نشستی برای گرفتن مجوز پخش مجدد/ تعریف و محافظه کاری به جای نقد برنامه ای که بی نقص نیست

به گزارش خبرنگار مهر، بی شک آنچه دست اندرکاران بخش ورزش شبکه سه سیما را به این تکاپو انداخت که ازنگاه کارشناسان فوتبال و اهالی مطبوعات به " نقد ازخود" بپردازند، طرح نقاط قوت وضعف این برنامه نبود که اگر مسئولان سیما چنین هدفی را از برگزاری این نشست دنبال می کردند، این جلسه می بایست بسیار زودتر ازاینها وسالها قبل برگزارمی شد و تصمیم ناگهانی برای نقد 90 تاحدودی سئوال برانگیز و عجیب می نماید. 

برگزاری این نشست آنهم همزمان با موضع گیری های تندی که از سوی برخی مربیان و اهالی فوتبال در حال اوجگیری بود و بسیاری 90 را برنامه ای اختلاف انگیز و حاشیه ساز معرفی می کردند و حتی زمزمه هایی برای به تعطیلی کشیده شدن این برنامه مطرح می شد، بر ابهامات موجود در نقد 90 می افزاید.

این ابهام زمانی بیشتر ذهن مخاطب را دچار دوگانگی می کند و به چالش وامی دارد که درپایان این نشست علی اصغر پورمحمدی مدیرشبکه سوم سیما اعلام می کند :"ما منتظر شنیدن انتقادهای شدیدتری ازسوی میهمانان نسبت به برنامه 90 بودیم ".

بی تردید مدیرشبکه سه سیما نیز ازبازخوردهای منفی این برنامه درجامعه فوتبال مطلع بوده و با آگاهی از این پیامدهای منفی خواستارنشستی صمیمانه و رو در رو با اهالی فوتبال و اصحاب مطبوعات شده است تا به تحلیل واقعی تر و کارشناسانه ای از موجودیت 90 دست یابد.

هرچند نشست مذکور بیشتر به تمجید ازبرنامه 90 گذشت و آن را تا حد یک برنامه مطلوب تلویزیونی که توانسته مخاطبان خود را حفظ کند بالا برد اما واقعیت این است که بسیاری ازانتقادات وارد به این برنامه از زبان میهمانان حاضر درجلسه مطرح نشد و دعوت شدگان دربیان دیدگاه های خود با ملاحظه کاری به اظهارنظرپرداختند که همین مسئله اجازه نداد تا تمامی زوایای پیدا و پنهان این برنامه مورد نقد و ارزیابی قرار گیرد.   

ترکیب میهمانان حاضرترکیبی ازمدیران باشگاه ها، مربیان، کارشناسان ونویسندگان مطبوعات بود. هرچند بسیاری ازمنتقدان نظیرناصرحجازی، رسول کربکندی، فیروزکریمی، فرهاد کاظمی، دکترسیار و ... جایی درمیان دعوت شدگان نداشتند وغیبت بحث انگیزنمایندگان خبرگزاری ها که اغلب سوژه ها و استنادهای این برنامه را تشکیل می دهند، دریکسویه شدن نظرات ارائه شده تاثیرعمده ای داشت. دعوت نشدن نمایندگان خبرگزاری ها به این نشست درحالی اتفاق افتاد که برخی نمایندگان مطبوعات با درصد تاثیرگذاری کمتر درجلسه مذکورحضور داشتند.

ناگفته پیداست که 90 ظرف هفت سال گذشته بوسطه محتوا وموضوعیت خود مخاطبان بسیاری را جذب کرده و عوامل تاثیرگذاردیگری نظیربرخی انحصارات، بی رقیب بودن، جذابیت پخش تصویری، حمایت های بی دریغ مدیران سیما و... توانسته آن را به برنامه ای پربیننده و شاخص تبدیل کند. هرچند پرمخاطب بودن نمی تواند دلیل لازم و کافی برموفق بودن یک برنامه تلویزیونی باشد.

نگاهی به برنامه های موازی برنامه 90 بیانگراین واقعیت است که این برنامه ها نیز با محتوی فوتبالی ، توانسته اند مخاطبین انبوهی را به خود اختصاص دهند و این امتیاز را تنها نمی توان منحصر به برنامه 90  دانست و در پس این پربیننده بودن بسیاری از اشکالات آن را ندید و نگفت.  

عادل فردوسی پور به عنوان تهیه کننده و مجری برنامه 90 با وجود تمامی مهارت های کلامی و ویژگی هایی که در گرداندن برنامه دارد در کار اجرا با ضعف های مشهودی روبروست که شاید این نقاط ضعف همواره در پس موضوعات حاشیه ای و جذابی که در خلال برنامه به آن پرداخته شده ، پنهان مانده است.

عادل شاید برای فوتبال یک گزارشگر ایده آل باشد اما برای اجرای یک برنامه تلویزیونی زنده ، حرکات و رفتارهای اضافی بسیاری دارد که برای یک مجری "فول" محسوب می شود. این جدای از بحث ها و شوخی های بعضا سطحی است که وی با میهمانان حضوری و تلفنی خود دارد. 

90 در پرداختن به مباحث روز فوتبال نیز بعضا بسیار سطحی و حاشیه ای عمل می کند و خود به حاشیه هایی دامن می زند که روزهای بعد به سوژه مطبوعات ورزشی تبدیل می شود.

حافظه اهالی فوتبال هنوز درگیری لفظی آجورلو و دادکان، مایلی کهن و زمان آبادی، عادل فردوسی پور و درودگر و نمونه های بسیاری از این دست را از یاد نبرده است. این اتفاقات نود را به برنامه ای خارج از چارچوب ها و اهداف تعیین شده برای آن تبدیل می کند و آن را تا حد یک برنامه حاشیه ساز تنزل می دهد.  

درنشست مذکور بسیاری ازکارشناسان، 90 را یک برنامه سالم و بدور از هرگونه زد و بند پشت پرده معرفی کردند. ما نیز به این سلامت کاری و رفتاری اعتقاد داریم ولی کنارهم گذاشتن برخی اتفاقات بعضا عدالت 90 را زیر سئوال می برد وخدشه دارمی کند.

اختصاص دو بخش 10 دقیقه ای ازبرنامه 90 به تماشاگران تیم فوتسال علم و ادب خراسان و طرح مسائل فرهنگی این باشگاه بدون یک ثانیه پرداختن به قهرمانی تیم فوتسال شن سا که سه هفته به پایان لیگ عنوان قهرمانی را از آن خود کرد و یا پرداختن به درگیری مربی برزیلی این تیم بدون اینکه به موفقیت های این مربی درکسب قهرمانی فوتسال باشگاههای ایران و آسیا کوچکترین اشاره ای شود، ازنمونه های بسیاری است که نمی توان در رویه عدالت طلبی 90 از آن بی تفاوت گذشت.

بهرحال نود با وجود محاسن و تاثیرگذراری که درفوتبال ایران داشته، هنوز راه طولانی دردستیابی به اهداف آموزشی ، اطلاع رسانی ، شفاف سازی، سالم سازی محیط ورزشگاه ها و... که مد نظر گردانندگان وسیاستگذاران سیماست ، دارد.

به نظرمی رسد هدف دست اندرکاران شبکه سه سیما ازبرگزاری نشست نقد 90 قبل ازهرچیزافکارسنجی و ارزیابی جایگاه چنین برنامه ای درمیان کارشناسان فوتبال و اهالی مطبوعات بوده و اینکه دلایل مستدلی برای ادامه یافتن این برنامه بدست آوردند که نشست مذکورچنین مجوزی را برای 90 صادرکرد.

این نشست درشرایطی برگزارشد که عنوان آن « نقد برنامه ورزشی 90 بود» اما در بین تمامی اظهارنظرهایی که درمورد این برنامه صورت گرفت ، کمتر شاهد نقد شدن این برنامه بودیم و اکثرمهمان دعوت شده به این برنامه تنها به تعریف و تمجید از برنامه و مجری آن پرداختند و به نظر می رسید برخی از آنها به دلیل ارتباطی که در آینده با این برنامه دارند و خواهند داشت، محافظه کاری را سرلوحه کار و اظهار نظرهای خود قرار دادند و ترجیح دادند اگر انتقاد تندی هم از 90 دارند آن را به موقع لازم و در روزنامه های ورزشی انجام دهند تا مقابل دوربین تلویزیونی!

شاید یکی از دلایل این تعریف و تمجیدهای بیش از اندازه این باشد که مسئولان برگزارکننده نشست دربخشی که باید ازطیف مخالف خود نیز دعوت می کردند، کمی اغماض کردند تا ماهیت برگزاری این نشست سیرطبیعی خود را طی نکند و اظهار نظرها به سمت وسویی برود که 90 با همین روال به کارخود ادامه دهد.

هرچند در بین اظهارنظرهای صورت گرفته بخش های کوچکی نیز به کمبودها و نقاط ضعف این برنامه اشاره شد اما اهالی فوتبال که دربین آنها مربیان کارکشته و با تجربه نیزحضور داشتند و درمصاحبه هایشان براهمیت فوتبال پایه تاکید می کنند، حتی حاضرنشدند به این موضوع با اهمیت اشاره کنند و ازمسئولان برنامه 90 بپرسند آیا دراین هفت سال، هفت دقیقه را به فوتبال پایه اختصاص داده اید؟ آیا درتمام برنامه هایی که تا به حال برگزارکرده اید و آمار دقیقه و ثانیه اش را عادل فردوسی پور دارد، آمده اید بررسی کنید که چه برسرفوتبال تهران آمده است؟

از این قبیل موضوع ها برای پیگیری و به ثمر رساندن آنها در ورزش ایران بسیاراست اما با وجود اینکه اعتقاد داریم دریک برنامه نمی توان به همه این مشکلات رسیدگی کرد اما می توان این را از مسئولان ورزش سیما و برنامه نود پرسید که آیا نمی توانند با اتمام مسابقات فوتبال لیگ برتر و در فاصله بین دوفصل به این مشکلات بپردازند و با حمایت های خود باعث رونق گرفتن مجدد فوتبال باشگاه های تهران شوند؟ آیا نمی توانند تنها چند دقیقه ازبرنامه خود را به تیم های پایه ومشکلات و کمبودهای آنها اختصاص دهند تا مشخص شود که مشکلات داوری و باند بازی ها و دلال بازی ها درفوتبال پایه هم وجود دارد وحتی در برخی موارد اوضاع وخیم تر و فاجعه تر از لیگ برترهم می شود؟ اگر این نمونه ها را سراغ ندارند و یا ابرازبی اطلاعی می کنند می توانیم دهها سوژه قابل بررسی را در اختیارتهیه کنندگان برنامه 90 قرار دهیم تا درایام تعطیلات لیگ برتربه آن بپردازند.

به هر حال انتظار می رود که مسئولان برنامه ورزشی نود که به تاثیرگذاریش درفوتبال ایران اعتقاد داریم برای برگزاری چنین نشست هایی همه جوانب را در نظر بگیرند و تلاش کنند با دعوت از همه طیف ها و شنیدن تمامی نقطه نظرات به رشد و ترقی برنامه خود بیشتر کمک کنند.