تئاتر به یک سازمان مستقل و منسجم نیاز دارد

به گزارش خبرنگار مهر، در نشست آسیب شناسی تئاتر کودک که با حضور مرتضی حیدری رئیس مرکز تولید تئاتر کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، عادل بزدوده کارگردان و مدرس دانشگاه و مریم کاظمی بازیگر و کارگردان تئاتر در خبرگزاری مهر برگزار شد، حیدری ضمن بیان این مطلب گفت: "متأسفانه به دلیل نبود شناخت کافی از این هنر در جامعه ما، تئاتر در زمان های مختلف تبدیل به ابزاری برای پیشبرد اهداف افراد و جریان ها شده است. تئاتر در کشور ما در جایگاه واقعی خود قرار نگرفته و تئاتر کودک هم از این امر مستثنی نیست."

وی با اشاره به نبود شناخت درست از تئاتر به عنوان یکی  از دلایل مهجور بودن این هنر در کشور عنوان کرد: "چون تئاتر کلمه ای خارجی است در ذهن سیاستگذاران ما پدیده ای وارداتی تلقی می شود در حالی که این بزرگترین اشتباه است. تئاتر همواره با انسان بوده و همزاد وی است. متأسفانه سیاستگذاران جامعه ما تئاتر را باور ندارند و به این موضوع که می توان بسیاری از مشکلات جامعه را با تئاتر حل کرد، اعتقادی ندارند."

مرتضی حیدری - عادل بزدوده - مریم کاظمی

وی به ضرورت داشتن سازمانی برای تئاتر تأکید کرد و توضیح داد: "برای رشد جسم و بدن سازمان تربیت بدنی داریم، برای فکر نیز باید سازمانی تشکیل شود ولی شاهد این هستیم که تئاتر دارای نقشی حاشیه ای در کشور ما شده است. وجود جشنواره های مختلف نیز مؤکد این امر است که تئاتر نیازمند یک سازمان مستقل است. تئاتر می تواند اندیشه اندیشمندان را ورز دهد و کشور ما نیاز به سازمان اندیشه ورزی دارد."

رئیس مرکز تولید تئاتر و تئاتر عروسکی کانون خاطرنشان کرد: "این درست نیست که تئاتر را جزو وظایف دسته دوم سازمان های دولتی معرفی کرد. متأسفانه در همه سازمانها مدیریت میانه تئاتر را اداره می کند که حرکت درستی نیست. اگر تئاتر هنوز وجود دارد به خاطر فعالیت هنرمندان عزیز و دلسوزی است که با عشق و علاقه و با جان خود چراغ آن را روشن نگاه داشته اند."

حیدری تئاتر و جایگاه هنرمند این عرصه را مقدس معرفی کرد و وظیفه وی را رفع مشکلات و ابهامات موجود در جامعه و ارائه راه حل برای آنها و رهایی جامعه از افسردگی و گرفتاری دانست و تصریح کرد: "تئاتر مادر همه هنرهاست و برای پرواز نیاز به دو بال آموزش و پرورش دارد. من به این باور رسیده ام که اگر پژوهش در کار ما نباشد نمی توانیم کاری را ارایه دهیم که مورد توجه قرار گیرد. در دانشگاه ها به صورت تخصصی تئاتر کودک تدریس نمی شود و نظام آکادمیک ما از این قضیه دور است."

عادل بزدوده با اعلام اینکه بیشتر بزرگان تئاتر کودک و نوجوان پرورش یافته کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان بودند، یادآور شد: "همه این بزرگان آموزش صحیح دیدند و می دانستند که چگونه از اطلاعات خود برای آینده بهره گیرند ولی متأسفانه هم اکنون در این امر وقفه ایجاد شده است. هنرمندان و مدیران لازم و ملزوم هم هستند و ما مدام اعلام می کنیم که تا پژوهش نباشد این وقفه وجود خواهد داشت."

وی افزود: "سیاستگذاران ما تئاتر را در سبد زندگی مردم نمی بینند، در غیر این صورت با این شیوه می توان کودکان و نوجوانان را به لحاظ فرهنگی و هنری آماده کرد و پرورش داد؛ چون آینده متعلق به کودکان است. اتاق فکر باید به درستی شکل گیرد و عناصر تشکیل دهنده آن باید آشنایی لازم به لحاظ اجتماعی و فرهنگی را داشته باشند."

مریم کاظمی نیز مسایل اقتصادی را از مشکلات عمده تئاتر کشور عنوان کرد و گفت: "ما باید کالبد شناسی تئاتر و چگونگی رکود آن را بدانیم تا بتوانیم قدمی برای بهبود آن برداریم. بخشی از مشکلات بیرونی هستند و بخشی نیز به خود ما برمی گردد. ما باید نگاهی به ساختار تئاتر کشورمان داشته باشیم و شاید باید خود را بازسازی کنیم و از اتفاقات این سالها استفاده نماییم."

وی خاطرنشان کرد: "تئاتر بدون تماشاگر معنی ندارد، ولی بدون تماشاگر حضور دارد. اگر ما مخاطب تئاتری نداریم به این خاطر است که به هنرمند دیکته می شود که چه کاری را انجام دهد و به همین خاطر فقط جذابیت های حاشیه ای مانند دعوت از هنرمندان سینما، استفاده از حرکات فرم و کارهای حاشیه ای دیگر انجام می شود. در صورتی که تماشاگر می خواهد زاویه دید هنرمند به مشکلات جامعه و زندگی را ببیند."

کاظمی تصریح کرد: "کسانی که پشت درهای بسته برای جشنواره ها برنامه ریزی می کنند پارامترهای اصلی زندگی را در نظر نمی گیرند. اول باید روی استراتژی، تاکتیک و اندیشه بحث کرد و بعد به موارد دیگر رسید. ما همیشه از انتها به اول می رسیم و همه کارها هیاهویی برای هیچ است. تئاتر کودک یک زیر بناست، ولی متأسفانه محتوای آن مانند تئاتر بزرگسال کمرنگ و فرم جایگزین آن شده است."

مرتضی حیدری معتقد است تئاتر قالبی است که در هر عصر و زمان جایگاه خود را دارد و بسته به آفرینش است. وی در این باره گفت: "بعد اقتصادی در این بین تأثیرگذار است. در حال حاضر امنیت روانی برای هنمنرد وجود ندارد و نمی توان برنامه ریزی مناسبی انجام داد. خط قرمزهای خود ساخته بیشتر از حوزه های دیگر آزار دهنده است. شورای تصویب متون شرایط مشخصی ندارد و این مسئله به هنرمند فرصت کافی برای اندیشیدن در حوزه های مختلف را نمی دهد. به نظر من فکر ناب قیمت دارد و جامعه بشری خریدار آن است."

حیدری گردش کار در حوزه تئاتر را بسیار گسترده دانست و متذکرشد: "اگر از این گستردگی غفلت شود، تئاتر تبدیل به یک صنعت می شود. تئاتر ما توسعه نیافته است و باید پله های توسعه را گام به گام طی کند. ما در تئاتر در بخش سخت افزاری ضعف زیادی نداریم ولی فاقد مهندسی فرهنگی هستیم."