زلزله بم در همه ايستگاههاي لرزه نگار كشور ثبت شده است

دكتر محمود فاطمي عقدا درگفتگوبا خبرنگار اجتماعي مهر افزود : زلزله بم توسط دستگاههاي لرزه نگاري موسسه ژئوفيزيك دانشگاه تهران، مركز زلزله شناسي دانشگاه فردوسي مشهد، دانشگاه  تبريز، مركز لرزه نگاري يزد و حتي سازمان زمين شناسي  آمريكا ، ژاپن و همه مراكز لرزه نگاري جهان به ثبت رسيده است .

وي ادامه داد: ورود گروه هاي امدادي از كشورهاي مختلف به خصوص روسها كه از ساعت 8 صبح جمعه آغاز شد، دليل محكمي  براي ثبت و آگاهي همه مراكز لرزه نگاري جهان از اين زلزله است كه بر اساس تفاهمنامه هاي بين المللي براي كمك به آسيب ديدگان حادثه  وارد كشور شده اند.

وي افزود: به طور كلي زلزله هاي مهم با شدت بالاتر از5 /3 در همه مراكز لرزه نگاري جهان ثبت مي شود البته  شناسايي  و تشخيص   زلزله هاي كوچك نيازمند وجود دستگاههاي لرزه نگاري در مناطق نزديكتر به محل حادثه در استانها و شهرهاي  زلزله خيز است و از اين نظر نيازمند دستگاه هاي بيشتري در كشور هستيم . 

رئيس كميته زلزله و سوانح كشور گفت : بر اساس داده هاي موجود زلزله بم با شدت متوسط 5/6 ريشتر و با عمق كمتر از 10 كيلومتر بر اثر حركت گسل بم رخ داده كه مركز آن خود شهر بم بوده ، در محدوده كوچكي به وقوع پيوسته است و وجود هر دو مولفه افقي و قائم در اين زلزله موجب تشديد خسارتهاي  ناشي از آن شده است .

وي افزود: مشاهده وضع ساخت وساز در شهر بم نشان مي دهد كه چهار نوع ساختمان در اين شهر احداث شده ، سازه هاي خشت و گلي ، سازه هاي فولادي ، اسكلت بتني و سازه هاي تركيبي ديوار  آجري با سقف تيرآهن كه بيشترين خسارت را سازه هاي نوع اول و چهارم داشته اند.

دكتر فاطمي عقدا اضافه كرد: سازه هاي خشت و گلي كه به خصوص بافت فرسوده و قديمي شهر را تشكيل داده است به طور كلي تخريب شده و سازه هاي ديگر نيز عموما به علت رعايت نشدن اصول فني و مهندسي به خصوص در اتصالات و جوشكاري ها ، تخريبهاي شديد و تلفات جاني فراوان را موجب شده است .

وي ادامه داد : سازه هاي آجري بيشتر به اين دليل كه ملاط آنها ضعيف بوده و از مقدار كافي سيمان در آنها استفاده نشده آسيب پذير بوده اند و به طور كلي اكثر ساختمانهاي جديد به علت رعايت نشدن اصول فني و مقاوم سازي تخريب شده اند در حالي كه هزينه اجراي اين ضوابط  ، تاثير زيادي در افزايش هزينه ساخت آنها نداشته است .

وي گفت : تعدادي واحد مسكوني از سوي  بنياد مسكن درست روي خط زلزله در شهر بم در حال ساخت بوده است كه هنوز كسي در آنها زندگي نمي كرد ، در اين ساختمانها از روش اسكلت پيچ و مهره استفاده شده و اصول فني ساخت و ساز در آنها رعايت شده به همين علت با وجود آنكه اين مجموعه مسكوني درست روي خط گسل بم قرار داشته آسيب چنداني نديده ، فقط قسمتي از در و پنجره هاي آن آسيب ديده است  و در صورتي كه كساني در اين خانه ساكن بودند آسيب نمي ديدند در حالي كه درست به فاصله  100متر از اين خانه ها با تخريب 100 درصدي روبه رو هستيم .

وي افزود : تجربه زلزله بم نشان داد در صورتي كه خوب بسازيم و اصول ايمني و مهندسي را در ساخت و سازها رعايت كنيم نبايد هراسي از زلزله داشته باشيم و توجه داشته باشيم كه رعايت اين اصول تاثير چنداني در هزينه تمام شده مسكن ندارد زيرا در واقع همان مصالح در ساختمان به كار مي رود و هزينه سيمان ، تير آهن ، بنا و جوشكار فرقي نمي كند اما نوع  عملكرد جوشكار و بنا عامل تعيين كننده در مقاومت ساختمان است .

دكتر فاطمي عقدا ادامه داد : در صورتي كه واحدهاي ساختماني را در مقياس كوچك اما محكم و اصولي بسازيم مي توانيم امنيت ، جان ، مال و زندگي خود را براي يك عمر تضمين كنيم .

ياد آور مي شود : هفته گذشته  رييس مركز لرزه نگاري ژئوفيزيك دانشگاه تهران از نبود مركز لرزه نگاري در جنوب شرق كشور ابراز تاسف كرده  و گفته است  : زمين لرزه بم در شبكه لرزه نگاري كشور ثبت نشده است .