ـ مهدی فرجی، مدیر شبکه دوم سیما: دورهای که شبکه دو سیما به عنوان شبکه فرهنگی تعریف شده بود، مدیران مختلفی داشت که هر یک از آنها توفیقاتی به دست آوردند و بخشهایی را ارتقاء دادند. در دوره آخر که دکتر پورحسین مدیریت این شبکه را بر عهده داشت، به نظرم شبکه دو در میان بینندگان جایگاه مناسبی داشت و برنامههای متعددی از این شبکه دیده میشد. به ویژه در حوزه فرهنگی توفیقات چشمگیری به دست آمده بود. آخرین نظرسنجیها هم نشان میدهد برنامههای گفتگو محور این شبکه پربیننده است. در مجموع شبکه دو در سال 85 جایگاه خوبی داشت و جزو شبکههای مهم و پربیننده محسوب میشد.
در دوره جدید که مسئولیت شبکه به بنده واگذار شده، قصد دارم بر مبنای تغییری که در تعریف شبکه به وجود آمده بخش عمده برنامه ها را به موضوع های اجتماعی اختصاص دهم. علاوه بر آن سعی خواهم کرد جایگاه برنامه های خوب شبکه و موفقیت های دورههای پیشین را حفظ کنم. در بخش های دیگر از جمله انیمیشن، مجموعهها و فیلمهای تلویزیونی، مسابقات سرگرمی و مستند، برنامه های جذاب در ساختارهای مختلف تهیه شود تا بتوانیم توفیقات جدیتر داشته باشیم.
* شما اشاره به جایگاه شبکه دو و پربیننده بودن برنامههای آن کردید، در حالی که نظرسنجیهای مرکز تحقیقات صدا و سیما خلاف صحبت شما را نشان میدهد؟ علاوه بر آن شبکه دو از بدو راهاندازی همیشه برنامههای خاص برای مخاطب خاص هم داشته و معمولا بیننده زیادی نداشته است، شما چه راهکارهایی برای رفع این مشکل را دارید؟
ـ شبکه دو به عنوان شبکه فرهنگی تعریف شده بود و عمده ماموریتاش پرداختن به موضوعات فرهنگی بود. به همین دلیل کمی از موضوعات تفریحی، سرگرمی و اجتماعی فاصله داشت. معمولاً این نوع موضوعات جزو برنامههای پربیننده شبکههای سیماست. موضوعات فرهنگی مخاطبان خاص دارد و به اندازه بینندگان برنامههای تفریحی و سرگرمکننده گسترده نیست. شبکه دو هم برای این طیف از مخاطبان تعریف شده بود.
* ولی شبکه دو شبکه سراسری است؟
ـ بله، امروزه شبکههای دیگر سیما نیز سراسری شدهاند و دامنه وسیعی از مخاطبان کشور را پوشش میدهند، اما در طیف مخابان گسترده کشور، بینندگان شبکه دو نسبتاً خاصتر هستند، اما مخاطب خاص شبکه دو با شبکه چهار متفاوت است، چرا که شبکه چهار برای نخبگان تعریف شده است. شبکه دو به عنوان شبکهای خاص به موضوعات فرهنگی می پرداخت. بنابراین با طیف محدود مخاطبان رو به روست. به همین دلیل شما در نظرسنجی ها با این مسئله مواجه می شوید که شبکه دو در سطح کشور رتبه چهارم را دارد، چون برای همین مخاطب هم تعریف شده و قرار نبود این شبکه خیلی به موضوعات سرگرمکننده و تفریحی بپردازد.
* جه رویکردی برای شبکه دو در نظر گرفتهاید؟
ـ رویکرد شبکه دو را خانواده قرار دادیم. خانواده ای که شامل جوان، دختر و پسر، کودک، زن و مرد است. بنا داریم برنامه های شبکه دو با این رویکرد ساخته شود.
* شما اشاره به پربیننده بودن برنامههای گفتگومحور این شبکه کردید، این نوع برنامهها به لحاظ آمار چند درصد مخاطب دارد؟
ـ برنامه های گفتگومحور جزو پربیننده ترین برنامههای تمام شبکههاست. به عنوان نمونه برنامه "صندلی داغ" و "هزار راه نرفته" گفتگومحور است. به نظرم این نوع برنامهها باید تداوم پیدا کند. البته با حفظ تنوع و به لحاظ آمار خاطرم نیست، اما "صندلی داغ" به عنوان برنامه پربیننده گفتگومحور در سال 85 انتخاب شده است.
* برنامه "صندلی داغ" در سری اول جزو برنامههای پرمخاطب گفتگومحور بود، ولی به مرور زمان برنامه یکنواخت و سئوالات تکراری شد و دیگر برگ برنده شبکه دو نیست. برنامه "هزار راه نرفته" هم در سری اول با استقبال مخاطبان رو به رو شد، اما با وجود تغییر در دکور و ساختار دیگر جذابیت گذشته را ندارد، شما چه سیاستی برای این نوع برنامهها دارید تا به تکرار نیفتد؟
ـ وقتی برنامهای برای اولین بار تولید میشود و روی آنتن میرود، با اقبال مخاطبان رو به رو می شود، ولی ادامه این وضعیت دشوارتر میشود، چرا که حفظ جایگاه مشکلتر است و باید تنوع و جذابیت حفظ شود و در کنار آن باید به عادت مخاطب هم توجه کرد. بنابراین در تداوم این برنامهها به ابزار دیگری باید دست پیدا کرد تا تنوع و جذابیت برای بینندگان بیشتر باشد. به نظرم برنامه "صندلی داغ" در دوره جدید باید در سئوالات تجدید نظر کند، حتی در دعوت از شخصیتها.
به نظر می آید شخصیتهایی دعوت برنامه "صندلی داغ" را قبول میکنند که تمایل چندانی به حضور در هر برنامهای ندارند. این برنامه باید شخصیتهای مورد علاقه مردم را دعوت و پرسشها را متنوع کند. امیدوارم تا چند ماه دیگر تغییراتی در این برنامه به وجود بیاید.
* فکر میکنید در حال حاضر برگ برنده شبکه دو کدام برنامه است؟
ـ "فیتیله جمعه تعطیله" و "مردم ایران سلام" از برنامههای پربیننده این شبکه هستند. همچنین در سریالهای خارجی "جواهری در قصر" پربینندهترین سریال خارجی شبکههای سیماست.
* چه راهکارهایی برای گروه کودک و نوجوان شبکه دو دارید، چرا که یکی از خلاءهای شبکه دو نبود انیمیشنهای قوی است؟
ـ قصد داریم با دعوت از کسانی که سابقه تولیدات انیمیشن دارند، به این بخش توجه جدیتری د اشته باشیم و برنامههای این گروه از مخاطبان را تقویت کنیم، چرا که طیف گستردهای هستند و ابزار فراغت آنها تلویزیون است، به همین دلیل تلویزیون باید برنامههای خوب و مبتنی بر فرهنگ غنی ملی و دینی ما تولید کند. امیدوارم این اتفاق در شبکه دو بیفتد. بخش انیمیشن هم امسال فعالتر میشود و محصولات تولیدی کشور خودمان را افزایش میدهیم.
در بخش برنامههای عروسکی هم توصیه جدی به مدیر گروه کودک و نوجوان شبکه دو شد تا متخصصان بیشتری در این حوزه فعال باشند. شبکه دو در سالهای دور برنامههای موفقی چون "زی زی گولو" و "سنجد" داشت. تهیه این برنامههای موفق باید تداوم داشته باشد. قصد داریم شخصیت های جدید عروسکی را خلق کنیم تا با بچه ها ارتباط برقرار کنند. در مجموع توجه به گروه کودک و نوجوان شبکه دو در سیاست های اصلی ما در سال 86 است.
* اکثر مدیران به گروه کودک توجه میکنند، اما معمولاً بودجه خوبی به این بخش اختصاص پیدا نمیکند و ...
ـ به نظرم این طور نیست. اگر به بودجه گروه کودک شبکهها مراجعه کنید، می بینید که بخش مهمی از بودجه را به گروه کودک و نوجوان اختصاص میدهند. معاونت سیما هم به طور جدی به این بخش توجه میکند، حتی تابستان امسال را به عنوان مناسبت برای کودکان و نوجوانان تعریف کردند تا برنامههای جذاب تهیه شود.
* ولی برنامهسازان گروه کودک و نوجوان همیشه گلایه دارند. پس با این حساب باید امیدوار به دیدن کارهای خوب در گروه کودک شبکه دو باشیم؟
ـ برنامه سازان باید همیشه گلهمند باشند، چرا که اگر قرار باشد آنها همیشه راضی باشند، متوقف می شوند به حدی که هستند و واقعیت این است که گروههای کودک و نوجوان سهم مناسبی از کل بودجه شبکهها را به خود اختصاص میدهند.
* با توجه به اینکه معاونت سیما تابستان را به عنوان مناسبت تعریف کرده، شبکه دو چه برنامههایی برای آن زمان دارد؟ آیا جشنواره فیلمهای تابستانی ادامه مییابد؟
ـ امسال برنامه جشنواره فیلمهای تابستانی را داریم. سعی می کنیم خیلی زودتر نظرات مخاطبان را هم برای فیلم های درخواستی بگیریم. البته 90 فیلمی که قرار است پخش شود، برای بار اول نیست. بخشی از فیلمها برای بار دوم پخش میشوند. به زودی نظرات مخاطبان را با زیرنویس کردن، اعلام در برنامههای مختلف و پخش تیزر میگیریم و بر اساس بیشترین درخواست، فیلم های سینمایی را تکرار میکنیم. گروههای اجتماعی و کودک هم برنامههایی برای مخاطبان خواهند داشت. در مجموع قصد داریم بخشی از اوقات فراغت را با برنامه های پرمحتوا و جذاب پر کنیم.
* شبکه دو در مقایسه با شبکههای دیگر حجم باکس خارجی فیلم و سریال بیشتر دارد، چه تدابیری برای متعادل کردن برنامهها دارید؟
ـ مهدی فرجی، مدیر شبکه دو سیما: قطعاً یکی از بخش هایی که خیلی مورد توجه قرار خواهد گرفت، بخش فیلم و سریال است. این توجه خواسته رئیس سازمان و معاون سیماست. در جلسات مداومی که آقای میرباقری با مدیران شبکهها دارد، تولید بالای فیلمهای تلویزیونی مطرح شده است. بودجه خوبی هم برای این بخش در نظر گرفته شده و این سیاست امسال هم ادامه پیدا میکند.
ما از اول تا پایان فروردین پنج فیلم ایرانی شامل سه محصول گروه فیلم و سریال شبکه دو با عنوان "بوی خاک"، "با هم در خانه" و "اگر تو نبودی" و دو فیلم سینمایی پخش کردیم. پخش فیلمهای ایرانی ادامه پیدا میکند و تولید فیلمهای تلویزیونی هم در این شبکه بیشتر خواهد شد.
* سال گذشته شبکههای سیما قول ساخت تعداد زیادی فیلم تلویزیونی به معاونت سیما داده بودند، ولی عملاً این اتفاق نیفتاد. شما چه سیاستی در این باره دارید؟
ـ بخش مهمی از آنها انجام شد. اگر نگاهی به برنامههای سیما در سه ماه پایان سال 85 و سه ماهه شروع سال 86 داشته باشید، تولید و پخش فیلمهای ایرانی افزایش پیدا کرده است. آمار تولیدات فیلمهای تلویزیونی را که اخیراً من دیدم، حاکی از آن است که معاونت سیما به اهداف کمی خود بسیار نزدیک شده است.
* امسال شبکه دو تعهد ساخت چند فیلم تلویزیونی را داده است؟
ـ سال 86 پیش بینی ساخت 25 فیلم سینمایی را کرده ایم، در حالی که سال 85 شبکه دو قول تولید 15 فیلم را داده بود. سعی کردیم این نسبت را افزایش دهیم. به نظرم ان شاء الله تولید این 25 فیلم محقق خواهد شد.
* به نظر شما شبکه دو در گذشته چه نقاط ضعفی در تولید فیلم و سریالها داشت؟
ـ شما بیشتر محصولاتی که روی آنتن شبکه دو میدیدید، کمتر محصول فیلم و سریال شبکه دو بود. بخشی از سریالها در گروههای دیگر تهیه میشد که کمتر اشراف به موضوعات نمایشی داشتند. این سیاست را تغییر داده و به امید خدا تولیدات فیلم و سریال را به گروههای فیلم و سریال و کودک معطوف خواهیم کرد.
* شما در شبکه یک شورای فیلمنامه تشکیل داده بودید، آیا چنین شورایی را در شبکه دو راهاندازی کردهاید؟
ـ بله، شورای فیلمنامه با حضور چهرههای صاحبنام سینما و تلویزیون در شبکه دو راه اندازی کردهایم. هر یک از آنها در رشتهای تخصص دارند و جلسات مداوم تشکیل میشود. امیدوارم محصولاتی که بیرون میآید، ارزشمند باشد.
* ممکن است اسامی اعضاء را بفرمایید؟
ـ فعلاً ضرورتی به گفتن اسامی نیست.
* آیا امسال ساخت سریال یا فیلم تلویزیونی قطعی شده است؟
ـ دو فیلم تلویزیونی "جاسوس بازی" به کارگردانی فاضلی و "جاده آسمان" به کارگردانی کامبیز کاشفی ظرف روزهای آتی کلید می خورد. با شروع تابستان هم یک یا دو سریال داستانی تولید میشود.
* آیا سریالهایی آماده پخش از این شبکه دارید و در این باره مشکلی ندارید؟
ـ مشکل که داریم، اما سعی خواهیم کرد مشکل را حل کنیم و سرعت بیشتری به تولیدات خود بدهیم تا سال 86 را بدون دغدغه بگذارنیم. سه مجموعه تلویزیونی در ایام تابستان پخش می کنیم. مجموعه "چهل سرباز" به کارگردانی محمد نوری زاد، مجموعه تلویزیونی "بی صدا" به کارگردانی مهدی فخیم زاده و سریال "سرزمین سبز" به کارگردانی بیژن بیرنگ.
* مجموعه "سرزمین سبز" 9 سال پیش تولید شده، فکر نمیکنید دیگر موضوع آن برای مخاطب تازگی ندارد؟
ـ نه، البته به اندازه 9 سال نیست. به نظرم مجموعه هنوز جذاب است و موضوع آن برای مخاطب تازگی دارد.
* سال گذشته در سیاستهای شبکه دو استفاده از کارگردانان سینما قرار داشت. آیا این سیاست را ادامه میدهید؟
ـ امسال قصد داریم از توانمندی کارگردانان سینمایی استفاده کنیم، اما تا قطعیت پیدا نکرده، بهتر است چیزی در این باره نگویم.
* ماه رمضان اواخر تابستان شروع میشود. آیا در این شورا فیلمنامهای برای تولید مجموعهای در ماه رمضان تصویب شده یا نه؟ چرا که سال گذشته به عنوان مدیر گروه فیلم و سریال در شبکه یک بودید، مجموعه "صاحبدلان" را تولید کردید که با استقبال خوب مخاطبان رو به رو شد؟
ـ فرصت ما تا ماه رمضان خیلی کم است. بحث "صاحبدلان" خیلی قبل تر از ماه رمضان شروع شده بود. نگارش فیلمنامه هم زمان زیادی برد. البته تلاش داریم چهره های برجسته برای نگارش و کارگردانی مجموعه ماه رمضان انتخاب کنیم، حتی توافقاتی هم انجام دادیم. به امید خدا تا پایان فروردین ماه قطعی خواهد شد.
* شما چند پروژه الف ویژه در شبکه یک انجام دادهاید. آیا در شبکه دو هم چنین پروژههایی خواهیم داشت؟ سرنوشت نگارش فیلمنامه "حضرت محمد (ص)" چه شد؟
ـ قصد داریم مجموعههای الف ویژه را برای شبکه دو تعریف می کنیم. خیلی زود این پروژه ها را معرفی میکنیم. فیلمنامه "حضرت محمد (ص)" هنوز در حد ایده و طرح است و خیلی جلو نرفته است. البته با آقای فتحی در ارتباطم، اما نگارش شروع نشده است. ما هنوز در انتخاب مقطعی از زندگی پیامبر اکرم (ص) هستیم.
* با توجه به اینکه شبکه دو به عنوان شبکه اجتماعی فرهنگی تعریف شده، آیا تولید کارهای طنز کوتاه و نود شبی جایگاهی در این شبکه خواهد داشت؟
ـ یکی از ساختارهایی که من خیلی به آن علاقمندم، طنز است، اما تجربه طنز نود شبی در کارنامه بنده وجود ندارد، ولی به دلیل اهمیت طنز در بین مخاطبان صحبتهای زیادی با نویسندگان و کارگردانان آشنا با ساختار طنز داشتهایم و امید به آن داریم که طرحها و ایدههای جذاب از طرف آنها ارائه شود.
* چه سیاستی در پخش فیلمها و سریالهای خارجی دارید؟
ـ سیاستهای جدیدی در پخش سریالها و فیلمهای خارجی خواهیم داشت و نسبت به گذشته کمی تغییر کرده است. سعی میکنیم فیلمهای شرقیتر پخش شوند تا به فرهنگ ما نزدیکتر باشند و صرفاً جذابیت و پرتحرک بودن دلیلی برای انتخاب نباشد. ما فیلمهایی که کیفیت نازلی داشته باشند، پخش نمیکنیم. در ایام نوروز تقریباً هیچ فیلم هندی پخش نکردیم. همچنین سهم فیلمهای اروپایی و آسیایی در این شبکه بیشتر میشود.
* پخش سریالهای "کلید اسرار" از مدتی پیش از شبکه دو شروع شده است. این سریال به لحاظ ساختار و بازی ضعیف است، اما موضوعی نو دارد. شبکه دو هم مدتی زیرنویس کرد که قصد تولید چنین مجموعهای را دارد. این پروژه به کجا رسیده است؟
ـ تولید فیلم با مضامین دینی در سیاست و اولویتهای شبکه دو است. تولید چنین مجموعههایی مشکل است، چرا که نیاز به دقت ویژه دارد. شبکههای مختلف سیما تجربیات خوبی مثل "او یک فرشته بود"، "کمکم کن"، "صاحبدلان" و ... داشتند. این مجموعهها خیلی بهتر از "کلید اسرار" است. گرچه مضمون این سریال نو است، اما قبول دارم که به لحاظ کیفیت و ساختار مجموعه ضعیفی است. تلاش میکنیم در مناسبتها مجموعههایی با مضامین دینی تهیه کنیم. این از آرزوهای بسیار بلند من است.
در مورد دعوت از مردم برای ارسال داستانهای مذهبی باید اشاره کنم که مردم داستانهای زیادی ارسال نکردند، اما از فیلمسازان خوبی برای تولید مضامین دینی دعوت و موضوعاتی را به آنها ارائه کردیم. در این مدت کوتاه هم من با بسیاری از آنها نشست داشتم، امیدواریم حاصل آن فیلمنامههای خوبی باشد. در مجموع کارهای خارجی که از شبکه دو پخش شده، به لحاظ بیننده متوسط به بالا بود. در حال حاضر مجموعه "جواهری در قصر" بینندگان زیادی دارد. پخش مجموعههای خوب خارجی همچنان در سیاستهای شبکه قرار دارد.
* آیا تغییراتی در برنامه های زنده شبکه دو شاهد خواهیم بود؟
ـ برنامه "مردم ایران سلام" در کوتاه مدت به لحاظ ساختار تغییری نخواهد کرد. جزو برنامه های پربیننده شبکه دو است، اما برنامههای زندهای را برای شب پیش بینی کرده ایم تا به برخی موضوعاتی که در جامعه حساسیت دارد، بپردازیم. البته در حال حاضر توضیح بیشتری نمیدهم. یکی از اشکالاتی که الان شبکه دو دارد، این است که ما از ظهر به بعد ارتباط زنده و مستقیم با مردم نداریم، به همین دلیل خیلی از موضوعات را نمی توانیم تعقیب کنیم. به این بخش هم توجه خواهیم شد.
یکی از نقاط ضعفی که در برنامه های زنده جنگ گونه شبکه دو دیده می شود و این همان نقاط ضعفی است که در سایر برنامه های جنگ گونه شبکهها دیده می شود، روزمرگی و به تکرار افتادنهاست. به نظرم برنامههای زنده نیاز به سردبیری پویا دارد و اینکه یک تیم خوب نویسنده و محقق پشت کار باشند.
* یکی دیگر از ایراداتی که به شبکه دو وارد است، پخش بیشتر فیلمهای کوتاه خارجی در برنامه سینمای دیگر و اختصاص یافتن سهم کمتر برای آثار ایرانی است. در حالی که بارها رئیس صدا و سیما اشاره کردند صدا و سیما از تولید و پخش فیلمهای کوتاه استقبال میکند؟
ـ یکی از اهدافی که سازمان صدا و سیما در پخش فیلم های کوتاه دنبال می کند، این است که بتواند رویکرد جدیدی در فیلم های کوتاه ایجاد کند تا جوانان علاقمند به فیلمسازی تشویق شوند و آثار خوبی تهیه کنند. گرچه تغییری را شاهد هستیم، اما این قدر کافی نیست. بسیاری از فیلم های کوتاه با موازین سازمان صدا و سیما مغایرت دارد و قابل پخش نیست، به همین دلیل ما ناچاریم به سمت پخش فیلم های کوتاه دیگر کشورها برویم. البته من مذاکراتی با آقای آفریده داشتم تا این روند را تعقیب کند و به نتایج خوبی هم برسیم.
* در برنامههای شبکه دو سعی میکنید چقدر به نیاز و مصلحت مخاطب توجه کنید؟
ـ به طور دقیق نمی توانم این دو مسئله را تفکیک کنیم، اما قطعاً وظیفه داریم نیازهای جدید را تعریف کرده و به وجود بیاوریم. اگر فقط به نیاز مخاطب توجه کنیم، در یک روزمرگی و سلیقه فعلی مردم متوقف می شویم و ارتقاء پیدا نمی کنیم. اگر نیاز جدید تعریف شود، در این صورت می توانیم کیفیت برنامهها را ارتقاء دهیم و تعالی ببخشیم و به لحاظ کیفیت، محتوا و ساختار روز به روز به نوآوری دست پیدا کنیم.
* شما روزانه چقدر از برنامههای شبکه را تماشا میکنید؟
ـ عادت زیادی به تماشای تلویزیون دارم و سعی میکنم برنامههای شبکه را در ساعات و روزهای مختلف ببینم. از ساعت 6:30 تلویزیون را روشن میکنم و برنامه "مردم ایران سلام" را میبینم و معمولاً در دفتر کارم نیز تلویزیون به طور مداوم روشن است، حتی از برخی دوستان نیز خواستهام تا برنامههای شبکه دو را ببینند و نظرات خود را بگویند.
* مقام معظم رهبری امسال را با عنوان "اتحاد ملی، انسجام اسلامی" مزین کردند. آیا شبکه دو سیما برنامههایی با این محوریت در دستور ساخت دارد؟
ـ هر سال مقام معظم رهبری موضوعاتی انتخاب می کنند. سازمان صدا و سیما هم در راستای تحقق نامگذاری و رسیدن به این اهداف برنامههای زیادی را پیشبینی می کند. آمارها نشان می دهد سال گذشته دستگاهی که بیشترین فعالیت را در این زمینه داشت، صدا و سیما بود. امسال هم تمام شبکه های سیما به موضوع اتحاد ملی و انسجام اسلامی میپردازند. امیدواریم این موضوع را دستمایه تولیدات نمایشی قرار دهیم تا کارهای ارزشمند و فاخر در گروه کودک و فیلم و سریال شبکه دو ساخته شود.
* از چندی پیش پخش تولیدات مراکز استانها در شبکه دو شروع شده، آیا این روند ادامه پیدا میکند؟
ـ امسال بنا داریم تولیدات باکس ایرانی را از هفتهای سه روز به هفتهای چهار روز اختصاص دهیم که یک روز به پخش مراکز استانها اختصاص دارد و دو روز هم به سریالهای خارجی.
نظر شما