سمیرا اصلان پور - نویسنده و مشاور وزیر ارشاد در امور بانوان - در گفتگو با مهر افزود : جایزه بانوی فرهنگ از میان کتابهای چاپ شده در سال 85 انتخاب می شود. ما پارسال قصد داشتیم از یک بانوی پیشکسوت در عرصه فرهنگ تجلیل کنیم که فرصت و امکانات مجال این کار را نداد اما امسال قصد داریم این تجلیل را صورت دهیم.
وی در این باره گفت: جایزه ما معیارهایی ارزشی دارد و بنابراین تجلیل را هم با توجه به همین ارزشها انجام می دهیم. ما سال گذشته در زمینه سینما نیز به فیلم "روز برمی آید" - که تصویرگر زنی کوشا، قوی و باورپذیر بود - جایزه ای دادیم تا معیارهای خود را مشخص کنیم. البته فیلمی هم بود (راننده تاکسی) که می توانستیم به آن تمشک زرین بدهیم چرا که تصویری ناشایست از زن ارائه داده بود. در این فیلم زنی جوان و شاغل تمام آرزویش ازدواج با مردی بود که سن پدرش را داشت و نیز مادری وجود داشت که بازهم برای ازدواج، چهره ای تحقیرآمیز از خود نشان می داد.
این منتقد ادبی ادامه داد: ما دنبال این نیستیم که تصویری قهرمانانه و غیرقابل باور از زن ایرانی در آثار سینمایی و ادبی بیابیم بلکه به دنبال یک چهره واقعی و متناسب با شان ایرانی هستیم تا ضمن نمایش تبعیضها، مشکلات و مصائب زنان ما، راه حلهایی را هم برای آن ارائه کند.
وی در این باره توضیح داد: مثلا فیلمی چون "کافه ترانزیت" تصویری واقعی از مشکلات زنان نشان می داد و در عین حال در پایان فیلم نیز امید و راهی برای نجات را پیش رو می گذاشت. البته آثاری هم هستند که سیاه نمایی می کنند و با اتفاقات روز همخوانی ندارند.
سمیرا اصلان پور با اشاره به مختصات جایزه "بانوی فرهنگ"، به نگاه تنگ نظرانه برخی جوایز ادبی اشاره کرد و افزود: متاسفانه اغلب جوایز ادبی به صورت باندی عمل می کنند. حتی جوایز خصوصی که داعیه دار غیرجناحی بودن هستند، کاملا گروهی جایزه می دهند. همین چند سال قبل بود که داوران یکی از جوایز یلدا، مهرگان یا گلشیری به نتایج اعتراض کردند و گفتند که ما از نتایج اطلاع نداشته و دخالتی هم در آن نداشته ایم. این جوایز به شکلی کاملا مشخص تنها به یک طیف توجه می کنند.
این نویسنده ادامه داد: در میان این قشر حتی اگر تاریخچه و اثری تحقیقی مثل "صد سال داستان نویسی..." (حسن میرعابدینی) هم نوشته می شود، باز به یک طیف بیش از بقیه توجه می شود، درحالی که در کار پژوهش نباید نگاه جناحی و باندی داشت. این کتاب برخی جریانات را کمرنگ و برخی دیگر را پررنگ و مشروح می بیند.
وی با اشاره به سویه تقابلی جوایز ادبی خصوصی با جوایز وزارت ارشاد تصریح کرد: جریان جوایز ادبی امروز ما کاملا واضح است. آنان نویسندگانی را نزدیک به دولت هستند کنار می گذارند، این در حالی است که بعضی از خود آنها بیشترین بهره را از امکانات دولتی برده اند و وقتی دیگر نمی توانند از آن امکانات استفاده کنند تبدیل به اپوزیسیون می شوند.
مشاور وزیر ارشاد در امور بانوان اضافه کرد: من از تمام داوریها و جوایز ادبی دفاع نمی کنم. حتی یک سال از کتاب سال هم به خاطر نگاه غیرکارشناسانه اش انتقاد کردم اما باید بپذیریم که جوایز ما عمدتا باندی و تیمی است و برخی آثار اصلا خوانده نمی شوند.
اصلان پور درباره نگاه سلیقه ای در جوایز دولتی و نیز جایزه بانوی فرهنگ گفت: من از هیچ جایزه خاصی دفاع نمی کنم. اما وقتی من اعلام می کنم که ملاک جایزه "بانوی فرهنگ" کدام است، مشخص است که نمره را به کدام اثر می دهم ولی وقتی داعیه نگاه باز داریم نباید یکسویه برخورد کنیم. در بانوی فرهنگ تمام کتابها در حوزه های شعر، داستان، نقد و پژوهش بررسی می شود و محتوا در کنار ساختار مورد ارزیابی قرار می گیرد.
نظر شما