به گزارش خبرگزاری مهر، حجت‌الاسلام محمد مسجدجامعی، مشاور علمی دانشگاه ادیان و مذاهب در سخنرانی خود در هفتمین دور گفت‌وگوی دینی ایران و کره جنوبی با موضوع «جایگاه محیط زیست از دیدگاه اسلام» و با اشاره به سفرهای خود به کره‌جنوبی و تمجید از پیشرفت‌های این کشور گفت: کره‌جنوبی در سال ۱۹۵۴ عملاً ویران بود. در این مدت به صورت معجزه‌آسا به سمت پیشرفت حرکت کرد.
وی در ادامه با بیان اینکه کره‌جنوبی، کشوری بسیار مهم است، افزود: در ایران توجه به سمت اروپا و غرب است؛ اما آینده از آن آسیا است و کره‌جنوبی هم کشوری آسیایی است. در حال حاضر رابطه سیاسی و اقتصادی ما با این کشور خوب است و باید رابطه فرهنگی و اجتماعی حتی هنری و سینمایی ما با کره‌جنوبی توسعه یابد.
مسجدجامعی ادامه داد: در آسیا دو کشور مسأله محیط زیست را مدیریت کردند؛ اول کشور ژاپن است و دیگری هم کره‌جنوبی. بر این اساس می‌توانیم در کنار گفت‌وگوی دینی، مدیریت محیط زیست را هم از کره‌ای‌ها بیاموزیم.
سفیر اسبق ایران در واتیکان در ادامه سخنانش گفت: تمدن موجود، سلسله مشکلاتی را ایجاد کرده که در حال حاضر شکافت کرده است. این مشکلات نظیر معضل محیط زیست، موضوعی نیست که فردی یا ملی باشد؛ در حقیقت موضوع محیط زیست، مشکلی جهانی است. این مشکل مربوط به کیفیتی است که بالا آمده و چیزی نیست که با نصیحت و موعظه مربوط باشد.
وی افزود: دو راهکار برای این معضل قابل تصور است؛ یکی راهکار تکنیکی است که در آن عالمان و دانشمندان مشکل را بررسی کنند و راه کنترل آن را بیایند. نکته دوم مسأله حقوقی است.؛ یعنی هر کشوری نتواند هر کاری می‌خواهد انجام دهد و در اعماق دریا و ورای فضا و روی زمین، به عنواین مختلف فعالیت کند و محیط زیست را تخریب کند.
مسجدجامعی ادامه داد: از دیدگاه اسلامی دو منظر وجود دارد؛ اخلاق و نیز حقوقی و فکری. بحث فکری در ادیان تنها در اسلام است. شاید یهودیت بخشی از آن را داشته باشند؛ اما در دیگر ادیان وجود ندارد؛ گرچه از نظر اخلاقی مشترک هستیم. در خصوص اخلاق، سفارش به حفاظت از گیاهان و درختان و مراقبت از حیوانات در همه ادیان و از جمله اسلام وجود دارد. ما به لحاظ اخلاقی توصیه به حفظ و مراقبت محیط زیست شده‌ایم. اما در مسأله حقوقی، نظرات زیادی توسط فقهای اسلام به ویژه تشیع بیان شده است.
وی افزود: در فقه اسلامی، درباره حق و ملک بحث شده است. در بحث ملک می‌توانیم تصرفات مالکانه را داشته باشم؛ اما حق مرتبه تضعیف شده‌ای از ملک است و اجازه تصرف مالکانه بر آن را نداریم و محیط زیست و استفاده از آن، یک حق است.
مشاور علمی دانشگاه ادیان و مذاهب تأکید کرد: کسی که این حق را از بین می‌برد، ضامن است و در قبال آن باید پاسخگو باشد و نباید حق کسی ضایع شود؛ در مورد محیط زیست هم هر آن چیزی که حقی داشته باشد و صاحب حق باشد، نباید به آن تعرض کرد؛ مانند انسان یا حیوان یا گیاه.
وی در تأکیدی دوباره اظهار کرد: در مورد انسان می‌خواهم بگویم که همه افراد حقشان در مورد زندگی سالمی که در مورد محیط زیست است باید تأمین شود. گاهی اوقات این حق فردی است و گاهی اوقات مربوط به منطقه یا جمعی است و گاهی اوقات هم مربوط به تمام جهان می‌شود.
وی در بخش دیگری از سخنانش با طرح این سؤال که؛ ملاک برای تشخیص ضایع شدن حق کشور و منطقه چیست؟ گفت: به لحاظ فکری می‌گوییم؛ کارشناس کسی که بررسی می‌کند و از نظر فقهی، نظر کارشناس پذیرفته است. هرگاه کارشناس بعد از بررسی اعلام کند که مشکل محیط زیستی از ناحیه چه کسی است، فقه می‌گوید که باید نظر او را بپذیریم. بر این اساس اگر کارشناسان بی‌طرف، کشور مقصر در تخریب محیط زیست را معرفی کنند، این موضوع قابل پیگرد است.
مسجدجامعی در پایان سخنانش اظهار کرد: مشکل محیط زیست، معضلی جهانی است و مربوط به یک کشور و یک منطقه جغرافیایی نیست؛ بنابراین حل آن نیازمند کار جمعی توسط همه مردم جهان است.
دور هفتم گفت‌وگوی دینی مرکز گفت‌وگوی ادیان و فرهنگ‌های سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی با کنفرانس ادیان برای صلح کره‌جنوبی با عنوان «دین و محیط زیست» بعد از ظهر امروز (چهارشنبه ۱۴ آذرماه) در سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی برگزار شد.
نظر شما