به گزارش خبرنگار مهر، نشست همایش یک روزه «خوانش اجتماعی انقلاب اسلامی در چهل سالگی» در دانشگاه تهران برگزار شد.
سید ضیا هاشمی، دانشیار دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران در این نشست گفت: اگر بخواهیم تصویری از جامعه پساانقلابی و جامعه امروز داشته باشیم خواه یا ناخواه باید به جامعه انقلابی و پیشاانقلابی در چهار دهه قبل برگردیم. بنده در این سخنرانی به سه بعد اجتماعی، فرهنگی و سیاسی می پردازم. اولین سوال من این است که جامعه ما برای چه ارزش هایی انقلاب کرد؟ در عرصه فرهنگی آرمان ها و ارزش ها پررنگ تر بود. جامعه پیشاانقلابی در معرض تحولاتی در عرصه سیاسی، اقتصادی و اجتماعی قرار داشت که به تدریج باعث شد که مردم احساس کنند با وضعیت نامطلوبی مواجه هستند و در نهایت جامعه انقلابی از پیام انقلاب رهبران انقلاب استقبال کند. تحولاتی که جامعه ما را تحت تاثیر قرار داده بود، تحول در عرصه اقتصاد مدرن و صنعتی، تحولات در عرصه خانواده، تحولات بین طبقات جامعه و... بود؛ بنابراین جامعه پیشا انقلابی در معرض رشد ارزش های مادی و غفلت از ارزش های معنوی بود. بارزترین نوع تحولات درباره ارزش های دینی تضعیف باورهای دینی در عرصه های فردی، خانوادگی و اجتماعی بود که جامعه انقلابی خواستار اصلاح این وضعیت بود. یک جامعه دین گرا مطالبه گر تحول و انقلاب در عرصه ارزش های دینی است. در عرصه سیاسی هم وضعی به وجود می آید که جامعه آن را نمی پسندد جامعه انقلابی یک جامعه استکبار ستیز،آزادی خواه و استقلال طلب است. در عرصه اقتصادی هم فقر و نابرابری آزاردهنده و نامطلوب است و مطالبه تغییر دارد این انقلاب علیه شکاف طبقاتی و دنبال رفاه عمومی است بنابراین مطالبه این را دارد که وضعیت نابرابری را به وضعیت برابر تبدیل و شکاف طبقاتی را کم کند.
وی افزود: امروز بعد چهل سال باید دید که چه میزان از این آرمان ها تحقق پیدا کرده است. جامعه امروز هم یک جامعه انقلابی است چون مطالبه همین ارزش ها را دارد و می خواهد که تحول در همه این حوزه ها اتفاق بیفتد اگرچه طبیعتا در جایگاه چهل سال پیش نیست. مثلا در حوزه نابرابری اقتصادی در روستاها وضعیت امروز روستاها با وضعیت چهل سال پیش متفاوت است و ما شاهد رفاه نسبی در روستاها و شهرهای کوچک هستیم. همچنین تمرکزگرایی اقتصادی- سیاسی برروی تهران کمتر شده و شهرهای بزرگ دیگر هم وارد مشارکت سیاسی- اقتصادی شده اند. حتی در حوزه افزایش آگاهی در طبقات و گروه های مختلف و مشارکت زنان هم تحولاتی اتفاق افتاده است.
این جامعه شناس ادامه داد: اگر به بحث اولم برگردم می بینیم که امروز هم جامعه مطالبه عدالت اقتصادی، مبارزه با فساد و مشارکت بیشتر را دارد بنابراین جامعه امروز هم مطالبه همان آرمان های انقلاب را دارد بنابراین ما امروز هم با یک جامعه انقلابی مواجه هستیم. امروز هم مثل گذشته مطالبه عدالت، کرامت ، استقلال وجود دارد. من قبول دارم که از لحاظ وضعیت کلی در مقایسه با چهل سال پیش اوضاعمان بهتر شده است ولی مطالباتمان فرقی نکرده است و در همان نقطه ایستاده ایم حتی دربرخی از حوزه ها مطالبات ما مضاعف شده است. در عرصه فرهنگی جامعه انقلابی ارزش های فرامادی را مطالبه می کند ولی امروز می بینیم که ارزش های مادی و مادی گرایی به طور جدی تر مطرح می شود. در عرصه سیاسی امکان مشارکت بیشتر فراهم شده ولی از سوی دیگر مشارکت جوانان و نخبگان کاهش پیدا کرده است. در عرصه اقتصادی مطالبه شفافیت جدی تر مطرح است.
هاشمی درپایان توضیح داد: اگر امروز امکان گفتگو کاهش پیدا کند و محدودیت هایی رخ بدهد و به دلیل نبود شفافیت بحث فساد مطرح نشود و تعامل درون کشوری و ملی وجود نداشته باشد امید به تحقق ارزش های انقلاب چهل ساله کمرنگ می شود و این ارزش ها آسیب ببیند. به اعتقاد من مبانی انقلاب در عرصه های مختلف امروز هم وجود دارد و اگر بخواهیم ارزش های زنده بماند لازم است در برخی از این عرصه ها بازبینی صورت بگیرد. امروز بیش از چهل سال قبل، ایران در معرض آثار تحولات جهانی است بنابراین شفافیت و گفتگوی ملی برای حفظ آرمان های انقلاب در ورود به دهه پنجم انقلاب یک ضرورت است.
نظر شما