به گزارش خبرگزاری مهر، حجت الاسلام والمسلمین علیرضا قائمی نیا در مصاحبه با برنامه سوفیا رادیو گفت‌وگو با بیان اینکه دکتر عبدالکریم سروش پیشتاز ادعاهای رؤیای پیامبرانه نیست، گفت: مشابه این تعابیر در آثار دکتر فضل الرحمان، اندیشمند پاکستانی دیده می‌شود که سروش هم صد در صد از او بهره برده است.
وی با بیان این مطلب افزود: بنده این ادعاها را در حد یک نظریه نمی‌دانم چراکه نظریه در مبانی و مبادی باید متقن و استدلال‌هایی محکم پشت سر آن باشد.وقتی در برخی آثار عرفانی به رؤیا و خواب می‌پردازند، معانی دیگری وجود دارد و لذا رؤیای ابن عربی با آنچه دکتر سروش بدان اشاره می‌کند، تفاوت دارد.
این پژوهشگر علوم قرآنی خاطرنشان کرد: در اندیشه ابن عربی، رؤیای پیامبر (ص) بالاترین معرفت است و تفاوت خواب در زندگی روزمره با خوابی که ابن عربی بدان اشاره می‌کند در اینست که خواب‌های امروزی تابعی از واقعیت است؛ اما ابن عربی می‌گوید واقعیت تابعی از خواب‌های پیامبر (ص) بوده است. بر این اساس خواب‌های پیامبر (ص) از واقعیت جلو می‌زد و واقعیت تفسیر خود و حقیقت خویش را از خواب‌های پیامبر (ص) می‌گیرد. سروش استدلالی برای اثبات رؤیای رسولانه دارد و می‌گوید خواب یک مدل است که بیشترین تاکید را می‌توان بر زبان نمادین بودنِ آن کرد و لذا این نماد نیازمند تفسیر است و نتیجه می‌گیرد که وحی نیز زبانی نمادین دارد.
حجت الاسلام قائمی نیا با بیان اینکه چنین ادعایی صحیح نیست که وحی زبانی نمادین دارد، گفت: زبان وحی فقط در برخی موارد نمادین می‌گردد ولی به عنوان مثال وقتی در وحی ادعا می‌شود خدا یکی است یا از عالم واقعیت سخن می‌گوید، این زبان نمادین نیست.
وی ادعای رؤیای رسولانه در کلام دکتر سروش را سخنی کافرانه تلقی کرد و ادامه داد: کافران نیز در مقابل رسول الله (ص) همین مطلب را بیان می‌کردند و این ادعای منکران وحی بود که آن را جوشش درونی پیامبر (ص) می‌دانستند و ایشان نیز در مقابل تاکید داشتند که خیر! این وحی، کلام خداست.
حجت الاسلام قائمی نیا با اشاره به اینکه در روایات نیز تصریح شده است که قرآن را به عنوان کلام خدا بخوانید و وحی را به حالات پیامبر (ص) تقلیل ندهید، در بخشی دیگر از مصاحبه با رادیو گفت‌وگو اظهار کرد: اگر بپذیریم که وحی نوعی خواب است و خواب درجات مختلف دارد، [هر کس می‌تواند مخاطب نوعی از وحی باشد].
این دانشیار پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی همچنین به نظریه‌ای که خواب را در راستای ورود به عالم غیب می‌داند، گفت: عرفا و فلاسفه خواب را سه دسته می‌دانند که شامل خواب‌های آشفته و خواب‌هایی که نمایانگر واقعیت هستند، طبقه بندی می‌کنند.
حجت الاسلام قائمی نیا ادامه داد: برخی خواب‌ها واقعیت را دقیق و برخی دیگر در قالب نماد ارائه می‌دهند و اگر ما به این مهم قائل باشیم که وحی نوعی خواب است -که البته نظریه‌ای کاملاً غلط است-، پس می‌توان گفت برخی خواب‌های افراد وحی و واقع نماست].
این دانشیار پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در عین حال مقوله وحی را کاملاً متفاوت دانست که حتی نمی‌توان آن را مدلی از خواب تعبیر کرد و گفت: وحی بالاترین نوع «معرفت» است.
حجت الاسلام قائمی نیا وحی را مسئله‌ای آن سویی دانست و گفت تعداد افراد معدودی را به عنوان پیامبر می‌شناسیم و ادامه داد: وحی همچنین این سویی است و از جهتی قابل مقایسه‌ای ضعیف با برخی سرنخ‌ها در انسان‌ها می‌باشد. در این راستا غزالی می‌گوید که خواستم حقیقت وحی را بفهمم و به مکاشفات رجوع کردم و دیدم شباهت بسیاری با حقیقت وحی دارد و البته غزالی در ادامه تأکید دارد که با مکاشفات هم نمی‌توان حقیقتِ وحی را فهم کرد!
نظر شما