به گزارش خبرنگار مهر، صبح امروز سی و پنجمین نشست علمی و تخصصی آموزش در دوران پاندمی کرونا برگزار شد. سید حمید قاسمی استاد دانشگاه و مدیر آموزش تکمیلی پیام نور در این نشست با تأکید بر تعریف بحث سواد در آموزش و پرورش و آموزش عالی گفت: یونسکو تعریفی از سواد ارائه می دهد که با توجه به تغییراتی که در دنیا ایجاد می شود به نیازهایی که افراد دارند، این تعاریف تغییر می کند. اوایل قرن بیستم سواد خواندن و نوشتن به زبان مادری تعریفی بود که از سواد ارائه شد. بعدها این تعریف تغییر کرد و توانایی کار با رایانه و تسلط بر زبان دوم به آن اضافه شد. اما خیلی زود با توجه به تغییرات جهانی ا ین تعریف هم ناکارآمد شد.
وی افزود: پس از آن یونسکو بر ۱۲ نوع سواد تأکید کرد که سواد عاطفی، سواد ارتباطی، سواد مالی، سواد تربیتی، سواد رایانه‌ای، سواد سلامتی از آن جمله است. در نهایت علاوه بر این ۱۲ سواد، نکته دیگری را هم اضافه کرد و آن توانایی استفاده از دانش برای تغییر معنادار زندگی بود.
قاسمی تصریح کرد: ظهور سوادها در چند دهه اخیر نشان می دهد که هر یک از آنها در ابعاد خاصی و در شرایطی از زندگی نقشی ایفا می کنند. در نظام آموزش و پرورش و نظام دانشگاهی در کشور ما روی این سوادها کار می شود اما باید ببینیم آیا تغییر معناداری در خروجی های خود در زمینه این سوادها می بینیم. این نیاز به یک بررسی دارد که به ما نشان بدهد به چه نحوی عمل کردیم و چه عایدمان شده است.
این استاد دانشگاه افزود: یکی از موارد مهم بحث ارتباطات است که در اولویت اول قرار می گیرد. مهمترین بخش ارتباطات این است که خوب ببینیم و خوب درک کنیم و همچنین قادر به پیش بینی باشیم. اگر این ها اتفاق نیفتد، سوادها را به شکل منطقی در نظام آموزشی نخواهیم دید.
وی یادآور شد: در تحولاتی که در طول تاریخ دنیا را تحت تأثیر قرار داده است این اتفاق که توجه ها را به خود جلب می کند این است که باید بدانیم این تحولات در بحث ارتباطات طی می شود.
قاسمی اظهار داشت: به طور مثال آموزش از راه دور چیز جدیدی نیست. ازسال ۱۹۵۰ این بحث آغاز شد. در فاصله ۱۹۶۰ تا ۱۹۶۵ آموزش مکاتبه‌ای دنبال می شد. پس از آن آموزش از طریق نوار صوتی و تصویری مطرح شد و در نسل سوم بستر اینترنت، البته با کیفیت پائین و شرایط دشوار و همچنین تلویزیون های تعاملی دنبال شد. اما نسل چهارم که ما سعی می کنیم خودمان رابا آن سازگار کنیم برگزاری کلاس های مجازی و پهنای باند اینترنت آن را تحت تأثیر قرار داد و مفاهیم جدی در این عرصه شکل گرفت مثل یادگیری الکترونیکی. این در حالی است که نسل پنجم از سال ۲۰۱۰ آغاز شده که با ظهور هوش مصنوعی این عرصه را تحت تأثیر قرار داده است. کلاس های پیش رو به این سمت می رود که از فرصت های شبیه ساز علمی بهره بگیرند و این قابلیت را ایجاد کنند که بسیاری از تجربه ها در فضای سه بعدی و ملموس قابل اجرا باشد. واقعیت مجازی در کشور ما امروزه تنها در قالب بازی های کامپیوتری ایجاد شده است در حالی که برای خیلی از دروس می توان تلاش کرد که این اتفاق بیفتد.
این استاد دانشگاه خاطرنشان کرد: هرچقدر خودمان را به موقع تر با این تعاریف سازگار کنیم بهره بیشتری از فرصت ها می بریم.
قاسمی گفت: اگر بخواهیم مفهومی از آموزش الکترونیک را بگوییم بالغ بر ۳۰ تعریف را شخصاً می توانم بگویم که باآن برخورد کرده ام و تعریف واحدی از آموزش الکترونیک وجود ندارد اما وجه مشترک آن تأکید بر وجود بسترهای اینترنتی و استفاده از فضای آنلاین برای آموزش یادگیری است که در این زمینه ما باید تلاش کنیم زیرساخت های آن را مهیا کنیم و به تعریف خودمان از این آموزش برسیم.
در این نشست همچنین علیرضا کمرئی معاون آموزش متوسطه نیز با اشاره به این نکته که آمادگی فنی، محتوا و آمادگی دانش آموزان و معلمان چهار رکنی بود که در آموزش های الکترونیکی، آموزش و پرورش به آن توجه کرد، گفت: آموزش و پرورش در شرایط کرونا آموزش ترکیبی را انتخاب کرده است. امروز در قیاس با دیگر کشورها و آموزشی که در دوران کرونا انتخاب کردم می توانیم بگوییم که از مسیرهایی که دنیا در این عرصه رفته آگاه هستیم و مشخص است که کرونا اتفاق جدیدی برای دنیا است که مبانی و ابعاد آن هنوز اعلام نشده است. ما زیست بوم جدیدی را تجربه می کنیم که اقتضائات متفاوتی دارد. ابهام از اقتضائات مدیریت در این دوران است اما نکته‌ای که مشخص است این است که سلامت عمومی در آموزش ها در اولویت قرار گرفت و حفظ سلامت برای همه کشورها اولویت اصلی آموزش بود چون دامنه تغییر و رفتار ویروس نامعین است.
وی ادامه داد: ما از ابتدا دل مشغولی به سوالات اساسی همچون زمان بندی، برنامه ریزی برای بازگشایی مدارس را داشتیم و این سوال پیش رویمان مطرح بود که چه زمانی باید مدارس را باز کنیم. برای همین آموزش ها را به صورت ترکیبی و موازی طی کردیم. در فرآیند بازگشایی مدارس با سوالهایی روبرو بودیم. چه کسانی باید به مدرسه بازگردندو چگونه باید شکاف بین آموزش ها را از بین ببریم. مثلاً آموزش هایی از جنس مهارتی و یا کسانی که با محدودیت هایی در دسترسی به آموزش مجازی روبرو بودند، در اولویت آموزش حضوری قرار دارند. از سوی دیگر این سوال برایمان مطرح بود که در زمینه بازگشایی مدارس، ستاد ملی کرونا تصمیم گیرنده است اما خانواده ها نیز تا حدی دخیل هستند. اینکه شورای مدارس چه نقشی دارند و اینکه چه دوره هایی را باید بازگشایی کنیم. دانش آموزان با نیازهای ویژه باید چگونه برنامه ریزی آموزشی داشته باشند و … از دیگر موارد مورد اهمیت بود. نکته بعدی زمان آموزش در این ایام بود. به هر حال دنیا به سمت آموزش مجازی رفته است و استفاده از پلتفرم ها برای آموزش مجازی جای خود را باز کرده است. در کشورما تا پیش از این شرایط آموزش مجازی خیلی توجیهی نداشت و توصیه نمی شد اما در حال حاضر نگرانی از شکاف آموزشی وجود دارد. بعد در این میان مسئله ارزشیابی از جمله مسائلی بود که به آن پرداختیم.
وی افزود: در نهایت در کشور ما آموزش مجازی متأثر از پائین بودن سرعت اینترنت و نداشتن زیرساخت استفاده از آن برای همه در کشور مورد توجه قرار گرفت. در نهایت این که علاوه بر تقویت زیرساخت ها ما باید برنامه ریزی می کردیم تا براساس آنچه در اختیار داریم به شعار آموزش تعطیل نیست، عمل کنیم.
کمرئی با اشاره به اینکه وقتی قرار است خانواده مسئولیت جدیدی در آموزش به عهده بگیرد و ایفای نقش تربیتی بیشتر بر عهده خانواده می شود، گفت: یکی از نگرانی های ما این بود که تعطیلات طولانی، اخلاق کودکان را متأثر کند و در ابعاد تربیتی و همچنین در میان خانواده های آسیب پذیر، تأثیر بگذارد. نابرابری در دسترسی به آموزش از راه دور نیز نگرانی دیگر ماست.
معاون آموزش متوسطه بیان کرد: قطعاً همه می دانیم آن چیزی که بار تربیتی در کنار آموزش دارد، آموزش حضوری است و تربیت در فضای حقیقی رخ می دهد. اما به هر حال ما از عوارض و پیامدهای مثبت و منفی در آموزش مجازی دور نیستیم و باید بین این دو گانه ها، نقش مربی را در کنار خودآموزی دانش آموزان در فضای مجازی بررسی کنیم و اینکه مربی چه نقشی در این میان دارد.
وی افزود: راهی را رفته ایم که شاید برگشت پذیر نباشد. اینکه مدرسه آینده با شرایط امروز گره خورده است. سیستم مجازی در آموزش و مصرف رسانه‌ای و نقش خانواده از ویژگی های مدرسه آینده خواهد بود.
کمرئی در ادامه با اشاره به اینکه آموزش و پرورش از آغاز شیوع کرونا در فاصله کمی توانست خود را با شرایط جدید تطبیق دهد و به راه حل های مناسبی برسد که آموزش تعطیل نشود، اظهار داشت: در نهایت در سال تحصیلی جدید دستورالعمل بازگشایی مدارس بازگشایی شد اما به نظر می رسد توصیف کرونا دگرگون می شود و تمام تلاش ما این خواهد بود که به کاهش آموزش یادگیری کمک کنیم.
نظر شما