خبرگزاری مهر - گروه استانها - پروین قادری دانشمند*: سال ۵۷ به خصوص از نیمه دوم سال به بعد روزهای پرخاطره‌ای است و آن‌قدر خاطره از این روزها به‌جامانده که کتاب‌های بسیاری باید جمع‌آوری شود تا شاید بتوان آن‌ها را بیان کرد.
انقلاب اسلامی ایران، متولد لحظه‌ها است و بازخوانی این لحظه‌ها می‌تواند، در تحلیل چرایی و چگونگی انقلاب بسیار مؤثر باشد؛ ورق زدن تاریخ انقلاب بیانگر آن است که مردم همدان نقش قابل‌توجهی در شکل‌گیری انقلاب اسلامی داشته‌اند چراکه در روزشمار تاریخ انقلابی مردم همدان آمده است.
۳۰ مهر ۱۳۵۷ خشم مردم انقلابی همدان بر ضد رژیم زبانه کشید
در ۳۰ مهر ۱۳۵۷ بعد از حادثه سوختن کتابخانه مسجد بزرگ کرمان در آتش، خشم مردم انقلابی همدان بر ضد رژیم زبانه کشید و با تظاهرات دانش‌آموزان دخترمدرسه پروین اعتصامی و مدرسه پسرانه زاهدی (شهیدان دیباج) درگیری‌ها به خیابان‌های شهر رسید و دانش‌آموزان با تعطیلی کلاس‌های درس و سردادن شعارهای انقلابی به خیابان‌های آمدند و گروهی با شلیک گلوله به شهادت رسیدند.
در میان روزهای مهم مردم شهر همدان ۳۰ مهر ۵۷ نیز از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است چراکه در واقعه ۳۰ مهر ۵۷ همدان تعداد زیادی از مردم به‌ویژه جوانان و دانش آموزان به شهادت رسیدند.
توضیح بیشتر در مورد ۳۰ مهر ۵۷ اینکه در پی اعلام خبر هتک حرمت یکی از دانش‌آموزان دختر در دبیرستان پروین اعتصامی توسط یکی از نیروهای شاهنشاهی، دانش‌آموزان پسر از دبیرستان‌های مختلف به‌صورت گروهی در مسیرهای منتهی به بازار و میدان مرکزی شهر به حرکت درآمدند.
محل تجمع مقابل کوچه حوزه علمیه آخوند در خیابان شهدای فعلی شد و دانش‌آموزان به همراه مردمی که به آن‌ها پیوسته بودند، با سردادن شعارهای «بگو مرگ بر شاه»، «ما همه سرباز توییم خمینی گوش به فریاد توییم خمینی»، «تا مرگ شاه خائن، نهضت ادامه دارد»، «توپ تانک مسلسل دیگر اثر ندارد»، «ساواکی مرگت فرارسیده»، «تا خون در رگ ماست خمینی رهبر ماست» خشم و انزجار خود را از حکومت شاهنشاهی اعلام و هتک حرمت به دانش‌آموز دختر را محکوم کردند.
عوامل شهربانی و امنیتی، هنگامی‌که خود را در برابر جمعیت انقلابی ناتوان دیدند از بلندی ساختمان هتل کاخ قدیم و یاس فعلی واقع در ابتدای خیابان شهدا به سمت مردم شلیک کردند و همین امر موجب شد تا نیروهایی که در خیابان و روبروی مردم بودند نیز مردم را به رگبار ببندند و با این اقدام نیروهای امنیتی، تعدادی از مردم به شهادت رسیدند و عده‌ای نیز مجروح شدند.
درگیری ۳۰ مهرماه از ساعت ۹ صبح آغاز شد و تا ساعت ۱۵ ادامه داشت و پس از متفرق شدن مردم سکوت و خاکستر عجیبی ناشی از گلوله‌باران و آتش لاستیک شهر را فراگرفته بود.
این اتفاق و خون شهدایی که در آن روز بر زمین ریخته شد، تلألویی در تاریخ ملت ایران شد تا بساط ظلم برچیده شده و ریشه طاغوت برای همیشه خشکانده شود.
پس‌ازاین رویداد معلمان در همدان با تجمع مقابل محوطه آموزش‌وپرورش این شهرستان ۴۸ ساعت اعتصاب غذا کردند و از مسئولان خواستند عاملان این حادثه معرفی شوند به‌طوری‌که رفته‌رفته قضات و وکلای شهر هم به این جمع پیوستند و در این روز بود که مردم به دلیل خونخواهی شهدای دانش‌آموز، سینما هما (قدس فعلی) را آتش زدند.
پس از واقعه تاریخی ۳۰ مهر ۵۷ کارکنان صنعت نفت، روزنامه‌نگاران همدان، علما و بسیاری از بزرگان نیز اعتصاب کردند و امام خمینی (ره) نیز پس از شنیدن خبر حادثه ۳۰ مهر همدان در فرانسه، با ارسال پیامی به مردم همدان ابراز لطف کردند.
رخداد تاریخی ۱۳ آبان ۵۷ دانش‌آموزان و دانشجویان تهران، پس از حادثه ۳۰ مهر همدان بود که در این واقعه نیز بسیاری در دانشگاه تهران به خاک و خون غلتیدند.
همین رویدادها نشان می‌دهد که همدان در مبارزات انقلابی مجاهدت‌های فراوانی داشته و شاید بتوان گفت ۳۰ مهر به‌عنوان نقطه عطف تاریخ مبارزات مردم همدان است.
پس از این رویداد مردم همدان همراه با مردم سایر شهرهای کشور دست از تظاهرات برنداشتند تا جایی که مردم همدان و شهرهای مجاور آن در ۲۱ بهمن سال ۵۷ با زعامت آیت‌الله شهید سید اسدالله مدنی که به همدان تبعیدشده بود، راه عبور تانک‌های ستون زرهی لشکر ۸۱ کرمانشاه را بستند تا در مدت کمتر از یک ساعت با مقاومت مردم همدان این ستون زرهی با گل‌هایی که مردم نثار نظامیان کردند، تسلیم شدند و سلاح‌ها را تحویل مردم دادند و با ناکام ماندن این حرکت، سرکوبگران گارد شاهنشاهی در تهران بدون حمایت ماندند و تهران، حادثه خونین دیگری مانند میدان ژاله را در تاریخ ننگین رژیم تجربه نکرد.
بر اساس اسناد موجود در شب بیستم بهمن سال ۵۷ آیت‌الله مدنی پس از اطلاع از برنامه این ستون کشی، شبانه تمامی عناصر انقلابی همدان را برای برنامه‌ریزی در خنثی کردن این اقدام ضربتی فراخواند و همان شب این خبر سینه‌به‌سینه در بین مردم همدان انتشار یافت.
در سپیده‌دم روز ۲۱ بهمن‌ماه جمعیتی افزون بر ده‌ها هزار نفر از مردم دلاور استان همدان از ابتدای مسیر همدان به‌سوی کرمانشاه روانه شدند و مردم قهرمان شهرهای اسدآباد، بهار و مریانج نیز دوشادوش مردم همدان در این حرکت انقلابی شرکت کردند و در ساعت ۹ بامداد ازدحام جمعیت به حدی شد که حتی جایی برای حرکت نفرات پیاده هم در جاده کرمانشاه نبود چه برسد به کمرشکن‌های حامل تانک‌های عظیم‌الجثه لشکر زرهی کرمانشاه که در حال نزدیک شدن به این جمعیت بودند.
اقدام حماسی مردم همدان به‌منزله تیر خلاصی بر پیشانی ظلم تلقی شد
با این اقدام حماسی مردم همدان که به‌منزله تیر خلاصی بر پیشانی ظلم بود از هجوم این یگان زرهی به تهران جلوگیری شد و یکی از بزرگ‌ترین حماسه‌های دوران انقلاب رقم خورد.
این حرکت بزرگ به معنای قدمی دیگر برای تثبیت موفقیت انقلاب اسلامی بود و تلاش مردم همدان افزون بر پیشگیری از حرکت نظامیان در تهران حکومت‌نظامی تهران را هم با شکست روبه‌رو کرد تا مردم انقلابی ایران در پایتخت با توان بیشتری مقابل رژیم ندای آزادی‌خواهی سر دهند.
نخستین پایگاه هوایی کشور به تصرف مردم انقلابی همدان درآمد
در این روز همچنین هما فران پایگاه سوم هوایی شاهرخی (سوم شکاری شهید محمد نوژه) به مردم پیوستند و نخستین پایگاه هوایی کشور به تصرف مردم انقلابی همدان درآمد.
به استناد گواهان تاریخ با این اقدام مردم استان همدان، پیروزی انقلاب اسلامی در پایتخت و به دنبال آن در سراسر کشور قطعیت یافت کما اینکه با هدایت آیت‌الله مدنی در ۲۲ بهمن‌ماه ۵۷ مردم استان همدان مانند سایر نقاط کشور سجده شکر به‌جای آورده و تمامی روز را به شادی و پای‌کوبی پرداختند.
ذکر پاره‌ای از فداکاری‌های مردم همدان در پیروزی انقلاب اسلامی ایران نشان‌دهنده آن است که مردم در هر انقلابی یکی از ارکان اصلی آن محسوب می‌شوند و چنانکه تمایلی به همراهی با انقلاب از خود نشان ندهند هیچ انقلابی اتفاق نمی‌افتد و به‌واقع به همین دلیل است که حضرت امام خمینی (ره) حضور یکپارچه مردم در صحنه را از عوامل موفقیت انقلاب می‌دانند.
اگرچه مردمی بودن در انقلاب‌های دیگر هم کم‌وبیش دیده می‌شود ولی در انقلاب اسلامی ایران بسیار برجسته‌تر است و در این انقلاب، مردم بیشتر به صحنه آمدند و خواستار سرنگونی رژیم شاهنشاهی و برقراری نظام اسلامی شدند.
نظامی، کارگر، کارمند، کشاورز، روحانی، دانشجو و معلم، همه و همه در این انقلاب سهیم بودند و این وجه از مردمی بودن انقلاب شاخص است و در انقلاب اسلامی ایران همه مردم نقش داشتند و در سراسر کشور با شدت و قدرت با رژیم پهلوی به مبارزه برخاستند.
ملت با حضور خود درصحنه‌های مختلف انقلاب نشان داده‌اند که تحت هیچ شرایطی حاضر به کوتاه آمدن از آرمان‌های انقلاب نیستند و نخواهند بود.
نظر شما