خبرگزاری مهر، گروه استانها: موسیقی نواحی گونه‌ای از موسیقی است که به نغمه‌ها، سازها و نواهای مناطق و نواحی مختلف ایران اشاره دارد که با توجه به وسعت کشور و همچنین تنوع قومی از گستردگی و تنوع خاصی در کشورمان برخوردار است، در این میان موسیقی مردمان سیستان و بلوچستان به عنوان یکی از پهناورترین و قدیمی ترین استان های کشور نیز بسیار جالب توجه است.
نکته دیگری که در این استان وجود دارد اینکه به دلیل گستردگی سیستان و بلوچستان و زندگی دو قوم بزرگ و اصیل سیستانی و بلوچ در آن، موسیقی محلی آن نیز از تنوع و گستردگی خاصی برخوردار است، اما متاسفانه طی سال های اخیر با توجه به بالا رفتن سن برخی از اساتید این هنر و همچنین از دست دادن آنها ضرباتی به موسیقی محلی این استان وارد شده که گاها حتی می توان گفت جبران ناپذیر بوده است.
موسیقی سنتی سیستان و بلوچستان به عنوان پهناورترین استان ایران یادگاری از دوره های مختلف فرهنگ و تمدن ایران زمین است، البته قطعا صحبت کردن درباره موسیقی این استان مدت ها زمان نیاز دارد، اما نکته ای که در این گزارش به بهانه آسمانی شدن استاد «دین محمد زمک زهی» (زنگشاهی)، نوازنده و خواننده سیستان و بلوچستان قصد پرداختن به آن را داریم ارج نهادن به مقام هنرمندان بومی موسیقی سیستان و بلوچستان است که خبرگزاری مهر پیش از این نیز در خبرها و گزارش های خود از جمله گزارش «مشکلات معیشتی گریبانگیر هنرمند موسیقی بلوچستان/ لزوم حمایت دولت» به آن پرداخته است.
استاد «دین محمد زمک زهی» (زنگشاهی) از ذخایر موسیقی بلوچستان بود که چند روز پیش و در سن ۶۴ سالگی به دلیل بیماری کبدی در بیمارستان شهرستان میرجاوه به دیار حق شتافت.
وی از جمله خوانندگان و نوازندگان چیره دست موسیقی بلوچستان بود که در بیش از ۲۰ کشور خارجی و بیش از ۱۵ دوره جشنواره بین المللی موسیقی فجر اجرای برنامه داشت و از معدود هنرمندان موسیقی اقوام ایران بود که در حوزه موسیقی بلوچستان کتاب تالیف کرده بود.
استاد زنگشاهی کسی بود که نمایندگی ساز سرود یا قیچک منطقه سرحد بلوچستان (شمال بلوچستان) را بر عهده داشت و می توانست این ساز را در حد کمال اجرا کنداستاد زنگشاهی کسی بود که نمایندگی ساز سرود یا قیچک منطقه سرحد بلوچستان (شمال بلوچستان) را بر عهده داشت و می توانست این ساز را در حد کمال اجرا کند.
استاد زنگشاهی یکی از بهترین میراث داران موسیقی بلوچستان بود
مدیر کل فرهنگ وارشاد اسلامی سیستان وب لوچستان در گفتگو با خبرنگار مهر، ضمن تسلیت درگذشت این هنرمند اظهار داشت: استاد دین محمد زنگشاهی یکی از بهترین میراث داران موسیقی بلوچستان بود که قطعا جای خالی او تا مدت ها در میان هنرمندان و هنردوستان استان حس می شود.
حسین مسگرانی با اشاره به اینکه وی بنیانگذار گروه موسیقی «مکران» بود، افزود: بیش از صدها قطعه موسیقی بلوچی از استاد زنگشاهی در آرشیو صدا و سیما مرکز سیستان و بلوچستان وجود دارد.
وی ادامه داد: خبر در گذشت این استاد گرانقدر غباری از اندوه را بر دل اهالی فرهنگ و هنر سیستان وبلوچستان نشاند و قطعا یاد و خاطره این هنرمند گرانقدر در حوزه موسیقی سیستان وبلوچستان همواره زنده خواهد ماند.
مدیر کل فرهنگ وارشاد اسلامی سیستان وبلوچستان با اشاره به اینکه استاد زنگشاهی در دو سال اخیر با بیماری کبدی مواجه بود، اظهار داشت: تلاش های بسیاری از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و صندوق اعتباری هنر کشور در خصوص درمان وی انجام گرفت که متاسفانه به دلیل شدت بیماری امکان اعزام و جا به جایی وی وجود نداشت و درمان نیز به نتیجه ایی نرسید.
وی گفت: استاد دین محمد، فرزند خلف استاد «موسی زنگشاهی» بود که دارای درجه یک هنری بود، وی صدای گرم و دلنشینی داشت و سازهای قیچک و رباب را به زیبایی می نواخت.
مسگرانی با اشاره به اینکه استاد زنگشاهی کتابی نیز در حوزه موسیقی تالیف کرده است، افزود: وی یکی از معدود هنرمندان موسیقی اقوام ایران بود که توانست بخش هایی از موسیقی و اشعار مرتبط با صوت ها و ترانه های محلی بلوچستان را ثبت و ضبط کند.
آشنایی استاد زمک زهی به دستگاه ها و گوشه های موسیقی بلوچستان و معادل ایرانی آن منجر به انتشار کتاب«موسیقی بلوچستان » شد که همچنان یکی از مهمترین منابع برای محققان و موسیقی شناسان است اما متاسفانه کتاب او چاپ و پخش مناسبی نداشت و کمتر کسی در جریان آن است.
البته پس از واقعه درگذشت استاد دین محمد زنگشاهی رئیس مرکز دیپلماسی عمومی وزارت خارجه و دفتر موسیقی وزارت ارشاد درگذشت استاد دین محمد زنگشاهی هنرمند برجسته، آهنگساز، نوازنده و خواننده موسیقی بلوچی کشور را تسلیت گفتند.
به گزارش خبرگزاری مهر، بهرام قاسمی رئیس مرکز دیپلماسی عمومی وزارت امور خارجه درگذشت استاد دین محمد زنگشاهی هنرمند برجسته، آهنگساز، نوازنده و خواننده موسیقی بلوچی کشور را به خانواده آن مرحوم، علاقه مندان آثار وی و جامعه هنری کشور تسلیت گفت و افزود: آثار به جا مانده از مرحوم زنگشاهی، میراثی جاودان برای موسیقی اصیل و زیبای بلوچی است.
همچنین دفتر موسیقی معاونت امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز در پیامی درگذشت دین محمد زنگشاهی هنرمند موسیقی بلوچستان را تسلیت گفت.
در این پیام آمده است: با کمال تاسف، باخبر شدیم که استاد دین محمد زنگشاهی، سامان دیرپای موسیقی محلی بلوچستان را وداعی ابدی گفت.
در ادامه این پیام آمده است، او که بحق میراث دار بنیانگذاران موسیقی «مکران» بود، با صدایی گرم و صمیمی، شیوه نوازندگی قیچک را در نهایت توانمندی و زیبایی، اعتلایی ماندگار بخشید. آمرزش و آرامش روح بلندش را از درگاه ایزدمنان، مسالت نموده و برای خانواده محترم و خیل شاگردان و دوستدارانش، صبر و شکیبایی آرزومندیم».
نکته عجیب در پیام دفتر موسیقی معاونت امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی این بود که این دفتر که کار تخصصی آن پرداختن به موسیقی است تفاوت موسیقی منطقه «سرحد» با منطقه «مکران» بلوچستان را تشخیص نداده استالبته اینکه مسئولان بالاخره به یاد این هنرمند خطه بلوچستان بودند نکته حائز اهمیتی است اما نکته عجیب در پیام دفتر موسیقی معاونت امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی این بود که این دفتر که کار تخصصی آن پرداختن به موسیقی است تفاوت موسیقی منطقه «سرحد» با منطقه «مکران» بلوچستان را تشخیص نداده است و در پیامش آورده ( او که بحق میراث دار بنیانگذاران موسیقی «مکران» بود)، در حالی که استاد زنگشاهی از اساتید منطقه «سرحد » بلوچستان بود و اهل فن موسیقی به خوبی می داند که ساز و سرود در بلوچستان کیفیت های متفاوتی دارد از جمله اینکه شیوه نواختن موسیقی «سرحد» با شیوه نوازندگی منطقه «مکران» در جنوب بلوچستان متفاوت است و حتی یکی از سیم های ساز «قیچک» در منطقه «مکران» بیشتر از سازهای «قیچک» در منطقه سرحد است.
در مجموع نکته ای که حائز اهمیت است این که امیدواریم مسئولان ذیرربط قدر این هنرمندان را در زمان حیاتشان بیشتر بدانند و با رسیدگی مناسب و همچنین توجه به وضعیت معیشتی و بیمه آن ها روزی برسد که هنرمندان سرزمین کهن سیستان و بلوچستان بتوانند با توجه به تنوع فرهنگی این استان تمام تمرکز خود را بر روی هنرشان بگذارند نه اینکه با مشکلاتی عدیده برای تامین ابتدایی ترین نیازهای زندگی خود دست و پنجه نرم کنند.
نظر شما