جشنواره تئاتر کودک باید بیش از یکبار در سال برگزار شود

امید نیاز که با نمایش "نارنج و ترنج" از اصفهان در جشنواره تئاتر کودکان و نوجوانان حضور دارد، درباره تاثیر جشنواره بر فعالیت تئاتر کودک به خبرنگار مهر گفت: "جشنواره وقتی می تواند موثر باشد که در آن کار علمی صورت بگیرد و مروری بر تکنیک های اجرایی و دانش گروههای تئاتری انجام شود. به عبارت دیگر، این گردهمایی نمایشگاهی از ارایه خلاقیت ها، بیان قصه ها و تبادل تجربه های شرکت کنندگان در جشنواره باشد."

وی خاطرنشان ساخت: "در حال حاضر مشکل جشنواره این است که برخی گروهها دو ماه مانده به زمان برگزاری یک تئاتر را برای حضور در جشنواره حاضر می کنند. پس از پایان جشنواره نیز دنبال کارهای تجاری خود می روند. در صورتی که گروههای نمایشی در تمام سال باید درگیر تولید و اجرا باشند. گروههای برگزیده نیز باید در تهران اجرا بگیرند. به این ترتیب شرایط رونق فعالیت تئاتر کودک فراهم می شود."

این کارگردان درباره کیفیت برگزاری جشنواره اظهار داشت: "سال های قبل شرایط برگزاری مناسب تر بود. تعطیلی موقت جشنواره و برگزاری آن در شهرهای مختلف به کیفیت آن تا حدودی لطمه زد. این موضوع اهمیت زیادی دارد که در جشنواره اجراها به خوبی انجام شود و رقابت سالم و دور از هر گونه سلیقه گرایی صورت بگیرد تا شرایط تشویق گروهها فراهم شود."

وی ادامه داد: "یکی از مسایلی که می تواند به جشنواره اهمیت بیشتری بدهد و شرایط رقابت گروههای شرکت کننده را بیش از پیش فراهم بیاورد، حضور تئاترهایی در بخش مسابقه است که طی نیمسال دوم اجرا شده باشد. یعنی اکنون اجراهای یک سال قبل از جشنواره مورد بررسی قرار می گیرد، در حالی که وقتی جشنواره در نیمه دوم سال برگزار می شود، باید آثاری مورد توجه قرار بگیرد که در نیمسال دوم پیش از برگزاری جشنواره بر صحنه رفته باشند."

نیاز در مورد کاهش کیفیت و کمیت اجرای نمایش های کودک در طول سال توضیح داد: "در شهرستان ها با توجه به اینکه از امکانات کمتری نسبت به تهران برخوردار است، وضعیت اجرای نمایش های کودک شرایط بهتری دارد. برای نمونه گروه ما در طول سال اجرا دارد و حتی برای اجرای بعدازظهر استقبال خوبی از سوی مخاطبان صورت می گیرد. ولی به طور کلی تئاتر کودک برای ادامه حیات نیاز به حمایت دارد."

این فعال با اشاره به تاثیر نامطلوب برنامه های کودک تلویزیون بر ذایقه مخاطب و تاثیر منفی بر کیفیت نمایش های کودکان اعلام کرد: "حضور شخصیتی همانند عمو پورنگ و نحوه اجرای آن باعث شده است که تئاتری به سمت آثار عام پسند و به اصطلاح بازاری سوق پیا کنند. یعنی به جای تولید آثار تاثیرگذار به دنبال نمایش هایی شاد و سرگرم کننده باشند که مخاطب را به سالن می کشاند."

وی ادامه داد: "باید از نمایشنامه نویسان عرصه تئاتر کودک حمایت شود. اکنون نمایشنامه های پرمفهوم در این زمینه وجود دارد، اما بسیاری از این آثار که توسط فعالان قدیمی تئاتر نوشته شده اند برای امروز دیگر کارکرد ندارند. متاسفانه به تئاتر کودک به صورت بچه گانه رفتار می شود. در صورت این عرصه تئاتر بچگی های ماست."

این کارگردان به مشکلات مالی این نوع تئاتر در کشور اشاره کرد و گفت: "دستاندرکاران این بخش شرایط استفاده از امکانات مختلف نور، صدا یا دکور و لباس را ندارند. برای نمونه من قصد داشتم که از یک شرایط نوری خاص استفاده کنم، اما وقتی فهمیدم اجرا وسایل مورد نظر برای هر اجرا 40 هزار تومان هزینه دارد، از انجام آن منصرف شدم. برخی از کارگردان های تئاتر از بازیگران شناخته شده سینما استفاده می کنند. این موضوع نیازمند پول است که فقط به برخی کارها داده می شود."

نیاز، در مورد توجه نمایشنامه نویسان عرصه کودک به مضامین تکراری و ساده توضیح داد: "مشکل متن خوب در تمامی عرصه های تئاتر کشور دیده می شود. کمبود منابع و اشکال در شیوه های آموزش یکی از مشکلات این بخش را تشکیل می دهد. یکی از نمودهای این موضوع در اشعار مورد استفاده در نمایشنامه های کودکان است. بسیاری از این شعرها فاقد مفهوم قابل توجهی هستند و به جهت ساختاری ایراد دارند. شعر کودک بسیار مهجور مانده است. این در شرایطی است که دبیر جشنواره مصطفی رحماندوست یکی از شاعران شناخته شده کشور در عرصه کودک است."

نمایش "نارنج و ترنج" به نویسندگی و کارگردانی امید نیاز توسط گروه تئاتر نان و عروسک ساخته شده است. داستان این اثر درباره دختری است که برای تامین مخارج بیمارستان مادربزرگش باید قالیچه ای را ببافد. اما شب خوابش می شود. وقتی بیدار می شود به دنبال کاری است که بتواند این اتفاق را جبران کند.

این نمایش که به گفته کارگردانش برای نخستین بار انیمیشن را به صورت مکانیکی انجام می دهد، حسین نصر اصفهانی، شهلا نذری، میترا منصوری و مریم آذری  بازیگران، محسن رنجبران، ابراهیم رحمانی، سارا توانگر، رضا کریمی و نازیلا شریعتی  عروسک گردانان، رویا یعقوبی و امید نیاز  طراحان صحنه و لباس و هومن همامی  آهنگساز این تئاتر هستند.