به گزارش خبرنگار مهر، یکی از مهمترین واجبات دین مبین اسلام که از اهمیت ویژه‌ای برخوردار می‌باشد، فراگیری احکام دین است. کسی که اسلام را به عنوان دین خود بر می‌گزیند باید برنامه‌های آن را به طور کامل در همه قلمروهای زندگی خود بپذیرد و رفتار و عملکرد خویش را مطابق با احکام دین تنظیم نماید، انجام چنین تکلیفی می‌طلبد فرد مسلمان نسبت به مقدار مورد نیازش از احکام دین که به آن احتیاج دارد و برایش پیش می‌آید، شناخت پیدا کند تا بتواند آن را در زندگی خود اجرا نماید. می‌توانید در اینجا پاسخ به سوالات فقهی که پیش‌تر منتشر شده است را ببینید.
یکی از موضوعاتی که در مورد آن پرسش‌های زیادی مطرح می‌شود مسائل مربوط به بورس و خرید و فروش سهام در این بازار است.
حضرت آیت الله خامنه‌ای
پرسش: خرید و فروش سهامی که شرکت‌های صنعتی یا تجاری یا بعضی از بانک‌ها در معرض فروش می‌گذارند، چه حکمی دارد؟ بدین ترتیب که شخصی یکی از آن سهام را می‌خرد و در بازار بورس مورد خرید و فروش و معامله قرار می‌گیرد و در نتیجه قیمت آن از قیمت خرید بیشتر یا کمتر می‌شود و می‌دانیم که خود سهم مورد خرید و فروش قرار می‌گیرد نه سرمایه. همچنین در صورتی که شرکت‌های مزبور فعالیت‌های ربوی داشته باشند یا در این مورد شک داشته باشیم، مسأله چه حکمی دارد؟
پاسخ: اگر ارزش مالی سهام کارگاه، کارخانه، شرکت و یا بانک به اعتبار خود سهام و براثر اعطای اعتبار به آنها توسط کسی که انجام این کار به وسیله او صحیح است، باشد، خرید و فروش آن اشکال ندارد و همچنین اگر به اعتبار قیمت کارگاه، شرکت، کارخانه و یا بانک و یا سرمایه آنها باشد، با توجه به اینکه هر سهمی بیانگر جزئی از آن است، در نتیجه خرید و فروش سهام اشکال ندارد به شرطی که علم به مجموع سهام شرکت و امور دیگری که عرفاً برای رفع غرر، علم به آنها لازم است داشته باشد و فعالیت‌های شرکت یا کارِ کارخانه و کارگاه و یا بانک شرعاً حلال باشد.
پرسش: خرید و فروش سهام در بورس جمهوری اسلامی ایران یا خارج از کشور چه حکمی دارد؟
پاسخ: به طور کلی فعالیت در بورس جمهوری اسلامی ایران با رعایت قوانین مربوطه، اشکال ندارد و در بورس‌های خارج از ایران، اگر با رعایت مقررات مربوطه و طبق موازین شرعی باشد (مثلاً ربوی نباشد، سهام شرکت‌های دارای فعالیت حرام، مانند شراب و خوک نباشد)، اشکال ندارد.
حضرت آیت الله سیستانی
پرسش: به طور کلی شرکت در معاملات بورس واقعی نه مجازی چه حکمی دارد؟
پاسخ: خرید و فروش سهام صحیح است، البته اگر معاملات شرکت سهامی حرام باشد، مثل آنکه به داد و ستد شراب و یا معاملات ربوی مشغول باشد، خرید سهام آن، و مشارکت در این معاملات جایز نیست.
پرسش: برخی شرکت‌های بازرگانی و صنعتی از بانک‌های ملی و یا دولتی اسلامی و یا غیر اسلامی وام‌ها بهره دار (ربوی) می‌گیرند و در اثر کار کردن با بانک‌ها سودهای کلان به دست می‌آورند، آیا ما می‌توانیم از چنان شرکت‌هایی سهام بخریم و یا در پروژه‌های آنها شرکت کنیم؟
پاسخ: اگر خرید سهام و یا شرکت در پروژه‌ها، نوعی شرکت در داد و ستدهای ربوی باشد چنان عملی جایز نیست، بلی اگر شرکت از آن مسلمانان باشد و آنان از بانک‌های غیر اسلامی سودهای را به دست می‌آورند از این جهت مانعی نیست.
پرسش: حکم خرید سهام بانک‌ها که بعضی از بانک‌ها معاملات ربوی دارند چیست؟
پاسخ: اگر بانک معامله ربوی نداشته باشد اشکال ندارد و اگر می‌دانید که معاملات ربوی دارد، در صورتی خرید سهام بانک یا نگهداری آن جایز است که به اداره بانک اطلاع دهید که او به عنوان یک سهام دار با انجام معاملات ربوی نسبت به سهم خود از سرمایه بانک موافق نیست هرچند بانک به آن ترتیب اثر ندهد، که بدین وسیله از گناه معاملات ربوی خلاص می‌گردید.
پرسش: آیا سرمایه گذاری در بازار سهام وخرید وفروش سهام واقعی جایز است؟
پاسخ: اگر احتمال دهید، معاملات شرکت سهامی حرام نباشد، جایز است.
پرسش: یکی از شرکاء می‌گوید یا سهام مرا بخرید یا اینکه سهم خودتان را به من بفروشید و آنها قبول نمی‌کنند تکلیف من چیست؟
پاسخ: ملزم نیستند نه به خرید و نه به فروش، و شریک می‌تواند سهم خود را به دیگری بفروشد.
پرسش: پولی که بعنوان سود از بانک‌های دولتی به اعضاء و سهامداران پرداخت می‌شود که نوعاً سود آن در ظرف یکسال معین و طبق قرارداد است آیا حکم ربا دارد؟
پاسخ: خریدن سهام بانکهائی که معامله ربوی انجام می‌دهند جایز نیست و سود آنها حرام است.
پرسش: آیا خرید و فروش سهام در بورس اوراق بهادار تهران خمس دارد؟
پاسخ: این نوع معامله مانند هر تجارت دیگر است سر سال بر اصل مبلغ و سودی که کرده‌اید خمس لازم است طبیعی است مقدار قرض جزء سود نیست.
حضرت آیت الله مکارم شیرازی
پرسش: سرمایه گذاری در بورس از نظر شرعی مانعی دارد؟
پاسخ: بورس هرگاه مربوط به سهام کارخانه‌ها یا مراکز اقتصادی دیگر باشد که وجود خارجی دارند، و مقدار سهم و قیمت آن کاملاً روشن باشد، مانعی ندارد.
پرسش: آیا خرید و فروش سهام شرعا جایز است؟
پاسخ: هرگاه سهام، مربوط به کارخانه‌ها یا مراکز اقتصادی دیگر باشد که وجود خارجی دارد، و مقدار سهم و قیمت آن کاملاً روشن باشد، مانعی ندارد.
پرسش: آیا سرمایه گذاری در شرکت‌های بورس خارج از کشور اشکال دارد؟
پاسخ: در صورتی که سرمایه گذاری در جای مشروعی باشد اشکالی ندارد.
پرسش: آیا معامله فارکس شرعا صحیح می‌باشد؟
پاسخ: با توجّه به اینکه فارکس شرایط شرعیّه معاملات را ندارد جایز نیست.
نظر شما