به گزارش خبرنگار مهر، قره بابا در سخنرانی دیروز خود در دانشگاه تهران با موضوع "جایگاه ایران در شعر اخوان ثالث" گفت: در میان شاعران معاصر و نام آشنای ایران، آن که بیش از همه به موضوعی چون وطن و وطن پرستی در آثار خود گرایش دارد "مهدی اخوان ثالث" است. رویکرد عمده او به ایران قبل از اسلام بوده و این مسئله از وی چهره ای ملی ساخته است.
وی افزود: می توان ایران گرایی را یکی از شاخص ترین وجوه شعری و شخصیتی این شاعر معاصر دانست. وی از آن جهت توانسته جایگاهی در شعر بیابد که در قیاس با شاعران معاصر دیگر، بیشتر به مسئله وطن توجه داشته است؛ به طوری که افرادی چون "فروغ"، "شاملو" و دیگران به مسائلی چون انسان یا جهان توجه داشته اند. اما اخوان عقیده داشت ملی گراترین شاعر می تواند جهان گراترین شاعر باشد و اضافه می کند که چطور ممکن است شاعری که وطن خود را نمی شناسد، بتواند به شناخت جهان اشراف یابد. این عقیده نشان می دهد که مسئله وطن چقدر برای اخوان ثالث حائز اهمیت بوده است.
کریمی قره بابا تصریح کرد: شفیعی کدکنی نیز یکی از همشهریان اخوان است اما در شعری که برای وطن می سراید، ما شاهد نگاهی زیبا و امروزی هستیم که وطن را به گونه ملموسی منعکس می کند. اما اخوان در ایران گرایی خود افراط و تفریط های بسیار می کند. او ملهم از شاهنامه فردوسی می کوشد با زبان خراسانی، به حماسه سازی و اسطوره پردازی و حتی احیای این دو بپردازد. ردپای این موضوع در آثاری نظیر "ارغنون"، "تو را ای کهن بوم و بر دوست دارم"، "خوان هشتم" و... به چشم می خورد.
این محقق ادبی ادامه داد: در "خوان هشتم "، امید تمام تلاش خود را می کند تا با استناد و مطالعه ای که نسبت به شاهنامه داشته است، فضای رازگونه اساطیری را به تصویر بکشد. این مسئله حتی در "شهر سنگستان" وی نیز مشهود است. به هرحال او در حلقه آن دسته از روشنفکرانی است که مدینه فاضله ایران گرایی خود را در ایران پیش از اسلام می بیند. به طور کلی اخوان را می توان شاعری به شدت متاثر از مزدک و زرتشت دانست. این تاثیر حتی تا آنجا پیش می رود که نام دو فرزند خود را مزدک و زرتشت گذاشت.
کریمی تاکید کرد: راه حلهایی که از سوی اخوان ارائه می شود، غالبا شاعرانه است تا متفکرانه و ایران گرایی افراطی او نیز به این مسئله دامن می زند. به بیان ساده تر باید گفت، این ایران گرایی افراطی، شعر اخوان ثالث را دستخوش آسیبهای فراوان می سازد.
نظر شما