به گزارش خبرنگار مهر، به منظور حفظ استقلال و خودکفایی کشور دربخش کشاورزی و افزایش تولیدات این بخش در راستای اقتصادی کردن فعالیتها لازم است از منابع آب و خاک استفاده بهینه و مطلوب به عمل آید تا با اجرای عملیات زیر بنایی زمینه برای توسعه مکانیزاسیون، افزایش تولیدات کشاورزی و جلوگیری از تلفات منابع آبی کشورفراهم شود.
عدم تعادل سرمایه گذاری بین طرحهای تامین آب، انتقال و توزیع منابع آبی کشور یکی از مشکلاتی است که تجهیز و نوسازی اراضی کشاورزی را با چالش روبرو کرده وازسویی عدم تکافوی اعتبارات رسیدن به اهداف تعیین شده را با تنگنا مواجه می کند لذا تحقق اعتبارات مورد نیاز و پیش بینی شده در برنامه های توسعه امری لازم الاجرااست.
منبع اصلی تامین و تولید محصولات مختلف کشاورزی آب و خاک است که بهره برداری به اشکال گوناگون ازآنها سبب شکل گیری نظامات مختلف تولیدی در بخش کشاورزی شده است.
اهداف کمی تجهیز و نوسازی اراضی کشاورزی
احداث شبکه فرعی در اراضی مدرن زیر سدها و اجرای عملیات تجهیز و نوسازی اراضی مدرن زیر سدها در سطح 500 هزار هکتار برای هر دو مورد و به صورت توام با اعتبار مورد نیاز 11 هزار میلیارد ریال، اجرای کانال آبیاری عمومی در اراضی سنتی در سطح 500 هزار هکتاربا اعتباری معادل 5 هزار و 584 میلیارد ریال، پوشش انهارسنتی در سطح 500 هزار هکتار با اعتبار هزار و 200 میلیارد ریال و اجرای عملیات تجهیز و نوسازی در اراضی سنتی در سطح 500 هزار هکتاربا اعتبار 3 هزار و 500 میلیارد ریال از اهداف اساسی در برنامه چهارم توسعه به منظور تجهیز و نوسازی اراضی کشاورزی است.
در برنامه چهارم توسعه درسطح 2500 هزار هکتاربا اعتباری بالغ بر21 هزار و 284 میلیارد ریال برای تحقق اهداف مذکور پیش بینی شده است.
توسعه شبکه های آبیاری در سال 87
تجهیز و نوسازی اراضی زیر سدهای مخزنی و بندهای انحرافی در سطح 19 هزار و 31 هکتار با اعتباری معادل 230 هزار میلیون ریال و تجهیز و نوسازی اراضی شالیزاری با اعتبار 166 هزار میلیون ریال در سال آینده اجرایی می شود.
اجرای عملیات آب و خاک همچنین احداث کانال، انتقال و توزیع 470 کیلومتر، زهکشی 53 کیلومتر در سال آینده با اعتباری معادل 217 هزار میلیارد ریال اجرا خواهد شد ضمن اینکه کمکهای فنی و اعتباری با 800 هزار میلیون ریال محقق می شود.
بودجه فعالیتهای آب و خاک
به منظور توسعه شبکه های آبیاری، تجهیز و نوسازی اراضی کشاورزی از مجموع اعتبارات مصوب طرحهای مرتبط در سالجاری که بالغ برهزار و 662 میلیارد ریال است تا پایان آذرماه سالجاری بالغ بر هزار و 21 میلیارد ریال معادل 61 درصد تخصیص داده شده که جهت اجرای عملیات به استانها ارسال شده است.
در مجموع در سطح 353 هزار و 250 هکتارعملیات زیر بنایی اعتبار پیشنهادی 6 هزار و 619 میلیارد ریال است.
اعتبار پیشنهادی طرحهای ملی مرتبط با دفترصنایع و امور زیر بنایی وزارت جهاد کشاورزی معادل 5 هزار و 870 میلیارد ریال است که از این میزان کمتراز50 درصد معادل 2 هزار و 950 میلیارد ریال درلایحه آمده است که این میزان اعتبار رشد 188 درصدی نسبت به سالجاری و رشد 74 درصدی نسبت به اعتبار مصوب سال 86 فعالیتهای آب و خاک این دفتراست.
فرید اجلالی،معاون صنایع و امورزیربنایی وزارت جهاد کشاورزی در رابطه با اجرای پروژه های آب در کشورمی گوید: درلایحه ای به دولت پیشنهاد شده که 4.5 درصد اعتبارات به بخش آبخیزداری، 30 درصد به استحصال و انتقال آب، 61 درصد به عملیات زیر بنایی داخل مزرعه، 4.5 درصد به آبخوان داری و تغذیه مصنوعی اختصاص یابد.
گفتنی است میزان آب مصرفی در بخش کشاورزی بر اساس آمار وزارت نیرو در سال 82 بالغ بر86.5 میلیارد متر مکعب بوده که امسال باید 160 میلیون متر مکعب آب در بخش کشاورزی تامین شود که تا کنون 72 میلیون و 500 هزارمترمکعب آن تامین شده است.
اجرای عملیات زیر بنائی آب و خاک در سطح 2 میلیون هکتار
ایجاد و ساماندهی نظام بهره برداری از منابع آب و خاک در2 هزار هکتار و توسعه و بهبود منابع کوچک آب در 800 میلیون متر مکعب در برنامه چهارم توسعه دنبال می شود.
اهداف کمی بهره وری آب و خاک
راندمان آبیاری در اراضی آبی کشور در سال 84 معادل 40 هزار هکتار و میزان تولید به ازای هر متر مکعب 790 میلیون متر مکعب بوده که این میزان به ترتیب در سال پایانی برنامه چهارم توسعه به 45 هزار هکتار و 930 میلیون متر مکعب افزایش خواهد یافت.
گفتنی است اجرای سند ملی الگوی مصرف بهینه آب کشاورزی در سطح 620 دشت کشور، در حال حاضر در دو پایلوت در دست اقدام است که در این زمینه از تجارب بین المللی نیز استفاده می شود.
الزامات قانونی مدیریت آب
افزایش بهره وری در چشم انداز بیست ساله به میزان 2 برابر وضع فعلی و در طول برنامه چهارم 25 درصد به عنوان الزام قانونی آمده است که توافق شده دربرنامه چهارم 790 گرم به ازای هر متر مکعب آب و در پایان برنامه 930 گرم به ازای هر متر مکعب آب افزایش یابد.
در هر صورت تحقق 300 میلیون تن تولید کشاورزی با مدیریت تقاضای آب امکانپذیر خواهد شد.
اجلالی در رابطه با الزامات قانونی مدیریت آب، می افزاید: در طول برنامه چهارم مدیریت همزمان عرضه و تقاضای آب توسط این دفتراجرایی شده و در حال حاضرازچهار منبع چاه 44.9 میلیارد مترمکعب، چشمه 21.2 میلیارد مترمکعب، قنوات 8.2 میلیارد مترمکعب و ازآبهای سطحی بالغ بر25.7 میلیارد مترمکعب آب استحصال می شود.
درشرایط ایده آل می توان بالغ بر103.5 میلیارد مترمکعب آب در بخش کشاورزی استفاده کرد که هم اکنون این رقم 100 میلیارد مترمکعب درنظر گرفته شده است.
به هر حال فراهم کردن شرایط مناسب به منظور استفاده از حداکثر توان فنی و مهمندسی کشور در بخش دولتی و خصوصی همچنین افزایش اعتبارات سبب می شود ضمن تامین منابع آبی جدید کلیه عملیات زیر بنایی در اراضی زیر دست سدهای مخزنی و بندهای انحرافی از شبکه های اصلی تا خروج زه آب از اراضی تحت کشت به صورت یکپارچه انجام شود.
نظر شما