به گزارش خبرنگار مهر، محمد کرمی‌نیا، پژوهشگر گروه علوم قرآن، حدیث و فلسفه دانشگاه کاشان در سخنانی در مورد دفاع از فلسفه گفت: آیا دفاع کردن از فلسفه به معنای کاربردی کردن آن است؟ یعنی باید آن را تبدیل به علم مفید یا عالی کنیم؟ یعنی فلسفه باید کاربردی باشد یا آن را کاربردی و به نوعی ابزاری کنیم تا بتوانیم از آن دفاع کنیم؟ و البته ناگفته هم نماند که فلسفه جزء علوم عالی به معنای ابزاری نیست.
وی افزود: فلسفه از دوست داشتن حکمت برانگیخته می‌شود، تأیید یا تکذیب کردن یک موضوع را هم شامل می شود و راهی برای رسیدن به حق و حقیقت است. یعنی می‌توانیم درباره یک مسئله جستجو کنیم. اما باز باید تفکیکی بین فلسفه و فیلسوف صورت گیرد. فیلسوف کسی است که هم به مباحث فلسفی تسلط دارد و هم می‌تواند در سطوح مختلف زندگی به حکمت در قضاوت و حقیقت جویی دست یابد.
این پژوهشگر بیان کرد: فیلسوف خلق کننده فلسفه است و شاید راهی برای نفوذ به درون فلسفه بیابد. برای یک جوان امروزی فلسفه یک واحد درسی است. شاید هم به نظرش مفید نباشد، اما در اصل بیان می‌کنند که فلسفه ملکه علوم است و به تعبیر یکی از فلاسفه یونانی اگر از ملکه بودن علوم به خادم دنیا تبدیل شود از مفید بودن خارج می‌شود. در واقع معتقدند که شان فیلسوف بالاتر از این است که در حد خدمت باشد.
وی گفت: اکنون این سوال مطرح است که سرزمین از دست رفته فلسفه چیست؟ امروزه فلسفه منزوی است و در اکثر موارد حتی در دانشگاه‌های غرب چیزی که امروز از فلسفه وجود دارد، فلسفه علم و سایر فلسفه‌های مضاف است. در حال حاضر در کشور اسلامی خودمان یعنی ایران، فلسفه بدون خدا و بدون معقوله دینی معنایی ندارد، اما فلسفه در غرب غریب است و غربت دارند. پس فلسفه اسلامی سرزمین‌های بسیاری را از دست داده است.
کرمی نیا در ادامه با طرح این سوال که چگونه باید از منزوی شدن فلسفه جلوگیری کنیم و سرزمین‌های از دست رفته فلسفه را به دست بیاوریم؟ گفت: یکی از دلایل مهجور بودن فلسفه به خود فلاسفه برمی‌گردد. فیلسوف‌ها در عرصه‌های مختلف حضور کمرنگی دارند. به همین دلیل فلسفه در دنیا مهجور است. فیلسوف باید در حین استقلال بتواند به بشر و سیاست خدمت کند. بهترین ابزار برای خدمت به جامعه، سیاست است. سیاست همان قدرت است. قدرت داشتن برای تغییر اوضاع از شرایط بالقوه به شرایط بالفعل. بنابراین به نظر می‌رسد مهجور شدن فلسفه تقصیر دوجانبه داشته باشد.
این پژوهشگر ادامه داد: سرعت اطلاعات در جامعه امروز نیز بی تأثیر نیست. ذهن فیلسوف پر از سوال است. اما دنیای امروز تنها جواب آماده می خواهد. در حال حاضر علوم تفکیک شده اند و فیلسوف از این جداسازی رنج می‌برد.
عضو باشگاه نخبگان کشور با بیان اینکه فلسفه گمنام است اما وجود دارد، افزود: با وجود مهجور بودن فلسفه در غرب و در دنیای امروز ما به فلسفه احتیاج داریم چرا که باید به سوالات ذهنی خود پاسخ دهیم. فلسفه یک علم حرفه‌ای است همه ما ناچاریم از آن استفاده کنیم و فیلسوف باشیم. این مسئله در کتاب دنیای سوفی هم مطرح شده است که تک‌تک ما فلسفه داریم. در کشور اسلامی خودمان یعنی ایران این فلسفه باید در خدمت الهیات و قرآن باشد.
نظر شما