به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از منابع اینترنتی، شش قرن پیش از آنکه کریستوفر کلمبوس به جهت گردبودن زمین به سمت غرب حرکت کند، ریاضیدانان مسلمان کوفه نه تنها می دانستند که زمین گرد است بلکه محیط آن را نیز با دقت و صحیت چشمگیری اندازه گیری کرده بودند.
جای تعجب نیست که صلیبیونی که ازاروپا به سمت سرزمین مقدس حرکت کردند تا به تعبیر خود آن را از چنگ مسلمانان مشرک آزاد کنند درسهای تازه ای درباره تمدن، اختراعات عملی و علمی به سرزمین خود سوغات بردند.
از قرن هشتم تا دهم، بغداد به عنوان متمدن ترین شهر جهان درخشید، در دانشگاه این شهر 6 هزار دانشجو از سراسر جهان تحصیل می کردند و خیابانهای این شهر صاف شده بود و از مجرای فاضلاب برخوردار بود و از نور و روشنائی کافی برخوردار بود.
حدود قرن چهارم زبان عربی زبان جهانی دانش بود و در طی این عصر طلائی اسلامی بسیاری از مسلمانان زبان عربی مطالعه کرده ودر دانشگاههای اسلامی تحصیل می کردند.
افلاطون وارسطو به واسطه ترجمه زبان یونانی به عربی بار دیگر به جهانیان معرفی شدند. مسلمانان خاستگاه علم شیمی مدرن، هواسنجی، ریاضیات، جامعه شناسی و جغرافی بودند. جراحان مسلمان همچنین نخستین جراهانی بودند که جسد انسان را کالبد شکافی کردند.
مسلمانان در طول این دوره اشتیاق خاصی برای دنبال کردن مباحث فکری و علمی داشتند؛ نخستین تلسکوپی جهان برای یک خلیفه مسلمان ساخته شد. بدون ارقام عربی که دربرگیرنده ارقام اعشاری و صفر است، علوم و تجارت مدرن غیر ممکن بود.
بسیاری از بهترین پارچه های نخی امروز توسط کشاورزان و هنرمندان مسلمان تولید شد و به عنوان شاهد مثال برای علم متالوژی نزد مسلمانان می توان به شمشیرها و دمشق اشاره کرد که تاکنون نیز از قمیتهای قابل توجهی برخورداراست. شکر، قهوه، برنج، گیلاس مرکبات و بسیاری از موارد خوردی مربوط به آشپزخانه که در اروپا و میزهای غربی مشاهده می شود به علت تلاشهای مسلمانان است.
یکی از بزرگترین خدمات اسلام به دنیای غرب هنر ساخت کاغذ بود که تکنیکهای آن از چینی ها وام گرفته شد. بدون وجود کاغذ مناسب و کیفیت خوب نشر مطالب وفور کتاب برای آموزش جهانی غیر ممکن بود.
علاوه براین، از آنجا که زیارت خانه خدا وظیفه هر مسلمانی بود دانش علمی به سرعت گسترش یافت و کشفیات تازه به سرعت گسترش یافت و سراسر جهان اسلام و فراتر از آن نشر یافت.
درحالی که اروپا هنوز در دوران تاریک خود به سر می برد، مسلمانان تمدنی پیشرفته و پیچیده ای را پایه گذاری کردند که تا این روز مورخان نتوانسته اند به نحو متقاعد کننده و رضایت بخشی آن را توضیح دهند.
می سارتون نویسنده آمریکایی بلژیکی تبار با اشاره به اسلام گفته است: خلق یک تمدن جدید با دامنه بین المللی و جامع امری است که می توان آن را توصیف کرد اما توضیح کامل آن دشوار است؛ چرا که این دوران خلاقانه ترین جنبشهای قرون وسطی را شکل داد.
اسلام از تفکر آزاد حمایت کرد و شیوه های تجربی عقلانی را که بنیاد علوم مدرن و فلسفه است بسط داد. پیش از رسالت حضرت محمد(ص) مردم جرأت انجام تجارب عملی را به علت واهمه از انتقام ارواح شریر به خود نداده بودند. حضرت محمد(ص) به خرافه های و عناصر وحشت آنها خاتمه داد و به آمده شدن جامعه بشری برای تحقیقات علمی کمک کرد.
بزرگترین گنجیه یهودی از قرون وسطی به زبان عربی نوشته شده و نه عبری. فعالیت یک مسیحی به عنوان رئیس دانشکده ای در دمشق نیز به عنوان نمونه از تعهدات بین ادیان محسوب می شود.
اسلام همچنین معماری متمایز خود را شکل داد که تأثیر آن می توان تاچین، هند، آفریقا و روسیه مشاهده کرد؛ درحالی که تاتارها فرهنگ و هنر اسلامی را به روسیه منتقل کردند، ترکها آن را به بالکان، اتریش، لهستان و جنوب آلمان رساندند. لباسهای بومی ایالت بایرن، قالی های مجارستانی و کلاه خودهای پروسی نشان دهنده خاستگاه و طراحی اسلامی هستند.
این درشرایطی است که اروپا در به رسمیت شناخت فرهنگ اسلام به عنوان منبع و خاستگاه رنسانس بسیار کند عمل کرده است، اما به واسطه تأثیر دانش اسلامی به ویژه در اسپانیا، سیسل تمدن اروپایی شکل گرفت.
امروز به نظر می رسد که تمدنهای شرق وغرب یا مسلمان و غیر مسلمان برعکس شده اند. اما شاید شکوه دوران گذشته در میان دستورکارهای سیاسی نادیده گرفته شده و به فراموشی سپرده شده است. تجلیل دوباره از سهم مسلمانان در جهان باعث می شود مناقشات اخیر در چارچوب دامنه وسیح تاریخ انسانی واضح تر به چشم رسد.
محمد الماسری استاد مهندسی کامپیوتر در دانشگاه واترلو و رئیس ملی کنگره اسلامی کانادا است. این مقاله مختصر شده مقاله کاملی است که از سوی خبرگزاری کامن گراند و میدل ایست تایمز منتشر شده است.
نظر شما