به گزارش خبرگزاری مهر، مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی که چندی پیش با ارائه گزارشی مشروح و تطبیقی (بر اساس قطعنامه 1737 شورای امنیت سازمان ملل) در خصوص برنامه هسته ای ایران ، فهرست کاملی از پروژه ها و نحوه همکاریهای فنی این آژانس با ایران را به 35عضو شورای حکام ارائه کرد، همزمان با پایان مهلت تعیین شده شورای امنیت براساس قطعنامه 1737گزارشی کامل از وضعیت همکاری های هسته ای ایران را به شورای امنیت ارائه داد
در این گزارش اخیر البرادعی که با کد GOV/2007/7 و به تاریخ 9 فوریه در دبیرخانه آژانس ثبت شده ؛ ممنوعیت همکاری فنی آژانس با ایران در خصوص آن دسته از فعالیتهایی که مطابق تعریف قطعنامه 1737 و دو سند ضمیمه آن( S/2006/814 و S/2006/815 ) می تواند به توسعه سلاح هسته ای منجر شود ، و همچنین ادامه فعالیتهایی که منحصرا به پروژه های صلح آمیز و استثنائا پروژه راکتور آب سبک بوشهر مربوط است ، با نظارت کامل آژانس اشاره شده است.
متن کامل گزارش مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی به شورای امنیت درباره پرونده هسته ای ایران به این شرح است :
مقدمه:
1 - مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی ، در تاریخ 14 نوامبر 2006، گزارش مربوط به اجرای توافقنامه پادمانهای بین المللی جمهوری اسلامی ایران را ارایه کرد(2006/64 )
2 - در کنار موارد دیگر، شورای امنیت سازمان ملل در تاریخ 23 دسامبر 2006 ، قطعنامه 1737 (2006 ) را تصویب کرد، که درآن تاکید کرد ایران باید بدون فوت وقت بیشتر، اقدامات مورد نظر شورای حکام آژانس مندرج در قطعنامه 2006/14 را که برای اعتمادسازی در زمینه صلح آمیز بودن مقاصد برنامه هسته ایش لازم است، انجام دهد و مسایل باقی مانده را حل و فصل کند . این شورا حکم کرد که ایران باید بدون تعلل و فوت وقت، فعالیتهای حساس مربوط به اشاعه هسته ای را به حالت تعلیق درآورد، همه فعالیتهای مربوط به غنی سازی و بازفراوری شامل تحقیق و توسعه که از سوی آژانس راست آزمایی می شود و فعالیت در زمینه پروژه های مربوط به آب سنگین شامل ساخت یک راکتور تحقیقاتی که با آب سنگین کار می کند که این مسئله نیز باید از سوی آژانس راستی آزمایی شود ، رای داد که ایران باید به منظور راست آزمایی تعلیق موارد ذکر شده در بالا و حل مسایل باقی مانده ، همانگونه که گزارش های آژانس اعلام کرده است امکان دسترسی ( بازرسان به این مکانها ) و همکاری را ( با آنان ) فراهم کند و هرچه سریعتر پروتکل الحاقی را تصویب کند .
از مدیر کل آژانس خواست ظرف 60 روز گزارشی را درباره انجام شدن یا نشدن تعلیق کامل همه فعالیتهای ذکر شده در قطعنامه 1737 و نیز روند اطاعت ایران از همه اقدامات خواسته شده از سوی شورای حکام و سایر شروط این قطعنامه ، برای بررسی به شورای حکام و همزمان به شورای امنیت ارایه دهد .
3 - این گزارش که به شورای حکام و شورای امنیت ارایه می شود، شامل تحولات رخ داده پس از گزارش مدیر کل آژانس در 14 نوامبر 2006 است .
الف - فعالیتهای مربوط به غنی سازی
4 - ایران پس از 24 نوامبر، در زمینه تک ماشین ها و همچنین آبشارهای 10 و 24 و 164 ماشینی در تاسیسات آزمایشی غنی سازی سوخت( PFEP ) فعالیت کرده است و بطور متناوب یو اف 6 به این ماشین ها تزریق کرد . بین 2 نوامبر 2006 و 17 فوریه 2007 ، در مجموع تقریبا 66 کیلوگرم یوف اف 6 به این روند تزریق کرد و تا سطخ زیر 5 درصد اورانیوم 235 ، غنی سازی کرد . نتایج نمونه محیطی نشان می دهد که حداکثر مقدارغنی سازی 2/4 درصد اورانیوم 235 در اولین آبشار 164 تجاوز نکرده است
5 - آژانس ارزیابی خود را درمورد تحقیق سیاهه فیزیکی ( پی آی وی ) مواد هسته ای در تاسیسات آزمایشی غنی سازی سوخت (PFEP ) بین 16 تا 18 ستپامبر 2006 تکمیل کرده، انجام داده و به این نتیجه رسیده که سیاهه مواد هسته ای همانطوری است که ایران ارائه کرده و مطابق با نتایج تحقیق سیاهه فیزیکی ( پی آی وی ) است .
6 - در 18 دسامبر 2006 ایران زمینه دسترسی بازرسان آژانس به موارد عملیاتی ثبت شده مربوط به تولید و ادامه تحقیق در تاسیسات آزمایشی غنی سازی سوخت ( PFEP) را فراهم کرد در جریان دیدارهای صورت گرفته در ایران بین روزهای 15 تا 18 ژانویه 2007 آژانس توضیحات بیشتری در مورد اطلاعات به دست آمده از ایران درخواست کرده که این توضیحات هنوز ارائه نشده است .
7 - در جریان دیدارهای صورت گرفته در ایران در ژانویه 2007 ایران به آژانس در مورد طرحش درباره آغاز تزریق گاز یو اف 6 به آبشارهای نصب شده در سایت غنی سازی سوخت ( FEP ) تا پایان فوریه 2007 و همچنین ادامه پیشرونده نصب 18 آبشار سالن 3000 ماشینی و عملیاتی کردن تدریجی آنها تا پایان ماه مه سال 2007 اطلاع داد .
8 - ایران طی نامه ای در تاریخ 23 ژانویه سال 2007 میلادی، دراین مرحله با استفاده از سیستم نظارت از راه دور مخالفت کرد و از آژانس خواست جزییات قانونی اساس انجام نظارت از راه دور را و همچنین نمونه های اقدام های انجام شده مشابه در تاسیسات حساس دیگر دولت ها را ارایه کند . آژانس طی یادداشتی درتاریخ 9 فوریه 2007 میلادی به ایران توضیح داد و در انتظار دریافت پاسخ ایران بود .دراین مدت ، آژانس با ترتیبات تحقیق موقت در سایت غنی سازی سوخت ( FEP )موافقت کرد که این شامل دسترسی مداوم بازرسان است ،اما این توافق شامل نظارت از راه دور بر ترتیبات مکانی که قبلا ایران تزریق گاز یو اف- 6 را درآبشارها شروع کرده بود، نمی شد.به ایران اطلاع داده شد که این ترتیبات ( که درحال حاضر صورت می گیرد )تنها تا آنجا معتبر خواهد بود که ماشینهای نصب شده در سایت غنی سازی سوخت( FEP )از 500 عدد تجاوز نمی کرد، درحالی که این تعداد افزایش یافته و اجرای تمامی اقدامات تامینی الزامی می باشد .
9 - درجریان طرح تایید اطلاعات در سایت غنی سازی سوخت( ب ث ح ) درتاریخ 17 فوریه سال 2007 میلادی، بازرسان آژانس مطلع شدند که دو سری ماشین آبشار 164 تایی نصب شده بوده و در خلاء درحال کار بوده و نصب دو سری دیگر از ماشینهای آبشار 164 تایی نیز مراحل نهایی را طی می کرد . دراین وضعیت، آژانس طی نامه ای به تاریخ 19 فوریه 2007، درجریان دیدار بعدی از سایت غنی سازی سوخت ، درخواست کرد برای نصب دوربین هایی به منظور نظارت برسالن آبشار ترتیباتی فراهم شود که قراراست این امر بین 3 تا 5 مارس سال 2007 میلادی صورت بگیرد .حل مسئله نظارت از راه دور همچنان درجریان است .
10 - بین ماههای فوریه و ژانویه سال 2007 میلادی، آژانس نمونه های اولیه محیطی را جمع آوری و به نصب دستگاههای محدودکننده و نظارتی در سایت غنی سازی اقدام کرد .در ژانویه سال 2007 میلادی ، ایران حداکثر 7/8 تن گاز طبیعی یو-اف- 6 را در یک کانتینر از تاسیسات تبدیل اورانیوم (UCF ) به سایت غنی سازی منتقل کرده و آن را به کوره تغذیه ، که توسط آژانس مهر وموم شده ، متصل کرد .از 17 فوریه سال 2007 میلادی ، هیچگونه عملیات تزریق گاز UF6 در سایت غنی سازی صورت نگرفته است .
11 - آژانس هیچ گونه اطلاعاتی درارتباط با نصب سانتریفیوژها یا تولید قطعات یا تجهیزات مربوط به آنها(سانتریفیوژها )ندارد .به هرحال، ایران در مراحل ابتدایی سروکار داشتن با دستگاههای چرخاننده برای فعالیت در سایت غنی سازی برای تاسیساست آزمایشی غنی سازی سوخت قراردارد .
ب - فعالیت های بازفرآوری
12 - آژانس از طریق طرح تایید اطلاعات و تحلیل تصاویر ماهواره ای ،بر رآکتور تحقیقاتی تهران در استفاده از سلولهای داغ و در تاسیسات تولید مولیبدینیوم، عنصر شیمیایی ید و رادیو ایزوتوپ زنون و همچنین برساخت سلولهای داغ در مرکز تحقیقات هسته ای( 40-DC )در اراک نظارت داشته است . دراین نظارت ، هیچ نشانه ای از بازفرآوری اطلاعات در تاسیسات مذکور یا دیگر تاسیسات در ایران مشاهده نشده است .
ج - پروژه های آب سنگین
13- آژانس در 29 ژانویه سال 2007 میلادی، ازطریق طرح تایید اطلاعات (ژثپ )دررآکتور40 DC که ذکر شده بود تاسیسات غیرنظامی دردست ساخت است، تصاویر ماهواره ای نشان می دهد که عملیات در سایت تولید آب سنگین هم ادامه دارد .
د -مسایل برجسته
14 - در 15 فوریه سال 2007 میلادی، آژانس طی نامه ای از ایران پرسید آیا( ایران )قصد دارد اقدامی به منظور حل مسایل برجسته از جمله تعلیق فعالیتهای مورد نظر در قطعنامه 1737 شورای امنیت سازمان ملل( سال 2006 میلادی )، و تصویب پروتکل الحاقی ، بردارد . ایران درپاسخش در 19 فوریه سال 2007 میلادی، برآمادگی کامل و تمایل به مذاکره با آژانس برای حل مسایل اساسی ، با موضوع اطمینان دادن در حل مسایل در چارچوب آژانس ،بدون دخالت شورای امنیت سازمان ملل، تاکید کرد .
د-1 -برنامه غنی سازی
د -1-1 – آلودگی :
15 - موضوع منشا ذرات پیدا شده اورانیوم غنی شده با درصد پایین( زپ چ) و اورانیوم غنی شده با درصد بالا( زپ ث ) در مکانهایی که ایران اعلام کرده اجزا سانتریفیوژ تولید ، استفاده شده یا انبار شده است ، همچنان حل نشده باقی مانده است ذرات آلوده همانند نمونه هایی که درایران مورد بازرسی قرارگرفته است، همانند ذرات آلوده ای است که از تجهیزات و اجزای سانتریفیوژهایی که در کشور جماهیری عربی لیبی بدست آمده و گفته شده است منشا هر دو از یک کشور است .آژانس اطلاعات بیشتری دراین باره از کشور مذکور( کشورثالث ) کسب کرده است .به هرحال دراین اطلاعات توضیح کامل درباره وجود ذرات اورانیوم غنی شده با درصد پایین و اورانیوم غنی شده با درصد بالا، ارایه نشده است .درحالیکه اطلاعات مذکور مفید بوده است ، بااین حال ارزیابی هاو سنجش هااز طریق روش شناسی های صورت گرفته ، مجوزی برای تعیین دقیق منشا آلودگی ذرات اورانیوم غنی شده با درصد پایین و درصد بالا، براساس اطلاعاتی که در حال حاضر از ایران و جاهای دیگر( کشور دیگر ) در اختیار اژانس است، نمی باشد .بنابراین، تایید صحت و کامل اظهارات ایران دراین زمینه فقط می تواند بعنوان پیشرفتی برای حصول تفاهم کامل از اهداف و جدول زمان بندی برنامه غنی سازی این کشور(ایران ) باشد که این امر می تواند تنها از طریق اجرای مفاد پروتکل الحاقی و لزوم انجام شفافسازی توسط ایران، به نتیجه برسد .
16 - در نامه مورخ 30 نوامبر 2006 میلادی، ایران موافقت کرد برای نمونه برداری مجدد از تجهیزات در دانشکده فنی تهران ،که ذرات کمی از اورانیوم طبیعی (زح )و اورانیوم غنی شده با درصد بالا( زپ ث ) در ماه ژانویه سال 2006 میلادی پیدا و نمونه برداری شد، به آژانس مجوز داده شود . نمونه برداری مجدد در 22 دسامبر سال 2006 میلادی انجام شد، و نتایج بدست آمده حاکی از آن بود که نمونه های برداشت شده به ذرات اورانیوم طبیعی ( زح )و اورانیوم غنی شده با درصد پایین( زپح )آلوده بودند . آژانس درانتظار توضیح ایران در مورد منشا آلودگی نمونه های برداشت شده در ژانویه و دسامبرسال 2006 می باشد .
17 - ایران تاکنون به درخواستهایی که از دیرباز آژانس برای رفع نگرانی و دستیابی به نمونه های محیطی بیشتراز تجهیزات و مواد مربوط به مرکز تحقیقات فیزیک( ب دث خ ) اعلام کرده است ، پاسخ نداده و برای صدور مجوز به منظور مصاحبه با یکی از رئیسان سابق مرکز تحقیقات فیزیک، موافقت نکرده است .
د - 1- 2 - کسب فن آوری سانتریفیوژهای پی - 1 و پی - 2
18 - ایران تاکنون مانع از دستیابی آژانس به هرگونه اطلاعات جدید درباره چگونگی دستیابی به برنامه های سانتریفیوژهای پی - 1 و پی - 2 ، شده است
د - 2 - فلز اورانیوم
19 - ایران هنوز نسخه ای از مدرک 15 صفحه ای توضیح درباره روند احیا گاز هگزا فلورایداورانیوم( 6ت ز ) به فلز اورانیوم و شکل دادن (قالب زدن از طریق ریخته گری )و ماشین کاری فلزاورانیوم غنی شده و تخلیه آن به صورت دو نیمکره را ارایه نکرده است. به هرحال این مدرک که توسط آژانس مهر و موم شده است، در دسترس بازرسان آژانس قراردارد .
د -3 - آزمایشهای پلوتونیوم
20 - آژانس به تلاش برای توضیح خواستن از ایران درباره آزمایشهای جدا سازی پلوتونیوم این کشور ادامه میدهد. درجریان دیدار 17 ژانویه 2007 میلادی ،آژانس ناسازگاریهای بارز خود را در زمینه آزمایشهای پلوتونیوم به ایران یادآوری کرده و خاطر نشان کرد این ناسازگاریها تنها در صورتی قابل رفع خواهد بود که ایران اطلاعات بیشتری درباره این موضوع در اختیار آژانس قراربدهد .ایران اعلام کرده که اطلاعات دیگری دراین زمینه موجود نیست .تایید نهایی و تصحیح اظهارات ایران در این مورد تنها از طریق اجرای پروتکل الحاقی و شفافسازی لازم( توسط ایران ) می تواند قابل تحقق باشد .
21 - درجریان دیدار 17 ژانویه 2007 میلادی ، آژانس همچنین درباره وجود ذرات اورانیوم غنی شده با درصد بالا( زپ ث )، که درنتیجه تجزیه و تحلیل نمونه های محیطی بدست آمده از سوخت مصرف شده کانتینرهااز یک انبار مواد زاید در کرج ،مشخص شد، با ایران گفت و گو کرد .همچنین دراین دیدار درباره نامه مورخ 12 ژانویه 2007 میلادی که ازسوی آژانس به ایران ارسال شد و حاوی نتایج تجزیه تحلیلهای بدست آمده بیشتری که روی سوخت مصرفی کانتینرهای مشابه در مرکز تحقیقات هسته ای تهران بود، بحث و گفت و گو شد . ایران مجددا بر موضع خود مبنی براینکه علت و منشا آلودگی کانتینرهای کرج به اورانیوم غنی شده در سطح بالا ، نشت از همگذارهای سوخت در راکتور ددر (راکتور تحقیقاتی تهران )می باشد، تاکید کرد .پس از دریافت نامه مورخ 28 ژانویه 2007 میلادی ارسالی از سوی ایران ، که طی آن ایران باردیگر برموضع خود درارتباط با منشا آلودگی اورانیوم غنی شده با درصد بالا( زپث) ،تاکید کرد، آژانس در نامه مورخ 9 فوریه 2007 میلادی ،بار دیگر اطلاعات کامل در باره جزییات و مدارک حاوی تاییدآن را، درباره همگذاریهای سوخت راکتور مذکور، خواستار شد .
ه - مسایل دیگر اجرا
ه -1 - تبدیل اورانیوم
22 - در جریان رشته فعالیتهای تبدیل اورانیوم در سایت UCF که در ماه ژوئن سال 2006 آغاز شد، درمجموع 110 تن اورانیوم به شکل سنگ تغلیظ شده در این روند تغذیه شد .زمان بندی برای انجام این اقدام درمارس سال 2007 میلادی برای مدت سیاهه مادی یکساله زمانبندی شد که این مورد در ماه مارس سال 2007 میلادی ازسوی آژانس موردتایید قرارخواهد گرفت.تا پایان ژانویه سال 2007 میلادی ، تقریبا 175 تن اورانیوم به شکل 6 UF از زمانیکه سایت UCF مسوول انجام آن شد، تولید شده است . تمامی 6UFهای تولید شده تحت اقدامهای محدودکننده و نظارتی آژانس قراردارند.
ه - 2 - نقش بازرسان
23 - در 17 ژانویه سال 2007 میلادی، آژانس نامه ای از ایران دریافت کرد که درآن نامه به آژانس اطلاع داده شده بود ایران نمی تواند نقش 10 نفر از بازرسان را که برای جایگزینی بازرسانی که آژانس را ترک کرده اند بپذیرد و همچنین نسبت به ادامه نقش 38 بازرس دیگر آژانس که قبلا برای ایران تعیین شده اند، معترض است .در پیامی شفاهی به تاریخ 23 ژانویه 2007 میلادی ، آژانس تاسف خود را درباره تصمیم ایران اعلام کرد و از ایران خواست در تصمیم خود بازنگری کند .آژانس به ایران اطلاع داد این تصمیم (ایران ) منجر به تقلیل انعطاف عملیات و تاثیر کم استفاده از منابع خواهد شد .آژانس دراین ارتباط پاسخی از ایران دریافت نکرده است .
ه - 3 - مسایل دیگر
24- پیشرفتهای جدیدی در ارتباط با فعالیتهای استخراج اورانیوم یا تجارب و آزمایشهای این کشور در فعالیت در زمینه پلوتونیوم ، نیست . و -اقدامهای شفاف ساز 25 - ایران با انجام هرگونه اقدامهای شفاف ساز لازم که برای روشن کردن جنبه های معینی از اهداف و ماهیت برنامه های هسته ایش ضروری است ، موافقت نکرده است .علاوه بر اقدامهایی که در بالا ذکر شد، این موارد شامل بحثهایی است درباره اطلاعات تهیه شده برای آژانس که مربوط به مطالعات منتسب به چیزی که تحت عنوان پروژه نمک سبز ،که تبدیل دی اکسید اورانیوم به UF4 ( معروف به نمک سبز )می باشد که برای آزمایش انفجارهای دارای قدرت زیاد و واردشدن به حیطه طراحی وسایل ناقل موشک ، کاربرد دارد.
ی - خلاصه
26 - مطابق پادمان پیمان NPT ، ایران این امکان را برای آژانس آماده کرده است که بتواند به مواد و امکانات هسته ای اعلان شده ( توسط ایران ) دسترسی داشته باشد و امکان دسترسی به گزارشهای حسابداری مواد هسته ای در ارتباط با چنین مواد و امکانات را فراهم کرده است .
27 - آژانس می تواند عدم انحراف را در مواد هسته ای اعلام شده در ایران تایید کند .به هرحال، آژانس قادر به پیشرفت بیشتر در تلاشهایش برای تایید کامل توسعه برنامه های هسته ای ایران در گذشته و جنبه های معین مربوط به اهداف و ماهیت آن، نمی باشد .بنابراین ، آژانس نمی تواند نبود مواد هسته ای و فعالیت اعلام نشده در ایران را تایید کند مگر اینکه ایران با اجرای مفاد پروتکل الحاقی ( که آنرا در 18 دسامبر سال 2003 میلادی امضا کرده است ولی هنوز آنرا به اجرا نگذاشته است ) پاسخگوی مسایل مهم وبرجسته باقی مانده باشد و( اقدامهای )شفافسازی لازم را انجام دهد .
28 - ایران فعالیتهای مربوط به غنی سازی را تعلیق نکرده است . ایران به عملیات در تاسیسات آزمایشی غنی سازی سوخت ادامه داده است .ایران همچنین به ساخت سایت( کارخانه )غنی سازی سوخت از جمله نصب آبشارها و انتقال گاز UF6 به سایت غنی سازی سوخت ادامه داده است.ایران همچنین برنامه های مربوط به پروژه آب سنگین را ادامه داده است .ساخت راکتور 40طدث و راه اندازی کارخانه تولید آب سنگین ادامه دارد .در مقابل ، شواهدی دال بر انجام پردازش دوباره در هیچیک از سایتهای اعلام شده درایران ، وجود ندارد .
29 - همانطور که در جلسه شورای حکام آژانس در نوامبر سال 2006 توسط مدیر کل آژانس تاکید شد، با وجود گزارش اعلام شده درباره وجود فعالیتهای اعلام نشده به آژانس به مدت 20 سال، لازم است ایران از طریق حداکثر همکاری و شفافیت ،آژانس را قادر به نوسازی و احیای کامل تاریخ برنامه هسته ای خود نماید . بدون چنین همکاری و شفافیتی آژانس قادر نخواهد بود تضمین هایی را درمورد عدم مواد و فعالیتهای هسته ای اعلام نشده در ایران و یا درباره ماهیت صرفا صلح آمیز این فعالیت ها، ارایه کند .
30 - مدیر کل آژانس بطور مقتضی به ارایه گزارش ادامه خواهد داد .
نظر شما