آش عباسعلی و چنگال غذاهای استثنایی کرمانشاه در ماه مبارک رمضان

به گزارش خبرنگار مهر، دیار کرمانشاه مانند تمام نقاط ایران دارای آداب و رسومی است که بروز آنها در ماه مبارک رمضان بیشتر به چشم می خورد. این استان دارای اقوام، طایفه ها، مذاهب، گویش ها و زبانهای متعدد است. اما فرهنگ آن در شهرستان های مختلف کم و بیش شبیه است. به هر حال غذاهای خاص این سرزمین در کرمانشاه منحصر به این استان است و لااقل به واسطه وجود روغن کرمانشاهی آن در هیچ کجای دیگر دیده نمی شود.

علاوه بر غذاها و خوراکی های رایج مانند زولبیا و بامیه، غذاهای محلی یک پای ثابت سفره های افطار و سحر مردم کرمانشاه است.

آش عباسعلی، حلیم کرمانشاهی، آش ترخینه، خورشت خلال، سیب پلو، چنگال، نان برنجی و شکری، کاک و... از غذاها و خوراکی های محلی کرمانشاه است که در این ایام بیش از پیش مورد استفاده قرار می گیرد. در این میان آش عباسعلی و خوراک چنگال جایگاه ویژه ای دارند.

تاریخچه آش عباسعلی به ماه رمضان و حدود 200 سال پیش بازمی گردد. در آن روزگار آشپز متدین و ماهری نذر می کند که هر شب در مسجد به مردم آشی ویژه بدهد تا آنها روزه خود را با آن آش افطار کنند. این آش متشکل از گوشت، نخود، لوبیا، عدس، پوره گندم، سبزیجات معطر، روغن کرمانشاهی و ادویه جات است که مزه ای منحصر به فرد دارد . پس از آن سالها و ادای نذر آشپز که عباسعلی نام داشت این آش به نام وی در تاریخ کرمانشاه ثبت شده است.

از آنجایی که عباسعلی فردی متدین بوده مردم به تبرک و تیمم نام وی و نیز اقدام ارزنده وی در طول سالها پذیرایی از روزه داران به هنگام افطار در ماه مبارک رمضان این آش را طبخ می کنند و به خصوص در مهمانی های خود از آن بهره می گیرند.

چنگال که نوعی شیرینی محسوب می شود نیز از دیگر خوراکی هایی است در کرمانشاه در ایام ماه مبارک رمضان مورد استفاده قرار می گیرد. این خوراک که مخلوط نان و روغن کرمانشاهی و شکر است بسیار مقوی است و به کیفیت روزه داری در طول روز کمک می کند.

به هر حال مراسم افطار و سحر یکی از خاطره انگیز ترین لحظات این ایام است سفره های رنگین افطار و سحر مردم کرمانشاه با غذاهای متعدد محلی که با هنر کدبانوهای کرمانشاهی مزین شده، همیشه برای کسانی که در این ماه میهمان مردم این دیار هستند زبانزد بوده است.

استان کرمانشاه به دلیل همجواری با کشور عراق صدها سال است که میزبان زائرین عتبات عالیات است بطوری که درطول تاریخ قدمگاه بسیاری از بزگان دین از جمله احمد ابن اسحاق یکی از یاران وسفرای امام حسن عسگری (ع) وفاضل تونی از بزرگان وعلمای برجسته تشیع بوده است. قبور این دو بزرگوار در این استان همه روزه میعادگاه عاشقان اهل بیت وشیفتگان ائمه اطهار است.

مردم استان کرمانشاه بواسطه هم جواری عتبات عالیات ومیزبانی زائرین آن از ویژگی های مذهبی ودینی خاصی برخوردار هستند واعتقاد راسخی به برگزاری سنتها ومراسمات مذهبی بویژه مراسمات ماه محرم وماه مبارک رمضان دارند ،وبا ذوق وشوق خاصی آنرا پیگیری وبرگزار می نمایند.

با نزدیک شدن به ماه مبارک رمضان استان کرمانشاه چون دیگر استانهای کشور حال وهوای خاصی دارد. همه ساله درآستانه ماه مبارک رمضان ،مردم بویژه جوانان جهت مراسم غبار روبی مساجد وتکایا پیش قدم می شوند.

در این ایام ضمن غبار روبی مساجد مراسم خاصی جهت شستشوی فرش ها و قالی های مساجد برگزار می شود که تماشای این مراسم در حیاط مساجد و دیدن شور وشوق و سرزندگی جوانان برای انجام این کار بسیار پر فیض ولذت بخش است.

در این این ایام است که بزرگان هر محله سعی می کنند تا افرادی که اختلافی با هم دارند،آشتی دهند.

در آخرین روز از ماه شعبان شور و هیجان خاصی شهر را فرا می ‌گیرد، خیابان های کرمانشاه مملو از جمعیتی است که جهت خرید مایحتاج ایام ماه مبارک رمضان به بازار آمده تا مقدمات سفره زیبایی را برای افطار وسحرخانواده تهیه نمایند.

در گذشته نه چندان دور مردم کرمانشاه در شب ماه مبارک رمضان جهت رویت این ماه عزیز در گروهای چند نفره به ارتفاعات می رفتند تا با دیدن هلال ماه روزه خود را آغاز نمایند،هم اینک نیز جوانان علاقمند به ستاره شناسی در کرمانشاه برای رصد این ماه همه ساله برنامه های ویژه ای دارند واین مسئله را به جدیت دنبال می کنند.

در اولین روز از ماه مبارک رمضان فضای معنوی عجیبی در کرمانشاه حاکم می شود مردم برای انجام فرائض دینی وحضور در مساجد پیش دستی می کنند تا جایی را در صف اول نماز برای خود پیدا کنند، این روند در روزهای بعد به خصوص ایام شبهای قدر به اوج خود می رسد.

پیچیدن نوای دلنشین و آشنای" ربنا" از بلندگو های مساجد آنقدر برای مردم لذت بخش و معنوی است که بی اختیار سکوتی را برمنازل و حتی خیابانها حکم فرما می کند.

اما یکی دیگر از رسوم قدیمی این دیار آگاه سازی دوستان وهمسایگان از زمان دقیق لحظه اذان صبح است.

در گذشته دور به دلیل کوچک بودن شهر کرمانشاه لحظه اذان مغرب و صبح با شلیک گلوله توپ از سوی ارتش اعلام می شد،همچنین افرادی که اغلب از بزرگان هر محل بودند داوطلبانه هر روز صبح در کوچه ها با صدایی دلنشین مردم را از خواب بیدارمی کردند، جای این افراد را که "سحرخوان" می نامیدند امروزه تلفن،رادیو وتلویزیون گرفته است .

یکی از آداب قدیمی کرمانشاه در این ماه برگزاری مراسمات جشن تکلیف برای دختران و پسرانی که اولین بار مکلف به روزه گرفتن شده اند. این مراسم به شکل جشن و معمولا با شکوه و بعد از افطار برگزار می شود و نشان از اهمیت دادن خانواده ها به اجرای اعمال دینی توسط فرزندان آنهاست

از دیر بازبه دلیل ارادت خاصی که مردم این استان به امیر المومنین علی (ع) دارند،برگزاری مراسمات شب قدر وایام شهادت این بزرگوار از جایگاه خاصی برخوردار است.

حضور گسترده در تکایا ومساجدی همچون تکیه قدیمی معاون الملک، تکیه بیگلر بیگی،حسینیه ضرابی ها،حسینیه آقا رحیم کنجوری و... به حدی است که از ساعتها قبل حضورمشتاقان در این اماکن بسیار چشمگیر است.

برگزاری عید فطر و دادن فطریه نیز در کرمانشاه با آداب خاصی در گذشته همراه بوده ،پیدا کردن نیازمندان واقعی از بین آشنایان وبویژه همسایگان از وظایف اعضای خانواده می باشد.

در گذشته به دلیل کوچک بودن شهر ونزدیک بودن ارتباطات اکثر همسایگان از حال و روز یکدیگر آگاه بودند و خانواده‌های بی ‌بضاعت کوچه و محله خود را می ‌شناختند،اما هم اکنون این امر بسیار دشوار شده واغلب مردم در روزهای عید فطر سعی می کنند فطریه خود را به صندوقهای کمیته امدادامام (ره) وسازمان بهزیستی بریزند.

برگزاری نمازعید فطر پایان یک ماه میهمانی خدا با استقبال گسترده مردم همه سال باشکوه تر از سال قبل برگزار می شود، بعد از پایان نماز، مردم دسته دسته با خاطراتی جدید که به خاطرات قبلی آنها اضافه شده مکان نماز را ترک می کنند تا جهت انجام دید بازدید اقوام و بزرگان خود را آماده کنند.

روزعید فطر منازل بزرگان فامیل به خصوص سادات مکانی است برای تبریک عید و دیدن افرادی که به دلیل مشغله کاری نتوانسته بودند آنها را تا آن لحظه ببینند.

در این روز تعریف خاطرات ماه مبارک رمضان شاید نقل هر مجلسی باشد و شاید از همه حرفها بیشتر این شعر معروف شنیده شود که:

عید رمضان آمد و ماه رمضان رفت    صد شکر که این آمد و صد حیف که آن رفت