پاسخ به یک شبهه و سوال در ارتباط با عدل الهی

به گزارش خبرنگار مهر، این هفته در طرح سه شنبه‌ها با پاسخگویی به شبهات دینی، مبلغ تخصصی کلام و عقاید دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان در ارتباط با یک شبهه و سوال رایج در ارتباط با عدل الهی مبنی بر تاوان دادن فرزندان نسبت به خطاهای والدین توضیحاتی را ارائه کرده است.

جواد حیدری در گفت و گو با خبرنگار مهر، در پاسخ به این شبهه که چرا فرزندان باید تاوان گناه پدر و مادر را بپردازند»، توضیحاتی ارائه کرد و اظهار داشت: در ابتدا باید به این نکته دقت کنیم که عدل الهی به معنای ظلم نکردن به چیزی از اعتقادات مسلم و مبرهن شیعیان است.

وی افزود: گاهی عدم درک و فهم صحیح از یک مسئله اعتقادی باعث بروز و ظهور سوالاتی در ذهن می‌شود که اگر تحلیل صحیحی از آن ارائه نشود و انسان در پی تقویت مبانی دینی خود بر نیاید، موجب رسوخ شک در اصول عقیدتی وی شده و کم کم موجبات بروز فساد در معرفت و ایمان فرد می‌شود.

مبلغ تخصصی کلام و عقاید دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان با اشاره به اینکه سوال مطرح شده از سوالات پرتکرار و پر بسامد در عرصه عدل الهی است که مصداق بارز مطلب فوق نیز هست، تاکید کرد: این شبهه گاهی در فضای مجازی و یا گروه‌های جمعی بدین شکل مطرح می‌شود که چرا وقتی پدر و مادر ظلم می‌کنند، اثر آن تا نسل‌ها بین فرزندان باقی می‌ماند.

عقوبت فرزند به گناه نکرده و عدل الهی؛ از شبهه تا واقعیت!

وی اضافه کرد: در واقع جای این سوال وجود دارد که وقتی فرزند اساساً علم به آن خطا و گناه و یا هیچ دخالت و ایفای نقشی در آن ندارد، علت تحمل رنج و سختی و عذاب و عقوبت وی از طرف خدا چیست و آیا این مساله با عدل خدا سازگاری دارد.

حیدری تاکید کرد: در پاسخ و تحلیل این مهم باید به چند نکته توجه داشته باشیم که دقیقاً به خاطر عادل و حکیم بودن پروردگار عالم این صحبت‌ها هیچ مستند و مبنای دینی ندارد و خداوند هیچ فردی را به خاطر عمل و کارکرد دیگری «عذاب»، «تنبیه»، «گوشمالی» و غیره نمی‌کند.

قاعده کلی در نظام دینی اسلام: هیچ فردی بار گناه شخصی را بر دوش نمی‌کشد

وی با اشاره به یک قاعده کلی دینی بر مبنای این آیه از قرآن کریم که «هیچ فردی بار گناه شخصی را بر دوش نمی کشد»، بیان داشت: آنچه باید بدانیم این است که برخی آثار، اثرات طبیعی یک عمل و یا عکس العمل یک کار است که قانون و نظم دنیا آنها را اقتضا دارد و به شکل طبیعی اتفاق می‌افتند.

حیدری گفت: به طور مثال اگر پدر و مادری در تربیت فرزند کوتاهی کنند، اثر طبیعی آن این است که فرزند در امر تربیت کمیتش می‌لنگد و اگر پدر و مادری در امر تغذیه کوتاهی کنند، اثر طبیعی آن این است که فرزند سو تغذیه می‌گیرد.

اثرات طبیعی اعمال مشروط به دانستن و ندانستن نیست

وی اضافه کرد: در واقع اثرهای طبیعی مشروط به دانستن و ندانستن نیست همان گونه که اگر آتش جایی بیافتد می‌سوزاند در واقع اینها مثال برای آثار طبیعی است و مشروط به علم نیست یعنی چه بداند و چه نداند، چه خود نقشی داشته و یا نداشته باشد، نظم و قانون طبیعت تحقق و تأثیر آن را موجب می‌شود اما عذاب از طرف خدا و مانعیت از قرب به سوی او، از این سنخ نیستند.

تصریح کرد: بر این اساس اگر فرد دخالت و کوتاهی و علم به چیزی نداشته باشد قطعاً موجب عقوبت و عذاب نمی‌شود و در جلب الطاف خاص الهی هیچ خللی وارد نمی‌کند همانگونه که در روایت آمده است که «لیس للانسان الا ما سعی».