به گزارش خبرنگار مهر، امروز ایران و جهان با چالش‌های اقلیمی همچون فرسایش خاک، بیابان‌زایی، ریزگرد، فرونشست زمین، سیل و غیره روبرو بوده و نتیجه همه اینها کم توجهی به جنگل‌کاری و درخت بوده است و دنیا به این نتیجه رسیده است برای برون رفت از وضعیت موجود زیست محیطی باید به درختکاری و گسترش فضای سبز و پوشش گیاهی روی آورد که البته ما نیز در ایران از این امر مستثنی نیستیم.
راهکارهای اجرایی در زمینه کاشت و تولید یک میلیارد اصله نهال در سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور بررسی شد، برای آن مجری طرح تعیین و امسال زیرساخت‌ها مهیا شده و از سال ۱۴۰۲ این طرح در سراسر کشور به مدت چهار سال برای دستیابی به اهداف پیش رو اجرایی خواهد شد.
در خراسان جنوبی نیز با توجه به شرایط اقلیمی و خشکسالی شدید هیچ راهکاری به جز اجرای طرح‌های فضای سبز و مراقبت و نگهداری از داشته‌هایمان وجود ندارد.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان جنوبی با اشاره به اینکه ایران در تولید گازهای گلخانه‌ای رتبه ۷ اما در ترسیب کربن در رتبه ۴۲ قرار دارد گفت: بحث افزایش فضای سبز امروز یک دغدغه جهانی است که در ایران نیز سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری به صورت اختصاصی به آن ورود داشته که به طور حتم با مشارکت مردم می‌توانیم به اهداف پیش رو در این طرح برسیم.
علیرضا نصرآبادی یادآور شد: تاکنون طرح‌هایی مانند ایران سرسبز، طرح جنگلانه، نهال‌کاری همگانی در کشور اجرا شده که در خراسان جنوبی به نسبت به توانایی و ظرفیتی که داشته‌ایم در استان اقداماتی انجام شد.
نهال آماده توزیع
وی با بیان اینکه امسال یک میلیون نهال تولید شده که هم اکنون ۸۰۰ هزار اصله نهال آماده توزیع است، گفت: از این میزان ۵۰۰ هزار اصله نهال بیابانی و ۳۰۰ هزار اصله نهال جنگلی است و برای سال آینده مقرر شد سه میلیون نهال تولید شود.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان جنوبی با اشاره به اینکه برای نگهداری و مراقبت از این نهال‌ها و همچنین تولید نهال جدید و برنامه‌های سال آینده نیازمند کمک‌های مالی و معنوی از سوی استانداری و دیگر نهادها و البته مردم هستیم، گفت: استان در شرایط سخت اقلیمی و خشکسالی قرار دارد تا جایی که تعداد زیادی از چاه‌های برداشت آب از دسترس خارج شده است.
وی اظهار داشت: شرایط اقلیمی کیفیت خاک را نیز تحت تأثیر قرار داده، تا جایی که برای مراقبت و نگهداری از نهال‌ها باید از کودهای مخصوص استفاده کنیم که نیازمند اعتبار است.
شرایط نهالستان‌ها
نصرآبادی گفت: یکی از مهمترین ارکان اجرای طرح‌های جنگل‌کاری، ایجاد فضای سبز و بوستان، استفاده از نهال‌های بومی مرغوب و سالم بوده و اصلی ترین پیش نیاز احیا و توسعه جنگل‌ها و فضاهای سبز، تولید نهال است.
وی افزود: بدون تردید نهال با کیفیت مطلوب و استاندارد ضامن بقا و موفقیت عملیات احیایی جنگل‌ها و ایجاد فضای سبز است.
نصرآبادی جنگل‌کاری با نهال نامناسب را کاری عبث و بیهوده و هدر دادن سرمایه دانست و ادامه داد: تولید نهال‌های سازگار با شرایط اکولوژیکی خراسان جنوبی در نهالستان‌های استان گامی به سوی موفقیت در افزایش سطح جنگل‌ها و فضای سبز خواهد بود.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان جنوبی مهمترین اهداف تولید گونه‌های بومی را سازگار به مواردی از جمله حفظ آب و خاک، جلوگیری از سیل، تلطیف هوا و احیا جنگل‌های مخروبه، کاهش فرسایش آب و خاک، ایجاد چشم اندازهای طبیعی و افزایش سرانه فضای سبز استان عنوان کرد.
وی با اشاره به اقدامات استان برای تولید نهال‌های بومی و سازگار با شرایط استان تصریح کرد: اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان به منظور تأمین نیازهای استان به نهال‌های غیر مثمر جهت کاشت در فضاهای سبز و جنگل کاری‌ها، اقدام به احداث سه نهالستان سردسیری و گرمسیری جنگلی شامل نهالستان‌های شهید صادقی بیرجند، اسدیه و طبس با اولویت تولید گونه‌های بومی و سازگار با شرایط اقلیمی استان کرده است.
نصرآبادی ادامه داد: گونه‌های تولید شده در نهالستان‌های استان شامل بنه، ارغوان، بادام کوهی، زبان گنجشک، اقاقیا، آسمان دار، سنجد، اکالیپتوس، سرو، زیتون تلخ، اکاسیا و … است و این نهال‌ها در طرح‌های مختلف جنگل‌کاری و فصل مساعد در اختیار دستگاه‌های دولتی و خصوصی، شوراها و دهیاران و عموم مردم جهت کاشت توزیع می‌شود.
به گفته وی با توجه به وضعیت آب و هوایی استان، تولید نهال‌های با مصرف پایین آب در برنامه کاری قرار گرفته است.
مشکلات تولید نهال
نصرآبادی مهمترین مشکل در خصوص تولید نهال و جنگل‌کاری در سطح استان، را قرار گرفتن استان در حاشیه کویر و کمبود آب، عرصه مناسب و خشکسالی‌های متوالی دانست که متأسفانه با محدودیت‌های زیادی را در زمینه توسعه فضای سبز و جنگل‌کاری به وجود آورده و ضریب موفقیت این پروژه‌ها را کاهش داده است.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان جنوبی با اشاره به مشکلات محیطی افزود: شرایط سخت اقلیمی منطقه مانند بارندگی کم، نوسانات شدید حرارتی، تبخیر و تعرق بالا، خشکسالی‌های متوالی، کیفیت نامطلوب آب و خاک نهالستان‌ها اعم از شوری بالا، وجود عناصر سمی کار تولید نهال را با مشکلاتی مواجه کرده است.
وی پایین بودن اعتبار استانی و نبود اعتبار ملی، محدودیت در توسعه مکانیزاسیون (به دلیل شرایط نامساعد محیطی)، کمبود نیروی متخصص و فنی، محدودیت انتخاب گونه‌های بومی و سازگار، محدودیت مکانیزه کردن شیوه آبیاری نهالستان‌ها، استقبال پایین مشارکت بخش خصوصی در پروژه تولید نهال (عدم توجیه اقتصادی، و عدم تمایل به کاشت گونه‌های غیر مثمر) را از دیگر مشکلات تولید نهال در استان عنوان کرد.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان جنوبی با بیان اینکه کاشت نهال باعث جلوگیری از فرسایش خاک و کاهش آلودگی هوا می‌شود، گفت: فواید درخت به عنوان توسعه فضای سبز بر کسی پوشیده نیست از این رو باید سنت حسنه درختکاری و فرهنگ کاشت درخت در جامعه گسترش یابد.
نصرآبادی طرح نهضت جهادی نهال‌کاری را شامل احیا و غنی‌سازی، زراعت چوب و جنگل‌کاری نام برد و اظهار امیدواری کرد با همفکری مدیران استان و همکاری مردم با منابع طبیعی و آبخیزداری این امر مهم در یک فرصت چهار ساله محقق شود.
نظر شما