پاسخ به انتقادات درباره جایزه جلال/ تمام داوران، صاحب‌نظر هستند

محمدرضا شرفی خبوشان دبیر علمی جایزه ادبی جلال‌آل احمد همزمان با پایان داوری‌های این دوره از جایزه در گفتگو با مهر و در پاسخ به سوالی در این زمینه که تا چه اندازه آنچه درباره این جایزه می‌اندیشیده با آنچه در عمل با آن مواجه شده است همخوانی داشته است، عنوان کرد: روال اجرایی جایزه جلال روالی منطقی و حساب‌شده است. هیات‌علمی جایزه از میان گزینه‌های موجود برای داوری رای‌گیری می‌کند و و داوران با توجه به شناختی که از آنها وجود دارد در معرض رای‌گیری قرار می‌گیرند و با اجماع انتخاب می‌شوند. در این انتخاب‌ها تمام تلاش به عمل می‌آید تا سمت و سوی انتخاب‌ها درست و منطقی باشد و به طرفی خاص گرایش پیدا نکند و حاشیه‌ای متوجه جایزه نباشد.

وی در همین زمینه عنوان کرد: ترکیب داوران ما از میان افرادی که از سوی هیات علمی و یا افراد مطلع و صاحب نظر خارج از آن به هیات علمی پیشنهاد شده بودند انتخاب شد. همه افراد با رای و اجماع در هیات علمی برگزیده شدند و برای انتخاب آنها در هر بخش لیستی نزدیک به ۱۵ نفر وجود داشت که از میان آنها و با رای گیری این افراد خارج شدند. در برخی بخش‌ها این مساله وجود داشت که داور به دلیل اینکه خودش کتابی داشت که دوست داشت در داوری مورد محک قرار بگیرد از حضور در تیم داوری انصراف داد و ما هم به طبع به سراغ گزینه‌های با رای بیشتر بعدی رفتیم.معنای این کار به نظر من این است که همه افراد و چهره‌های شایسته داوری مطرح شده‌اند و از میان آنها را باری انتخاب به عمل آمده است.

 شرفی خبوشان ادامه داد: من هم در مطبوعات خواندم که به انتخاب برخی داوران ما نقد وارد کردند و گفتند که صاحب اثر نیستند و یا صاحب نگاه کارشناسی نیستند. به نظر من اما تمامی داوران ما احاطه کافی بر موضوع خود داشتند و در این زمینه افرادی قابل اطمینان به شمار می‌رفتند. همگی افرادی صاحب نقد و نظر در ادبیات بودند و آثار را در حوزه داوری خود رصد می‌کردند. شاید برخی از آنها صاحب تالیف در حیطه داوری خود نباشند اما احاطه و کارآزمودگی کافی برای این بخش داشتند. ما هم برای انتخاب افراد معیارهای دانشی و علمی داریم و تعمد داشتیم که امسال تیم داوری معطوف به افرادی شود که نه صرفا صاحب تالیف که صاحب نظر باشند.

وی ادامه داد: سعی کردیم از میان اهالی مطبوعات و با حتی کسانی که صاحب نقدهای ژورنالیستی هستند و رویکرد خاص مخاطبان به آثار را می‌شناسند داورانمان را انتخاب کنیم. به باور من اصلی بر این نیست که داور یک رویداد ادبی حتما نویسنده باشد و صاحب اثر، بلکه مهم اشراف اوست و تعلق و علاقه‌ای که به کتب و نیز مخاطبانش دارد و نیز استمرارش در مطالعه و رصد بازار کتاب. من این حرکت و سمت سوی تازه در داوری جایزه را می‌پسندم و انتطار دارم که مطبوعات از آن استقبال و از آن حمایت کنند.

به گفته دبیر علمی جایزه جلال، تیم داوری این دوره از جایزه سعی کرده جدای از نگاه دقیق به درون آثار، بازخورد بیرونی آنها و نوع مواجه جامعه مخاطب با آن را نیز در داوری‌های خود مورد توجه قرار دهد و بر مبنای فضای منعکس شده از یک اثر در جامعه آن را بررسی و درباره آن گفتگو کند و همین رویه باعث شده که در انتخاب آثار برگزیده و شایسته تقدیر  نقد و نظر و جلسات طولانی برای اقناع برگزار شود.

خبوشان همچنین گفت: یکدست بودن تیم داوری  در این رویداد باعث می‌شود که همه جوانب یک اثر دیده نشده و موضوعاتی مانند اقبال و نگاه مخاطبان به یک اثر و نیز موضوعات تاریخی و فکری نهفته در اثر مغفول بماند. بر همین اساس داوری در این دوره از جایزه سعی کرده با رعایت همه این موارد به انتخاب زد.

دبیر علمی جایزه جلال آل احمد تاکید کرد: امسال حجم آثار داوری شده در همه بخش‌ها تقریبا یکسان بود اما در بخش رمان و داستان کوتاه ومستند نگاری آثار به مراتب شایسته و قابل‌تامل‌تر از سایر بخش‌ها بود.

وی با تاکید بر پایان پروسه داوری این جایزه وبرگزاری مراسم پایانی در آذر ماه سال جاری افزود: در این دوره در برخی بخش‌ها داوران به این نتیجه رسیدند که جدای از انتخاب اثر برتر و یا شایسته تقدیر از آثاری به دلیل تلاش نویسنده در خلق آن تقدیر ویژه به عمل بیاورند تا انگیزه‌ای برای ادامه فعالیت نویسنده باشد.