقای کیفیت تولیدکنندگان مخالف نبوده و شکی نیست که تولیدکننده ایرانی هم باید به محصول تولیدی خود تعصب و غیرت داشته باشد. لیکن به نظر می رسد طرح این موضوعات بیش از آنکه باعث افزایش کیفیت محصولات ایرانی شود، باعث کاهش تعصب به خرید کالای ایرانی و بی اثر شدن چنین نامگذاری خواهد شد.

وی اظهار داشت: تصور بر این است که با افزایش مصرف کالای ایرانی و ارتقای قدرت رقابت پذیری محصول داخلی، تولید کنندگان کشور امکان و فرصت بیشتری برای ارتقای تکنولوژی و بهبود کیفیت کالاهای خود خواهند کرد.حتی طرح همین شعار و عمومی شدن آن، بارقه امیدی برای تولیدکنندگان خواهد شد تا در پاسخ به اهتمام مردم به مصرف کالای ایرانی، توجه بیشتری به کیفیت محصول خود پیدا کنند. البته این موضوع نافی ضرورت تلاش مدیران وزارت صنعت، معدن و تجارت برای تحریک تولیدکنندگان و الزام آنها به افزایش کیفیت تولیدات داخلی نخواهد بود.

این دانش‌آموخته مدیریت راهبردی، معتقد است که نه تنها باید از چنین فرصتی برای حمایت از کالای ایرانی بهره بیشتری برد و از تعیین پیش شرط که باعث کاهش اثر آن و بی تفاوتی مردم در خرید کالاهای خارجی خودداری کرد، بلکه باید هر چه بیشتر وجدان عمومی جامعه را در این اقدام ملی حساس و بیدار نمود.

وی با بیان اینکه بررسی کالاهای وارداتی به ویژه از کشور ترکیه نشان می‌دهد بخشی از کالاهای مصرفی وارداتی از این کشور، به وفور در ایران تولید و عرضه می شود، خاطرنشان کرد: در یازده ماهه سال ۱۳۹۶ نزدیک به  سه میلیارد دلار کالا از کشور ترکیه وارد ایران شده است که در مقایسه با میزان واردات در سال ۱۳۹۵ از کشور ترکیه، شاهد یک رشد دو رقمی هستیم؛ این در شرایطی است که این آمار واردات رسمی است و شامل قاچاق کالا نمی‌شود.

مرداسی ادامه داد: طبق همین آمار  بیش از ۳۰ میلیون دلار محصولات شوینده بالاخص انواع شامپو و صابون از ترکیه وارد کشورمان می شود؛ در حالیکه سرمایه گذاری های کلانی در حوزه تولید انواع شوینده ها و آرایشی بهداشتی در کشورمان صورت گرفته است و تولیدکنندگان توانمند با برندهای شناخته شده و با سابقه دهها سال  فعالیت در کشورمان وجود دارند؛ در حالیکه با چنین وارداتی، ضربه سنگینی به تولید کنندگان ایرانی و اشتغال جوانان وارد می شود.

وی اظهار داشت: اگر تا چند سال پیش وارد فروشگاهها می شدید، عمده کالاهای عرضه‌شده ساخت داخل بود؛ در حالیکه هم اکنون سوپرمارکت ها مملو از کالاهای خارجی به خصوص کالاهای ترک هستند؛ بنابراین  قابل پذیرش است که برای حضور تولیدکنندگان ایرانی در بازار ترکیه باید واردات از این کشور را نیز پذیرفت و موافقتنامه های ترجیحی و تجارت آزاد در همین راستا به امضا دو طرف می‌رسد؛ لیکن مهم است چه کالایی و با چه نرخی صادر می کنیم و به جای آن چه کالایی وارد می‌شود.

این کارشناس ارشد حوزه تجارت و اقتصاد خاطرنشان کرد: اگر قرار باشد عمده کالای صادراتی کشورمان مواد اولیه و بخش اندکی کالاهای واسطه‌ای باشد و در عوض کالای مصرفی و نهایی مانند پوشاک، مواد بهداشتی و آرایشی و شوینده وارد کشورمان شود که کالای مشابه داخلی دارد، منافع ملی ما تامین نخواهد شد. حال سوال اینجا است که آیا واقعا کیفیت محصولات ایرانی و برند های معروفی که دهها سال سابقه فعالیت دارند و اکنون به لطف سوء مدیریت واردات، در سطح بازار مصرف داخلی حضور کم رونقی دارند،نیاز مصرف کننده ایرانی را برآورده نمی کند؟

وی افزود: در نهایت، وقتی یک خانواده با تنگناهای مالی مواجه می شود، هزینه‌های خود را کاهش می دهد تا دخل با خرج هماهنگ شود؛ بنابراین پدر و مادر خانواده فرزندان را به مصرف درست و قناعت تشویق می کنند. همین سیاست در کلان کشور هم باید اجرایی شود؛ به این معنا که وقتی نرخ بیکاری جوانان کشور بالاست ، وقتی منبع ارزی کشور محدود است ، منطقی است مردم به مصرف کالاهای ایرانی و مدیریت نیازها و سلایق خود توجیه و تشویق شوند و نباید از این حقیقت غافل ماند که بزرگترین مصرف کننده در کشور دولت و سایر قوا هستند و اولین اقدام اساسی و به دور از هرگونه شعارگرایی باید از حاکمیت آغاز شود.