به گزارش خبرنگار مهر، مصطفی دلشاد تهرانی استاد دانشگاه و پژوهشگر نهج البلاغه در یادداشتی به مناسبت میلاد امام علی (ع) به جایگاه آن حضرت در اندیشه مولانا پرداخته است:
ملّای روم در مثنوی معنوی چون از امیرمؤمنان علی (ع) سخن می گوید، چنان اوج می گیرد و به لطایف وجودی پیشوای موحّدان می پردازد که مانند ندارد. وی در ضمن داستانی که خود پردازش کرده به این لطایف پرداخته است.
در جنگی پهلوانی از پهلوانان عرب به ضربت امیرمؤمنان علی (ع) بر زمین می افتد و از شدّت خشم و حقارت و نا امیدی بر روی آن حضرت آب دهان می افکند و خود را در لحظۀ مرگ می بیند، ولی در کمال ناباوری، امیرمؤمنان دست از او می کشد و بر روی او رحمت می بارد.
ملّای روم گفتگویی طولانی را با زبان بی مانند خود سامان می دهد تا گوشه هایی از جمال و جلال پیشوای موحّدان و آزادگان را به تصویر کشد.
در آن میان گوید: ای علی که تو سراسر، عقل و بینشی، اندکی و گوشه و جلوه ای از مشاهدات و مکاشفات خود را برای ما بازگو کن. شمشیر شکیبایی و بزرگواری و گذشت تو، جان ما را پاره پاره کرد و ما شیدا و فدایی تو شدیم.
آبِ حیات علم و دانشِ بی مانند تو، وجود ما را از پلیدی های کفر و نادانی و بی اخلاقی شستشو داد و پاک نمود. زبان بگشا و از آن حقایقی سخن بگو که اسرار خدایی است. از آن اسرار بگو که بدون آلت و ابزار می کُشد، که عمل و رفتارتو، الهی است و فعلِ حق است که بدون شمشیر می کُشد.
ای علی! چشم حق بینِ تو اسرارِ عالمِ غیب را دیده و چیزها آموخته است، ولی دیگر مردمان بدین کمال راه نیافته و چشمشان از آنچه تو دیده ای و دریافته ای در حجاب است.
ای علی که جمله عقل و دیده ای
شَمّه ای واگو از آنچه دیده ای
تیغ حلمت جانِ ما را چاک کرد
آبِ علمت خاکِ ما را پاک کرد
باز گو دانم که این اسرارِ هوست
زانکه بی شمشیر کشتن کارِ اوست
چشمِ تو ادراکِ غیب آموخته
چشم های حاضران بر دوخته
نظر شما