به گزارش خبرگزاری مهر، محمدسرور رجایی شاعر، روزنامه‌نگار و مدیرمسئول مجله «باغ» هم‌زمان با سالروز ادبیات کودک و نوجوان، با بیان اینکه صحبت کردن از ادبیات کودک و نوجوان افغانستان سخت است، اظهار کرد: سخت به این دلیل که هیچ توجهی به ادبیات کودک و نوجوان افغانستان نه در گذشته و نه در وضعیت فعلی نشده است. متاسفانه در سال‌های دور و دراز که جنگ دامنگیر ادبیات افغانستان شده است و از هر طرف بمب و آتش و راکت و دود بر سر مردم افغانستان می‌ریزد، ادبیات کودک نیز ویران و خراب شد. در این برهه، متاسفانه کودکان ما بیشتر آسیب دیدند؛ کودکانی که برخی از تحصیل بازماندند و برخی هم مدرسه‌هایشان را از دست دادند و برخی هم قربانی صلح ناعادلانه کشورهای غربی قرار گرفتند و با همین شعار صلح، کودکانمان را شهید کردند.
وی ادامه داد: در این مقطع، همان‌طور که شخصیت انسانی کودکان را فراموش کردند، ادبیات کودک هم به‌نوعی فراموش شد. زمانی که مسئولان فرهنگی توجهی به کودکان نداشته باشند، در واقع ادبیات کودک هم در نظر گرفته نمی‌شود. به همین واسطه وقتی از سال ۹۱ مجله «باغ» را برای کودکان و نوجوانان در تهران راه‌اندازی کردیم، هدف من و همکارانم این بود که حداقل در فضای ذهنی کودکان مهاجر افغانستان در قدم اول و کودکان مهاجر افغانستانی در کشورهای دیگر و در داخل کشور افغانستان روحیه شادابی، طراوت و امید به زندگی بدهیم.
رجایی با تاکید بر اینکه وقتی کودکان امیدوار به زندگی نباشند افسرده خواهند شد، گفت: احساس هویت پیدا کردن از دیگر المان‌های مورد توجه ما در انتشار نشریه «باغ» بوده است. تلاش کردیم کودکان به این موضوع توجه کنند که متعلق به کشوری هستند و با آنکه این کشور در جنگ است اما سرزمین مادری است. باید به کودکان افغان احساس هویت بدهیم تا میهن و ریشه‌های خود را فراموش نکنند.
این شاعر و نویسنده درباره چگونگی راه‌اندازی مجله «باغ» نیز اظهار داشت: مجله «باغ» در ابتدای راه‌اندازی ۸ صفحه بود و کپی گرفته می‌شد و در ۱۵۰ نسخه و با هزینه شخصی عرضه می‌شد. دوستان و اهالی ادبیات در آن زمان به ما می‌خندیدند. اما پافشاری من و دوستانم باعث شد امروز در حال صفحه‌آرایی شماره ۶۴ باشیم و مجله با تیراژ ۳ هزار و ۴۰۰ نسخه کاملا رنگی و با کاغذ گلاسه به دست مخاطبانش می‌رسد و مخاطبان خاصی در شهرهای مختلف ایران دارد.
وی افزود: از سوی دیگر موفق شده‌ایم برای مهاجران و فرهنگیان مهاجری که در ۵۰ کشور دنیا ساکن هستند فایل‌های پی دی اف نشریه را ارسال کنیم و برخی دوستان در کشور محل زندگی خود، این فایل‌ها را پرینت می‌گیرند و برای کودکان افغانستانی پخش و توزیع می‌کنند. همچنین در شهرهای بزرگ افغانستان مانند کابل، مزار شریف، هرات، بامیان و ... مجله ارسال می‌شود و به دست کودکان می‌رسد. البته این ارسال‌ها در حد بضاعت است. اما روی هم رفته خواسته‌هایی است که باید دنبال شود.
مدیرمسئول مجله «باغ» خاطرنشان کرد: خوشبختانه حرکت وضعیت ادبیات کودک در چند سال اخیر، بهتر شده است. دوستان شاعر و نویسنده افغان در زمینه ادبیات کودک و نوجوان به شکل حرفه‌ای کار می‌کنند. کودکان افغانستانی نیز علاقه‌مند هستند و داستان و شعر می‌نویسند و برایمان ارسال می‌کنند. مجله «باغ» به کودکان افغانستانی هویت می‌دهد و فرهنگ‌سازی می‌کند.
وی ادامه داد: وضعیت ادبیات کودکان و نوجوانان در سطح مهاجران از وضعیتی که ۱۰ سال قبل نشانه‌ای از ادبیات کودک نداشته‌ایم، امروز به فضای خوبی رسیده است و حتی این امکان را فراهم می‌سازد که بتوانیم جشنواره کوچکی برای ادبیات کودک و نوجوان افغانستان در نظر بگیریم. در داخل افغانستان نیز ادبیات کودک نسبت به سال‌های گذشته رونق بسیاری گرفته است و نزدیک به ۵۰ کتاب داستان و شعر کودک در طول سال منتشر شده و از این جهت حرکت رو به جلو بوده است. اما به لحاظ حرفه‌ای اگر نگاه کنیم، مجموعه‌هایی که در کابل منتشر شده‌اند، ترجمه‌های ضعیف هستند و آثار تولیدی بسیار کم است و اگر کسی دست به تولید زده است، نگاه تخصصی به ادبیات کودک نداشته‌اند. در دهه گذشته با تمام ناملایمات روزگار و فضای مسموم جامعه به لحاظ جنگ و ناامنی، حداقل در رسانه‌ها، ادبیات کودک و نوجوان وارد شد. اگر چه برخی سعی کردند به نام کودکان، به کام خود برسند، اما همین حرکت‌ها هم می‌تواند بستر و زیرساخت‌ها را فراهم کند.
رجایی همچنین گفت: امروز فضای ذهنی نویسندگان و شاعران افغانستان، از فضای جنگ فاصله گرفته است و از جنگ به عنوان یک تنفر یاد می‌شود. جنگ در ذهن همه اهالی ادبیات به شکل پدیده‌ای منفی جا گرفته است.
وی با اشاره به تلاش‌های شخصی که در زمینه تبلیغ ادبیات در بین کودکان افغانستانی صورت می‌گیرد، اظهار کرد: بر این باور هستم که باید نگاه ابزاری از کودکان برداشته شود و برابر با فرهنگ و روحیه کودکان آثار نوشته شود که مورد استقبال قرار می گیرد و تاثیر مثبتی را شاهد خواهیم بود.
۱۸ تیر به عنوان روز رسمی ادبیات کودک و نوجوان در کشور اعلام شده؛ روزی که با سالروز درگذشت مهدی آذریزدی نویسنده و بازنویس خوب کشورمان در سال ۱۳۸۸ مقارن است
نظر شما