خبرگزاری مهر - گروه دین و اندیشه : جهانی شدن علی رغم شتاب اولیه در عمل و نظر با موانع عدیده ای رو به رو گشته است. همانگونه که تحولات دهه اخیر به خوبی نشان می دهد دین عمده ترین مانع بر سر راه جهانی شدن غرب است.
اما چالش با این مانع صرفا به حوزه عمل محدود نمی شود، بلکه تجدد در حوزه نظر درگیر نزاعی با همان اهمیت اگر نگوییم بیشتر با دین است. یکی از قلمروهایی که این نزاع به بهترین وجه در آن انعکاس یافته حوزه نظریه پردازی درباب جهانی شدن است.
این کتاب ضمن ارائه تصویری متفاوت از تاریخ پیدایی و شکل گیری نظریه جهانی شدن رویکرد و نحوه مواجهه نظریات و نظریه پردازان اصلی جهانی شدن با دین را مورد بررسی انتقادی قرار می دهد. از این طریق روشن خواهد شد که چرا در تصویر ارائه شده از جهان جهانی شده توسط غرب، دین به شکل یک مانع نمایش داده شده است و تلاش می شود به حاشیه رانده شود.
البته این نکته ضروری است که این کتاب به نفس موضوع یا پدیده جهانی شدن نمی پردازد بلکه موضوع آن نظریات جهانی شدن است. از این جهت نفیا یا اثباتا درباب ماهیت جهانی شدن، ابعاد آن یا حقیقت و واقعیت آن موضع یا دیدگاهی اتخاذه نشده است. هر آنچه در این زمینه ها گفته می شود صرفا بازگویی دیدگاه های نظریه پردازان مورد بحث می باشد.
به این ترتیب می توان دریافت که این مطالعه اساسا ماهیتی نظری دارد. هدف آن این بوده است که ضمن بازنمایی پیشینه تاریخی نظریه جهانی شدن و روشن سازی پیوند آن با شرایط متحول تجدد و سرمایه داری، رویکرد جهت دار آن نسبت به دین و جنبشها و موانع معرفتی آن در فهم درست جهان معاصر به ویژه پدیده های دینی در معرض دید و بحث گذاشته شود. حتی در برخورد انتقادی با این نظریه ها نیز این کار بر پایه نقد بیرونی یا به استناد شواهد و ادله تجربی دنبال نشده است، بلکه عمدتا بر اساس نقد درونی و توجه به نقصانها، غفلتها یا جهتگیری های تورش دار آنها در مطالعه دین و پدیده های دینی انجام گرفته است. به این جهات این کار را می توان به عنوان انتقادی به نظریه پردازی در علوم اجتماعی سکولار نیز قرائت کرد.
کتاب حاضر از چهار فصل تشکیل شده است که عناوین آنها عبارتند از : غرب در چالش با مشکلات رو به رشد نظام جهانی تجدد : بحران معنا و ظهورات جدید دین در تجدد، در جستجوی نظریه ای جدید پس از خلق جهانی جدید : شکل گیری نظریه جهانی شدن، رابرتسون ابهامی در سیر از دنیوی شدن به جهانی شدن که حل شد، بی کارکردی دین در نظام کارکردی جهانی.
نظر شما