به گزارش خبرگزاری مهر، دفتر اطلاع‌رسانی مرکز پژوهش ها اعلام کرد، دفتر مطالعات سیاسی این مرکز با بیان این مطلب که مطرح شدن طرح ایده خاورمیانه نوین، نشان می‌دهد که نسخه قدیمی طرح دموکراسی‌سازی و اصلاحات در منطقه، یعنی خاورمیانه بزرگ به شکست انجامیده است، افزود: آمریکا در قالب طرح جدید خود در صدد منزوی ساختن کشورهای ایران و سوریه و جنبش‌هایی همچون حماس و حزب ا... است تا زمینه مناسب را برای اتحاد و عادی‌سازی روابط کشورهای محافظ کار و غیردموکراتیک منطقه با اسرائیل فراهم کند.
این گزارش می‌افزاید: به قدرت رسیدن جرج بوش پسر در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در سال 2000 و همزمان با آن راه یافتن نومحافظه‌کاران به مناصب کلیدی کابینه دولت او، حکایت از بروز تحول مهمی در سیاست خارجی آمریکا داشت و حادثه 11 سپتامبر نیز فرصت خوبی به آن‌ها داد تا به اشاعه اندیشه‌ها و ایده‌های خود بپردازند و با استفاده از تئوری‌ها و نظرات اندیشمندان سیاسی خود، اصلاحات سیاسی و دموکراتیزاسیون را برای کشورهای منطقه خاورمیانه در چارچوب برنامه مبارزه با تروریسم ، بنیادگرایی اسلامی و سلاح‌های کشتار جمعی پیشنهاد کنند؛ ایده‌هایی که بعدا در طرحی تحت عنوان «خاورمیانه بزرگتر» متجلی شد اما اکنون پس از گذشت چند سال از اجرای این طرح، اکثر کارشناسان و حکومت‌های جهان به ناکارآمدی و ناتوانی سیاست آمریکا در خاورمیانه اذعان و بر پیچیدگی‌ها ، تناقض ها و سیاست یک بام و دو هوای آمریکا در طرح خاورمیانه بزرگ اذعان کرده‌اند.
مرکز پژوهشها در ادامه خاطرنشان کرد که دموکراسی اساسا یک فرآیند است نه پروژه‌ای که بتوان آن را به کشوری تزریق کرد و در واقع فرآیند اصلاحات سیاسی، دموکراسی سازی و امثال اینها چیزی نیست که بتوان آن را از کشوری وام گرفت و یا وارد کرد، بلکه برخاسته از نیازها و الزامات درون خود جامعه است و باید بستر و زمینه‌های شکل‌گیری آن فراهم باشد. به علاوه اکثر کارشناسان و محققان بین المللی تاکید دارند که در کشورهای خاورمیانه با حکومت‌های موروثی ، بافت قبیله‌ای و فساد و ارتشا حکام منطقه – که تقریبا همگی آن‌ها به استثنای چند کشور از جمله ایران ، از طریق انتخابات قدرت را به دست نمی‌گیرند – و همچنین بافت فرهنگی منطقه که اصولا برای دموکراسی‌سازی مناسب نیست و از همه مهمتر عدم پذیرش الگوی سکولاریسم و لیبرالیسم غربی، همگی از ناکامی‌های طرح خاورمیانه بزرگ حکایت دارند.
از سوی دیگر، سیاست یک بام و دو هوای آمریکادر منطقه بر پیچیدگی این طرح افزوده است به گونه‌ای که بوش از یک سو طنین دموکراسی در سر می‌پروراند و از سوی دیگر از رژیم‌های منتخب و برخاسته از رای مردم حمایت نمی‌کند و جنبش‌ها و رژیم‌هایی همچون حماس، حزب ا... و اخوان المسلمین مصر و... را به رسمیت نمی‌شناسد و در عوض به استمرار حمایت خود از رژیم‌های محافظه کار عرب ادامه می‌دهد و از همه مهمتر موضوع اسرائیل است که نشان می‌دهد، ایالات متحده ثبات را بر دموکراسی به خاطر حمایت از منافع اسرائیل ترجیح می‌دهد و – از نظر آمریکا – اسرائیل موضوعی است که نباید فراموش شود و مورد تهدید قرار گیرد.
در پایان این بررسی آمده است: طرح خاورمیانه بزرگ بوش ، اساسا و از ابتدا مرده متولد شده بود.
نظر شما