سمفونی"این فصل را با من بخوان" کار بی عیبی نبود / ارکستر سمفونیک باید رهبر ثابت داشته باشد

خبرگزاری مهر- گروه موسیقی : چطور شد که پس از اجرای سمفونی ایثار تصمیم گرفتید سمفونی "این فصل را با من بخوان "را بر اساس موسیقی فیلم هایی که ساخته اید بنویسد و اجرا کنید ؟

مجید انتظامی : حدود یک سال پیش زمانی که مشغول جمع آوری برخی ساخته های خود و منظم کردن آنها بودم به نگارش و اجرای سمفونی ای فکر کردم که مجموع آثارم را در حوزه موسیقی فیلم در بر بگیرد چراکه معتقدم برخی از این آثار برای آگاهی نسل جوان از گذشته فرهنگی خود باید باقی بماند به همین دلیل به فکر سر وسامان دادن آثارم افتادم تا شاید بتوان به عنوان یک میراث فرهنگی به نسل بعد هدیه کرد به همین دلیل نگارش این سمفونی را آغاز کردم و از آنجا که موسیقی این فیلم ها از زبان مشترکی به نام جنگ برخوردار بود براساس این زبان مشترک، سمفونی "این فصل را با من بخوان"را به مناسبت هفته دفاع مقدس نوشتم.

پس از پایان نگارش به پیشنهاد حوزه هنری اصفهان تصمیم گرفتم اولین اجرا راهمراه با نوازنده های ارکستر اصفهان که اغلب آماتور بودند برگزار کنم برهمین اساس حدود دو ماه با ارکسترسمفونیک اصفهان تمرین کردیم و با وجود تمام کم و کاستی هایی که در سازبندی ارکستر سمفونیک اصفهان وجود داشت کنسرت را با اجرایی ویژه که با آتش بازی با شکوهی در محوطه باز حوزه هنری همراه بود برگزار کردیم و در آن اجرا توانستیم ارکستررا به میان مردم ببریم در نتیجه با این همراهی من به آنچه می خواستم رسیدم.

* وچطور به تهران رسید؟

- در اجرایی که در اصفهان داشتیم آقای پارسایی هم به تماشای کنسرت آمد و پس از پایان کنسرت صحبت های مقدماتی برای اجرای این سمفونی همراه با نمایش در تهران صورت گرفت تا اینکه ده روز مانده به آغاز هفته دفاع مقدس از دفتر موسیقی وزارت ارشاد تماس گرفتند و گفتند که حاضرند برای عملی شدن این طرح هر نوع حمایتی را انجام دهند در واقع به طور ضمنی خواستند که سمفونی "این فصل را با من بخوان" را برای هفته جنگ آماده اجرا کنیم من هم پذیرفتم و به این ترتیب بود که طبق صحبت هایی که با آقای پارسایی انجام داده بودم تمام ایده هایی را که در ذهن داشتم با او مطرح کردم و به یک طرح کلی از مجموع کار رسیدیم و در نهایت با استقبال دفتر موسیقی کارگردانی کل نمایش را به او سپردم و پارسایی هم با یاری جستن از محمد رحمانیان نویسنده قطعات و خانم نصیرپور بازیگر نمایش این سمفونی را به مرحله اجرا رساند.

* با وجود زمان اندکی که برای تمرین و هماهنگی با گروه نمایش داشتید نتیجه کار برای شما به عنوان رهبر ارکستر سمفونیک رضایت بخش بود؟

- یکی از ضعف های عمده این سمفونی قبل از اجرا عدم هماهنگی لازم ارکستر با گروه نمایش بود به این معنا که ما حتی زمان کافی برای تمرین همزمان با یکدیگر نداشتیم و در مجموع ارکستر سه مرتبه با گروه نمایش تمرین نداشت و در عین حال تمرین خود گروه ارکستر سمفونیک هم کم بود  اما در نهایت با تلاش دو گروه ارکستر و نمایش کار آبرومندی از آب در آمد ولی به هرحال معتقدم که این اجرا کار بی عیبی نبود و من هم هیچ ادعایی روی این کار ندارم و با توجه به امکانات موجود از مجموع کار نمایش و اجرا راضی هستم.

* تا چه اندازه به ایده های که در سر داشتید دست پیدا کردید؟ 

- ببینید من این سمفونی را هم در اجرای ارکسترسمفونیک و هم در نمایش یک کار صحنه ای صرف نمی دیدم چراکه تمام برنامه ریزی و ایده هایی که در سر می پروراندم بر این مبنا بود که فاصله تماشاگر و صحنه را از بین ببرم تا مخاطب خودش را عضوی از ارکستر بداند و به نوعی ارکستر را به میان مردم بیاوریم برهمین اصل طرحی در نظر داشتم تا گروه کر در سالن بچرخند و هل هله کنان در جمعیت بچرخند و نوید یک حماسه ملی را به بیننده بدهند اما متاسفانه تالار وحدت قابلیت چنین اجرایی را نداشت و به همین دلیل خودمان را بر اساس امکانات موجود در سالن هماهنگ کردیم البته ناگفته نماند گروه نمایش و اعضای ارکستر به بهترین شکل ممکن وظیفه ای که به دوش داشتند را عرضه کردند.      

*موسیقی به عنوان هنری کامل به طور مستقل گویا ومبین احساس آهنگسازاست؛ فکر نمی کنید اگر سمفونی "این فصل را با من بخوان " با هنر نمایش همراه نمی شد بهتر می بود؟  

- همانطور که اشاره کردید هنر موسیقی کامل ترین هنرها است ؛اما به کارگیری سایر هنرها مانند هنر نمایش برای جذب آن دسته از مخاطبینی که عادت به رفتن کنسرت و دیدن اجرای زنده موسیقی را ندارند لازم و ضروری است و درست به دلیل همین ضرورت بود که از همان ابتدا این طرح در ذهنم شکل گرفت و تصمیم گرفتم که مجموع این سمفونی را با هنر نمایش همراه کنم ضمن اینکه کارگردانی این کار با من نبود و طبعا هر کدام از گروه ها نقاط ضعفی داشتند اما این نقاط ضعف باعث نمی شود که موجودیت کل اجرا را زیر سئوال ببریم البته نباید فراموش کرد که سمفونی "این فصل را با من بخوان" به ذائقه تماشاگر بسیار خوش آمد و روی هم رفته با وجود تمام نقطه ضعف ها تجربه بدی نبود.  

 *علاوه بر موسیقی فیلم در ساخت موسیقی سریال های تلویزیونی نیز آثار قابل توجهی را داشته اید به عنوان آهنگسازی که در صدا وسیما هم فعالیت می کنید عملکرد این سازمان در حوزه موسیقی را چطور ارزیابی می کنید؟

- برای بررسی عملکرد موسیقی در صدا وسیما در ابتدا باید دید مخاطب این رسانه ملی چه کسانی هستند و بنابر ذائقه ، سطح دانش و آگاهی آنها به این هنر ؛ موسیقی در خور و شایسته ای ارائه کرد چراکه یکی از مهمترین کارکردهای این رسانه بالا بردن سطح سلیقه مخاطب است ولی عملا شاهد هستیم که این اتفاق در تولیدات برنامه های رادیو و تلویزیون نمی افتد ضمن اینکه آن دسته از تولیداتی که از سوی مرکز موسیقی صدا و سیما منتشر می شود باید از چندین فیلتر نظارتی بگذرد تا مورد تایید قرار گیرد و این در حالی است که مشابه همین فعالیت ها در بخش های خصوصی نیز انجام می شود بنابراین به گمانم بهتر این است که صدا و سیما آن بودجه ای را که در تولید آثار موسیقی خرج می کند در اختیار بخش خصوصی قرار دهد تا هم حمایت های ویژه تری از بخش خصوصی به عنوان نهاد مستقل صورت گیرد و هم از انجام حرکت های موازی جلوگیری شود، به نظرمن پول بیت المال نباید خرج کارهای همسان شود.  

* شما به عنوان یک آهنگساز که برای برخی از سریال ها نیز موسیقی می سازید تا چه اندازه به ارتقاء سطح بینش و دانش مخاطب می اندیشید؟

- برای پاسخ به این سئوال در ابتدا باید متذکر شوم که من در خانواده ای هنر دوست رشد کرده ام و از همان دوران کودکی با واژه هایی مانند لوکیشن ،میزانسن ،دکوپاژو... بزرگ شده ام و کار موسیقی فیلم پیشه و حرفه من است بنابراین همواره به شعورو شناخت مخاطب فکر کرده و می کنم به خصوص حساسیتم در این مورد به خصوص نسبت به گذشته بیشتر شده و بیش از هر مسئله ای مخاطب را درنظر می گیرم در واقع توقع ام از خودم بالاتر رفته است مجید انتظامی الان با ده سال پیش خیلی فرق کرده است من در گذشته بسیار اهل ریسک بودم اما در حال حاضر بیش از گذشته فکر می کنم و با احتیاط بیشتری موسیقی می نویسم.

* طرح اداره ارکستر سمفونیک توسط رهبر مهمان موضوعی است که چندی پیش مطرح شد این طرح در همان زمان با انتقادهای فراوانی از سوی برخی از کارشناسان از جمله نادر مشایخی رهبر ثابت ارکستر سمفونیک مواجه شد نظر شما درباره چنین شیوه اداره ارکسترسمفونیک تهران چیست؟  

- ببینید شیوه اداره ارکستر توسط رهبر مهمان به این شکلی که در ایران اجرایی شده در هیچ جای دنیا مرسوم نیست و رسم براین است که معمولا یک رهبر ثابت برای ارکستر درنظر می گیرند و به پشتوانه آن از رهبر مهمان در هر دوره دعوت می شود تا رهبری ارکستر را به عهده بگیرد ضمن اینکه حضور یک رهبر ارکستر از آغاز یک سمفونی تا پایان و شروع سمفونی بعدی خیلی قابل پیش بینی نیست و در فاصله بین دو اجرا که رهبر فبلی رفته و ارکستر منتظر رهبر بعدی است باید اداره ارکستر به عهده رهبر ثابت باشد بنابراین به گمانم حضور یک رهبر دائم در ارکستر سمفوینک تهران لازم و جز اصول کارحرفه ای است ولی به هرحال این تصمیمی است که شورای ارکستر سمفونیک گرفته و در حال حاضرهم ارکستر در حال امتحان پس دادن و آزمون و خطا است و در نهایت باید نشست و دید که نتیجه چه می شود.  

* در صحبت های خود اشاره کردید که طرح اداره ارکستر توسط رهبر مهمان یک آزمون و خطا است اما به نظرشمااین سیاستگذاری ها به جریان موسیقی لطمه نمی زند؟

- من هم با شما هم عقیده ام این تغییر و تحولات نه تنها مشکلی از مسائل و مصائب هنر موسیقی کم نمی کند بلکه بار مضاعف به دوش این هنرمی اندازد؛ با یک مقایسه اجمالی در می یابیم که وضعیت ارکستر سمفونیک نسبت به 6 سال گذشته تغییرات اساسی پیدا کرده است به این ترتیب که نیروهای جوان و کارکشته نسبت به گذشته بیشتر شده و نمی توان ارکستر سمفوینک را با معیار سال های قبل اداره کرد بنابراین باید فکر اساسی کرد به نظرمن تا زمانی که شورای ارکستر سمفونیک براساس ایده های غلط تصمیم گیری می کند ارکستر سمفونیک راه به جایی نمی برد.