اعتدال ؛ کلید طلایی معادله انتخابات مجلس هشتم

 با بررسی تحولات مربوط به مدل های ائتلاف دو جریان اصلی سیاسی کشور متوجه این نکته کلیدی می شویم که گفتمان قالبی که بر فضای انتخابات مجلس هشتم شکل گرفته و تقریبا همه رصدکنندگان تحولات سیاسی بر وجود آن اتفاق نظر دارند محوریت عناصر معتدل است.

این اتمسفر سیاسی چنان جدی است که حتی برخی احزاب تصمیم گرفته اند که لیست انتخاباتی خود را صرفا با عناصر میانه رو و معتدل اصولگرایان و اصلاح طلبان تنظیم و عرضه کنند. ظاهرا شخصیتهای تاثیرگذاری مثل هاشمی رفسنجانی نیز همین رویکرد را در مورد انتخابات مجلش هشتم در پیش گرفته اند و همین کفه این معادله را سنگین تر کرده است.

این گفتمان که کم کم به سمت پارادیم شدن حرکت می کند از قبل از انتخابات خبرگان و شوراها در سال 1385 شکل گرفت و توانست یک پیروزی حداکثری برای اصولگرایان و یک پیروزی حداقلی برای اصلاح طلبان به وجود آورد بعد از انتخابات شوراها هم همچنان به حیات خود ادامه داد و نشانه های قابل تاملی دیده می شود که این پارادایم در فضای انتخابات مجلس هشتم هم به طور قوی سایه افکنده  و گفتمان تعیین کننده سرنوشت مجلس هشتم خواهد شد.

از زاویه ای دیگر عوامل اقبال عمومی  و ایجاد پتانسیل محبوبیت برای نیروهای معتدل سیاسی در شرایط حاضر را می توان در ذیل عناوین زیر خلاصه کرد :1- به بن بست رسیدن جریان افراطی دوم خردادی در پایان دولت سید محمد خاتمی و دغدغه عدم تایید صلاحیت این عناصر از سوی دستگاههای نظارتی نظام؛ 2- ایجاد یکدستی نسبی فضای سیاسی در سالهای اخیر و نیاز طبیعی به گشودن فضای جدید سیاسی-اجتماعی؛ 3- ظهور برخی حرکات افراطی در بدنه اصولگرایی از سوی گروهی از مدعیان حمایت از دولت نهم در دوران اخیر.

مصداق "افراطیون" در دو جریان سیاسی کشور، تقریبا مشخص و محرز هستند و کسی در این مورد، تردید چندانی ندارد و همین مسئله، حساسیت و جذابیت رقابت بر سر عنوان "معتدل" را دو چندان می‌کند

اما مسئله اصلی در این میان روشن نشدن کامل مصادیق نیروهای معتدل در دو جریان اصلی کشور برای افکار عمومی و رای دهندگان  است. به عبارت دیگر، می توان گفت یکی از رقابتهای اصلی و البته پشت پرده و پیچیده  احزاب و گروههای  سیاسی حاضر در میدان انتخابات مجلس هشتم رقابت برای کسب عنوان "معتدل و میانه رو" خواهد بود و هر حزب و گروهی که این تلقی عمومی را برای خود ایجاد کند می تواند امیدوار به  فتح  کرسی های پارلمان هشتم باشد.

نکته جالب این است که مصداق افراطیون در دو جریان سیاسی کشور تقریبا مشخص و محرز هستند و کسی در این مورد تردید چندانی ندارد و همین مسئله حساسیت و جذابیت رقابت بر سر عنوان "معتدل" را دو چندان می کند.

 باید پذیرفت که در اردوی اصلاح طلبان، حزب اعتماد ملی به رهبری مهدی کروبی تا کنون تلاش داشته بسیار به این صفت و عنوان شناخته شود. این حزب از یک سو با درپیش گرفتن راهکار "مرزبندی با عناصر تندروی اصلاح طلب"  و از سوی دیگر ، اصرار همزمان بر آرمانهای جریان اصلاحات راه زیادی را در این مسیر پیموده است . ضمن اینکه شانس لیست ارائه شده توسط اعتماد ملی برای عبور از فیلترهای نظارتی نیز بسیار بیشتر از لیست طیف دیگر اصلاح طلبان خواهد بود.

رقابت پنهان دیگر که در طیف های مختلف جبهه اصلاح طلبان وجود دارد، تلاش برای نزدیکی و مصادره خاتمی ( به عنوان یک چهره کاریزماتیک ) برای جریان متبوع خویش است. جبهه مشارکت و سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی علاقه دارند که خاتمی از محور "کروبی-هاشمی" کاملا جدا شده به سمت آنان برود و با حمایت از لیست مورد نظر مشارکت - مجاهدین شانس پیروزی این طیف را افزایش دهد.

اخباری که اخیرا از تشکیل "کمیته تصمیم" حکایت داشت را می توان در جهت  فوق ارزیابی کرد. کمیته تصمیم که با انحلال عملی مدل های سابق ائتلاف تشکیل شده است نتیجه رایزنی مستقیم بهزاد نبوی و رئیس جمهور سابق است و جالب اینکه صرف انتشار خبر تشکیل این کمیته و ترکیب آن بیش از همه با واکنش شدید طیف های افراطی جریان اصلاحات مواجه شد.  البته هرچند که گفتمان اعتدال بیشتر بر روی طیف اصلاح طلب اثر گذاشته است، اما بی شک باید منتظر تاثیر این گفتمان بر معادلات جریان اصولگرا هم بود.