به گزارش خبرنگار مهر، آئین اهدای جوایز برگزیدگان ایرانی یازدهمین دوره مسابقه بین‌المللی خوشنویسی ارسیکا شامگاه گذشته یکشنبه ۲۹ اردیبهشت ۱۳۹۸ با سخنرانی ابوذر ابراهیمی ترکمان، رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، خالد ارن، مدیرکل سازمان ارسیکا و سیدمحمدحسین هاشمی، معاون همکاری‌های علمی و فرهنگی، سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، در حسینیه الزهرا سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی برگزار شد.
در این برنامه همچنین دریا اورس، سفیر ترکیه در تهران، حجت‌الاسلام حمید محمدی، رئیس شورای توسعه فرهنگ قرآنی، سید حسین سلطانی، رئیس دانشگاه هنر تهران، پروانه سلحشوری و فاطمه ذوالقدر، از نمایندگان مجلس شورای اسلامی و تنی چند از اساتید سرشناس خوشنویسی ایران مانند جلیل رسولی، یدالله کابلی، عباس اخوین، علی اشرف صندوق آبادی، کاوه تیموری و… حضور داشتند.
قلم نماد تسلیم و فناست
ابوذر ابراهیمی ترکمان در این آئین گفت: مولانا در نخستین بیت از مثنوی معنوی می‌فرماید که «بشنو این نی چون حکایت می‌کند*از جدایی‌ها شکایت می‌کند». برخی تفسیر کرده‌اند که این نی مظهر بی‌ارادگی است و تا در آن دمیده نشود، هیچ صدایی از آن برنمی‌خیزد. نی گاهی کار کلام را می‌کند با دمیدن در آن و گاهی کار خط را می‌کند وقتی خوشنویسی آن را در دست می‌گیرد.
وی افزود: نی مظهر بی‌ارادگی و تسلیم و فناست چه وقتی در او دمیده شود و چه زمانی که با آن بنویسند. قلم که از نی به دست می‌آید در اختیار است و مظهر تسلیم. ایرانیان همیشه این توفیق را داشته‌اند که در طول تاریخ همیشه قلم خود را عفیف نگه دارند و آن را در خدمت معنویت به کار گیرند. هیچ خطاطی با قلم بد و بدی ننوشته است. تمام ارزش خطاط و عشق و لذت او این است که کلام الله مجید را به زیبایی بنویسد.
ابراهیمی ترکمان ادامه داد: شمس تبریزی در مقالات خطاب به مولانا می‌گوید: آن خطاط سه گونه خط نوشتی: یکی او خواندی، لا غیر… یکی را هم او خواندی هم غیر او… یکی نه او خواندی نه غیر او. آن خط سوم منم که سخن گویم. نه من دانم، نه غیر من. این آموزه‌هایی که مولانا دریافت کرد بعدها تشخصی به تفکر او داد. تفاوت تفکرش با تفکر بزرگانی چون خیام در همین نکات خلاصه می‌شود. خیام ما را تا نیستی می‌برد اما برای بعد از نیستی تکلیفی معین نمی‌کند، اما مولانا نیستی را نردبان هستی می‌داند. این نیست شدن در فرهنگ مولانا واقعاً درخشان است. قلم نیز تا نیست نشود و در دست خطاط نیاید صدایی از او بیرون نخواهد آمد.
وی همچنین با اشاره به فرهنگ نیستی در تاریخ تمدن اسلامی گفت: مولانا می‌گوید که ما هم باید در مقابل خداوند نیست شویم. اساساً آنچه خداوند در قرآن کریم از ابتدا تا انتها نیز می‌خواهد بگوید، همین است که هیچکس نیست. در تمام مواردی که قرآن به نیستی اشاره کرده، اسم فاعل به کار رفته است. یعنی نیستی همین الان است. این بیان را ایرانیان در طول تاریخ با قلم، نوشتار، نی و ساز بیان کردند. عرفا می‌گویند قلم مظهر بی‌حاجتی است و ما باید آن را از قلم بیاموزیم.
ابراهیمی ترکان در بخش دیگری از سخنان خود به مسابقه بین‌المللی خوشنویسی سازمان ارسیکا اشاره کرد: از ۶۵۰ اثری که به یازدهمین مسابقه خوشنویسی ارسیکا فرستاده شد، ۹۴ اثر متعلق به هنرمندان ایرانی بود و از این بین یک پنجم جوایز و در مجموع ۴۲ هزار دلار جایزه نقدی به همین هنرمندان تعلق گرفت. این باعث خوشحالی و افتخار ماست.
تمام جغرافیای جهان اسلام مشمول فعالیت‌های ارسیکا می‌شود
خالد ارن، رئیس سازمان ارسیکا نیز در این مراسم گفت: ارسیکا از زمان تأسیس خود در ۴۰ سال پیش، تاکنون فعالیت‌های مهمی را در زمینه تاریخ، فرهنگ و هنر تمدن اسلامی داشته است و تمام جغرافیای جهان اسلام مشمول فعالیت‌های این سازمان می‌شود. تمام کشورهای عضو سازمان همکاری‌های اسلامی عضو ارسیکا نیز هستند.
وی افزود: سازمان ارسیکا از سال ۱۹۸۶ هر سه سال یکبار مسابقه خوشنویسی برگزار می‌کند. تمام خطاطان مسلمان از همه کشورهای دنیا در این مشابقه شرکت می‌کنند. هر دوره مسابقه نیز به نام یکی از خوشنویسان برجسته تاریخ هنر اسلامی است. به عنوان مثال ششمین دوره این مسابقات به نام میرعماد الحسنی برگزار شد.
خالد ارن ادامه داد: در یازدهمین دوره این مسابقه ۶۵۰ هنرمند خطاط از ۳۸ کشور مختلف، ۸۳۵ اثر فرستادند. ۹۴ نفر از هنرمندان ایرانی نیز در این دوره شرکت کردند که ۱۴ نفر از این هنرمندان در رشته‌های مختلف موفق به دریافت جایزه شدند. کل مبلغ جایزه این دوره ۲۵۰ هزار دلار بود که یک پنجم آن به ایرانیان رسید و ما برای اینکه هرچه زودتر جوایز این هنرمندان را تقدیم کنیم خود به ایران آمدیم.
رئیس سازمان ارسیکا همچنین به جایگاه خوشنویسی در تفکر اسلامی اشاره کرد و گفت: خوشنویسان در طول تاریخ عمیق‌ترین مفاهیم تفکر اسلامی را به مردم منتقل کرده‌اند. مضامین بلند انسانی مطرح شده توسط ملای روم در مثنوی شریف همه به توسط خطاطان رواج پیدا کرده است. من به همه هنرمندان ایرانی که موفق به دریافت جایزه شدند تبریک می‌گویم و ادای احترام دارم خدمت استاد جلیل رسولی که از اعضای هیأت داوران یازدهمین دوره این مسابقه بود.
فعالیت‌های فرهنگی سازمان ارسیکا درخشان است
هاشمی، معاون همکاری‌های علمی و فرهنگی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی نیز در این برنامه گفت: مرکز تحقیقات فرهنگ، تاریخ و هنر جهان اسلام یا ارسیکا یکی از مراکز وابسته به سازمان همکاری‌های اسلامی است که دو هدف عمده را دنبال می‌کند: معرفی فرهنگ و هنر اسلامی و تعمیق و گسترش همکاری‌های فرهنگی کشورهای اسلامی.
وی افزود: این سازمان از زمان تأسیس تاکنون فعالیت‌های مؤثری را در زمینه فرهنگ و هنر اسلامی داشته است. دکتر خالد ارن تقریباً از ۱۵ سال پیش ریاست اریسکا را بر عهده گرفت که از آن زمان برنامه‌های این سازمان بسیار بهتر و گسترده‌تر از قبل شد. همچنین در دوره ریاست او همکاری‌های مناسبی نیز بین ارسیکا و سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی صورت گرفت.
هاشمی درباره نوع همکاری‌های ارسیکا با سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی نیز اشاره کرد: این دو سازمان فرهنگی برنامه‌های مشترک مناسبی را در حوزه نشر کتاب، برگزاری نمایشگاه‌های فرهنگی و هنری داشته‌اند و همکاری‌های مشترک را در آینده نیز با قدرت ادامه خواهند داد.
معاون سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی همچنین اضافه کرد: خالد ارن شخصیتی ارزنده، توانمند و در زمره افتخارات جهان اسلام است. بسیاری از فعالیت‌های سازمان در اصل مدیون شخصیت اوست.
برگزیدگان ایرانی یازدهمین دوره مسابقه خوشنویسی ارسیکا
علی ایرانی، رتبه دوم در رشته ثلث و برنده هفت هزار دلار جایزه نقدی
احسان کاظمی، شایسته تقدیر در رشته ثلث و برنده هزار دلار جایزه نقدی
حبیب رمضانپور، رتبه دوم در رشته نستعلیق جلی، رتبه سوم در رشته نستعلیق و شایسته تقدیر در رشته کوفی، برنده ۷۵۰۰ دلار جایزه نقدی
ولی محبوبی، رتبه سوم در رشته نستعلیق جلی، برنده ۲۵۰۰ دلار جایزه نقدی
امید ربانی، شایسته تقدیر در رشته نستعلیق جلی، برنده هزار دلار جایزه نقدی
فاطمه مقیمی، رتبه سوم در رشته کوفی و شایسته تقدیر در رشته نستعلیق جلی، برنده سه هزار دلار جایزه نقدی
احسان احمدی، رتبه اول رشته نستعلیق و رتبه دوم رشته کوفی، برنده ۱۰ هزار دلار جایزه نقدی
صفر گالشی، رتبه دوم در رشته نستعلیق، برنده چهار هزار دلار جایزه نقدی
مصطفی عابدینی، شایسته تقدیر در رشته نستعلیق، برنده هزار دلار جایزه نقدی
محمدرضا پژند، شایسته تقدیر در رشته نستعلیق، برنده هزار دلار جایزه نقدی
شهرام روحی، شایسته تقدیر در رشته نستعلیق، برنده هزار دلار جایزه نقدی
ریحانه رحمتی، رتبه دوم در رشته کوفی، برنده سه هزار دلار جایزه نقدی
لازم به توضیح است که جوایز نقدی برگزیدگان نیز همراه با لوح تقدیر جشنواره در اختتامیه به برگزیدگان اهدا شد.
نظر شما