واکنش ها به انتخاب رئیس جمهور اسلام گرا در ترکیه

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از آسوشیتدپرس و رویترز،  نخست وزیر ترکیه پیروزی "عبدالله گل" را پیروزی دموکراسی نامید.

"رجب طیب اردوغان"، پس از پایان انتخابات در جمع خبرنگاران گفت :"هدف بعدی ما، به ارمغان آوردن دموکراسی برای کشور است".

این اظهارات در پی آن صورت گرفت که "عبدالله گل" وزیر امور خارجه ترکیه و کاندیدای ریاست جمهوری از حزب اسلامی عدالت و توسعه روز سه شنبه در سومین دور انتخابات ریاست جمهوری در پارلمان این کشور به مقام ریاست جمهوری رسید.

گل در دور سوم رای گیری انتخاب شد که طی آن تنها به حداکثر آراء نیاز بود و از 448 نماینده مجلس که در انتخابات شرکت کردند، 339 نفر به وی رای موافق دادند.

پارلمان ترکیه 550 کرسی دارد که از این میان 341 کرسی متعلق به حزب عدالت و توسعه است، اما این برای تائید رئیس جمهور در دو دور اول انتخابات کافی نبود، چرا که حداقل 367 رای لازم بود.

اردوغان اعلام کرد که روز چهارشنبه قرار است ترکیب دولت جدید برای تایید، به عبدالله گل معرفی شود. اردوغان پس از پیروزی حزب عدالت و توسعه در انتخابات پیش از موعد پارلمان که روز 22 جولای برگزار شده بود، دولت جدید را تشکیل داد.

دادگاه قانون اساسی ترکیه دور اول انتخابات گذشته را که 27 آوریل برگزار شده بود، به علت نبود حداقل آرا بی اعتبار اعلام کرد که این منجر به بروز بحران سیاسی و انصراف گل به عنوان تنها مدعی ریاست جمهوری از کاندید شدن و در نتیجه برگزاری انتخابات پیش ازموعد در پارلمان شد.

بر اساس قانون اساسی ترکیه که کشوری دارای شکل مختلط حکومتی (ریاست جمهوری و پارلمانی) است، کاندیدای ریاست جمهوری می تواند نماینده پارلمان و نیز از شهروندان بالای 40 سال و دارای حق انتخاب شدن در مجلس باشد. 

انتخاب گل به عنوان ریاست جمهوری ترکیه که روز گذشته در جمع نمایندگان پارلمان سوگند یاد کرد واکنش هایی را در بعد داخلی و خارجی در پی داشته است.

پیروزی اسلام گرایان و واکنش در دو سطح داخلی و بین المللی:

الف) سطح داخلی:

در صحنه داخلی که به دو گروه موافق و مخالف تقسیم می شود، سکولارها قافله را از دست رفته می دانند و بر این باورند تنها درصدد آن هستند تا به هر بهانه ای آنچه را که از آن به اصول سکولاریزم نام برده می شود رعایت شود و این در حالی است که شادی و شعف اسلام گرایان امری طبیعی است. و در مقابل منزل گل تظاهراتی به حمایت از وی برگزار گردید.

"نجاتی شتین" عضو فراکسیون حزب عدالت و توسعه در پارلمان ترکیه گفت: انتخاب گل به عنوان رویداد تاریخی به شمار می رود، زیرا وی نماینده اصیل مردم ترکیه خواهد بود و مرحله جدیدی در روابط ترکیه با کشورهای همسایه واتحادیه اروپا و همه کشورهای جهان خواهد گشود.

"نجاتی شتین" افزود: حزب خلق جمهوریخواه لائیک نیز برعزم خود برای به رسمیت نشناختن عبدالله گل به عنوان رئیس جمهور تاکید کرد که این مسئله نشان می دهد احتمال وقوع درگیری در آینده بین سکولارها و اسلام گرایان ترکیه وجود دارد.

گرچه گل در مراسم سوگند قول داد اصلاحات را ادامه دهد و به اصول نظام لائیک احترام بگذارد و کاملاً بی طرفانه به مسئولیت های خود عمل کند، اما "مصطفی اوزیارک" عضو حزب خلق جمهوریخواه در پارلمان ترکیه گفت : ما اعلام کرده بودیم که عبدالله گل به دلایل متعددی از جمله داشتن مواضع ضد لائیک شخص مناسبی برای سمت ریاست جمهوری نیست به همین علت مراسم سوگند را تحریم کردیم.

ب) سطح بین المللی:

واکنش جامعه جهانی به پیروزی گل، با توجه به رویکرد میانه رویی اسلام گرایان در ترکیه و هماهنگی بیشتر آنها با ارزش ها و معیارهای بین المللی نسبت به گروهای دیگر، کاملاً مثبت بود.

روز گذشته بلافاصله پس از اعلام پیروزی گل "خوزه مانوئل باروسو" رئیس کمیسیون اتحادیه اروپا، این پیروزی را به حزب عدالت و توسعه تبریک گفت و ابراز امیدواری کرد که این روند عضویت ترکیه را در این اتحادیه تسریع بخشد.

جرج بوش رئیس جمهوری آمریکا در گفتگوی تلفنی با گل رئیس جمهور جدید ترکیه، انتخاب وی را به این سمت تبریک گفت.
 
"اسکات استانزل" سخنگوی کاخ سفید گفت : بوش دراین تماس تلفنی ضمن تبریک به عبدالله بر تعهد آمریکا برای تقویت روابط با ترکیه تاکید کرد.

از کرملین خبر می رسد که ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه پیام تبریکی به مناسبت انتخاب عبدالله گل برای وی ارسال کرد.

پوتین در واکنش به این موضوع اعلام کرد که یقین دارد تعاملات روسیه و ترکیه با انتخاب گل به عنوان رئیس جمهور جدید این کشور توسعه خواهد یافت.

در بخشی از این پیام آمده است : اطمینان دارم تعاملات خوبی که بین روسیه و ترکیه برقرار شده است؛ در آینده نیز به نفع مردم ما و با هدف تحکیم ثبات و امنیت در منطقه توسعه خواهد یافت.

 جنبش مقاومت اسلامی حماس نیز روز گذشته از پیروزی عبدالله گل استقبال کرد.

به گزارش خبرگزاری اآلمان از غزه "سامی ابو زهری" سخنگوی جنبش حماس در بیانیه مطبوعاتی از انتخاب عبد الله گل به ریاست جمهوری ترکیه استقبال کرد و به حزب عدالت و توسعه این کشور تبریک گفت.

سامی ابو زهری در این کنفرانس مطبوعاتی پیروزی عبد الله گل به سمت ریاست جمهوری ترکیه را تحول تاریخی در این کشور دانست و ابراز امیدواری کرد این تحول تاریخی در جهت خدمت رسانی مردم ترکیه و کل منطقه به ویژه مردم فلسطین و حل و فصل عادلانه مسئله فلسطین باشد.