خبرگزاری مهر - گروه فرهنگ و ادب: این کتاب در سه بخش "تاریخ زورخانه"، "فرهنگ آداب و اصطلاحات" و "عملیات ورزش باستانی" تاریخچه زورخانه را در ایران روایت کرده است.
حسین انصاف پور در پیشگفتار کتاب نوشته است : زورخانه باغ ایلچی در کوچه حاج صفرعلی در گذر لوطی صالح تهران قدیم محل رفت و آمد مردمی بود که پس از پایان کار روزانه به هنگام عصر با شنیدن صدای ضرب و زنگ زورخانه نشانه های عیاری و پهلوانی را با عشق به ائمه (ع) و بزرگان دین در زورخانه می جستند و مومنین و جوانمردان فروتنانه با وضو به داخل زورخانه قدم می گذاشتند. مرحوم غلامرضا انصاف پور در چنین محله ای به دنیا آمد. او در سال 43 کتاب "نقش پهلوانی و نهضت عیاری در تاریخ اجتماعی و سیاسی ایران" و در ادامه "داستانهای شگفت انگیز از تاریخ پهلوانی ایران"، "نبرد پهلوانان"، "شاهکارهایی از افسانه های پهلوانی ایران" و "عیاران" را که داستانهایی برگرفته از ادبیات کلاسیک و فولکلوریک ایران بودند، در اثبات جایگاه اجتماعی و نقش فتیان و عیاران در تاریخ ایران به رشته تحریر درآورد. کتاب حاضر نیز ادامه منطقی کتاب "نقش پهلوانی و نهضت عیاری" است.
بخش اول کتاب در فصول "بنیادهای ورزش زورخانه ای"، "پیشینه آیین های زورخانه ای در میان عیاران و شاطران"، "فتوت، آیین رفتارگرایی پهلوانان و عیاران ایران"، "تومار افسانه پوریای ولی"، "عملیات زورگری"، "اوضاع زورخانه ها و فعالیتهای پهلوانان در دوره قاجاریه"، "آخرین گروه های اجتماعی زورخانه رو" و "زورخانه در پایان دوره انحطاط و آغاز دوره جدید" سیر تطور زورخانه را از دوران باستان و در فراز و فرود تاریخ ایران و پیشینه آیین های زورخانه در میان عیاران و شاطران بررسی می کند.
نویسنده از دیدگاه جامعه شناسی تاریخی گروههای اجتماعی زورخانه رو را تحلیل می کند تا نشان دهد که چگونه جدا شدن آیین ها و رفتارگرایی پهلوانی و عیاری از زورخانه و اهمیت یافتن صرف ورزش و پهلوانی در اواخر دوره قاجار و دوران پهلوی اول به اوج انحطاط آن انجامید.
بخش دوم، فرهنگنامه کاملی است از لغات و اصطلاحات زورخانه شامل آداب و رسوم رفتار ورزشکاران باستانی از ابتدای ورود تا هنگام خروج از زورخانه و نیز ادبیات و اشعار زورخانه که ویژگیهای بی نظیری دارند. بخش سوم هم حرکاتی هستند که ورزش باستانی را شکل می دهند.
"تاریخ و فرهنگ زورخانه" زورخانه را به عنوان یک نهاد اجتماعی و فرهنگی معرفی می کند که زبان، ادبیات و فلسفه وجودی ویژه خود را در مسیر پرفراز و نشیب قرون ایجاد کرده است تا واژه پهلوان مصداق انسانی کامل در تن و روان باشد.
از ویژگیهای شگفت زورخانه آرمانگرایی اجتماعی آن بوده که بر اصول آیین فتوت رواج داشته و از قرون بعد از اسلام و تا چند قرن پیش، دهها و بلکه صدها کتاب در خصوص آن غالبا به نام "فتوت نامه" نوشته شده و عیاران و پهلوانان و شاطران موظف به پیروی از اصول طریقت آن بوده اند.
نظر شما