به گزارش خبرنگار مهر، چهارمین همایش کنکاش‌های مفهومی و نظری درباره جامعه ایران ۲۹ خرداد در دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران برگزار شد.
سید محمود نجاتی حسینی در این نشست با موضوع دین در رویایی با وفاق و تضاد و پویایی به سخنرانی پرداخت. وی گفت: زیمل دین داری را عامل پویایی جامعه می‌داند که می‌تواند جامعه جدید را بسازد اما چیزی درباره تضاد دنیا و آخرت نمی‌گوید. ادیان ابراهیمی با تضاد خیلی سر و کار دارند. در حالی که ادیان ابراهیمی پیرامون جنگ و نبرد با کفار صحبت می‌کنند در ادیان آسیایی ردپای تضاد را کمتر می‌بینیم و پیروان شأن را بیشتر به آشتی با دنیا دعوت می‌کنند و ایمان و کفر کمتر دیده نمی‌شوند. اما وقتی در واقعیت نگاه می‌کنیم پیروان ادیان آسیایی هم به دنبال کشتار و خشونت اند که نمونه اخیر آن را در کشتار مسلمانان روهینگیا می‌بینیم.
وی افزود: در ایران باستان نیز آئین زرتشتی عامل خشونت شده است و از سلاح تکفیر برای بیرون کردن رقبای غیر زرتشتی استفاده می‌کنند. با تعبیر بِه دینی و بَد دینی و تقسیم افراد دین دار، خشونت‌های زیادی را رقم می‌زدند. برای راه حل این معضل می‌توانیم به ایده زیبای هابرماس رجوع کنیم. هابرماس به مباحث جامعه شناسی دین مسلط است و می‌داند که در واقعیت جهان امروز چه می‌گذرد.
محمود نجاتی حسینی ادامه داد: هابرماس دو ایده در این زمینه دارد. یکی پسا سکولاریسم است که این ایده را برای آشتی میان دین داران و سکولاریست ها مطرح می‌کند. می‌گوید جوامع مدرن دموکراتیک باید اجازه دهند دین گرایان دوباره به حوزه عمومی راه بیابند تا در حوزه‌های محدود خشونت آمیز قرار نگیرند و به جوامع حمله نکنند. ایده دوم پسامتافیزیک است. می‌گوید علم و دین باید با هم کنار بیایند. هابرماس معتقد است الهیات مدرن و الهیات سکولار باید به سمت باورهای دینی و خاتمه دادن به تضاد برود.
وی همچنین گفت: اصولی که هابرماس معتقد است با آنها می‌توان میان این گروه‌ها آشتی ایجاد کرد عبارت اند از: بی طرفی دولت و قانون در مواجهه با همه این گروه‌ها، رعایت قانون مدارانه اصل تساهل و مدارا، وجود فرهنگ سیاسی ای که اجازه دهد هم دین داران و هم غیر دین داران در حوزه‌های عمومی مشارکت کنند، آشتی و تفاهم و تعامل علم سکولار با دانش اعتقادات دینی، همفکری و گفتگوی شهروندان سکولار و دین گرا و تعامل زبان دینی و زبان سکولار.
نظر شما