نگاهي به مشكلات مسافران نوروزي در جاده هاي كشور

شايد براي همه ماتلخ ترين لحظات در مسافرت  زماني  بوده است كه بر اثر يك اشكال فني يا از بين رفتن يكي از قطعات فني خودرويمان مجبور  شده ايم ساعت هاي طولاني در جاده هايي كه فرسنگ ها با اولين شهر و آبادي فاصله دارند،  منتظر بمانيم تا يكي به داد برسد ودر اغلب موارد نيز به دليل نبود امكانات لازم جهت راه اندازي مجدد خودرو مجبور مي شديم كه خودرو را به اولين شهر در مسير جاده رسانده و اقدام به تعمير آن  كنيم .

فلسفه تشكيل خودروهاي امداد جاده اي چيست ؟

طي سال هاي اخير بويژه در ايام نوروز شاهد حضور جدي خودروهاي امداد جاده اي جهت كمك به در راه ماندگان هستيم،  به طوري كه با گرفتن چند شماره به راحتي تيم هاي سيار و ثابت حاضر در سطح جاده هاي كشور ظرف كمترين زمان ممكن خود را به نزد ما رسانده و با امكاناتي كه در اختيار دارند ،  اقدام به راه اندازي مجدد خودروها مي كنند و در صورت نياز آنها را تا اولين تعميرگاه خودرو يدك مي كشند؛ اما متاسفانه اين طرح با تمام مزايا و فوايدي كه دارد به دليل عدم اطلاع رساني قوي و آگاه سازي  رانندگان نسبت به تعرفه ها ، وظايف و نحوه نظارت بر عملكرد اين دسته از خودرو هاي امدادي امروز شاهد گلايه مندي بسياري  از رانندگان نسبت به عملكرد آنها و وجوه دريافتي شان در ازاي خدماتي كه مي دهند هستيم.

يكي از شهروندان كه اخيرا دربزرگراه تهران - قم به دليل بروز مشكل فني خودرو به ناچار شب را در كنار جاده و در نقطه اي دور افتاده  سپري كرده است ، شرح ماجراي  خرابي خودرو اش را در گفتگو با خبرنگار اجتماعي مهر اينگونه توصيف مي كند : خودرو ما در اتوبان تهران- قم خراب شد و هر كاري كرديم موفق به راه اندازي مجددآن نشديم و به ناچار شب را در كنار جاده و با هول و هراس طي كرديم تا اينكه صبح روز بعد يكي از خودرو هاي امداد جاده اي با چراغ گردان در كنار ما ايستاد  ، گويي فرشته نجات به ياري من و خانواده ام كه در سرماي زمستان شب سختي را گذرانده بوديم، شتافته است .

 وي مي افزايد:  راننده خودرو امداد كاپوت ماشين را بالا زد و با يك نگاه گفت : بايد به مكانيكي بروي ، چون احتمالا يا " كوئل " سوزانده اي ، يا زنجير پاره كرده اي ...  من كه بشدت از وضعيت خانواده در آن هواي سرد رنج مي كشيدم از او خواستم مرا تا نزديكترين مكانيكي يدك بكشد .  او گفت بر اساس تعرفه اعلام شده ما هر كيلومتر 400 تومان مي گيريم و اين كار را انجام مي دهيم و من سريع و بناچار پذيرفتم .

 پس از طي 6 كيلومتر ما را به يك مكانيكي-   كه بعدا فهميدم از اقوام نزديكش نيز هست-   رساند و ادعا كرد 20 كيلومتر خودرو مرا  يدك كشيده است ، بناچار مبلغ 9 هزار تومان به او دادم ، اما قضيه به اينجا تمام نشد ، مكانيك هم نگاهي به ماشين كرد و گفت :  تعمير ماشينت تا بعد از ظهرطول مي كشد   و حداقل 40 هزار تومان بدون دستمزد  من خرج دارد .

اين شهروند مي افزايد : برايم سخت بود كه خانواده را در وسط اتوبان با خودرويي ناشناس راهي كنم ، دوباره به امداد سيار - كه تلفن همراهش را به من داده بود - زنگ زدم و از او خواستم مرا تا تهران يدك بكشد ، او پس از 5 دقيقه  بازگشت و گفت چرا نمي گذاري ماشينت را تعمير كند ، گفتم گران مي گيرد ،  او را به كناري كشيد و در گوشش پچ پچي كرد و  رو به من گفت : او خواهر زاده ام است ، به او گفتم برايت ارزان حساب كند ، يك باره يادم افتاد نگاهي به پلاتين ماشين بيندازم ، از  پلاتين يدكي كه در ماشين داشتم استفاده كردم و ماشين با يك استارت روشن شد . نگاهي به راننده امداد سيار و خواهر زاده مكانيكش انداختم و گفتم تا كي مي خواهيد با سركيسه كردن  در راه ماندگان زندگي بگذرانيد.

خودرو هاي امدادي تقلبي در كمين مسافران جاده ها

 علاوه بر مشكلات اين چنيني  كه رانندگان مطرح  مي كنند،  مسئله بسيار مهم ديگر افراد سودجويي هستند كه بدون مجوز در قالب خودروهاي امداد جاده اي در سطح جاده هاي كشور تردد مي كنند و با نرخ ها و شيوه هاي مختلف رانندگان و مسافران در راه مانده راغارت مي كنند.

  محمد نوري راننده ديگري كه به همراه خانواده اش از مقصد اصفهان به طرف تهران حركت كرده بود ،  ديگر راننده گله مندي است كه از نبود نظارت دقيق بر خودرو هاي امداد جاده اي مي نالد .

وي مي گويد: خودرو بنده در چند كيلومتري تهران خراب شد و به ناچار از خودروهاي امداد جاده اي تقاضاي كمك كردم ولي متاسفانه اين افراد نه تنها با راهها و شيوه هاي مختلف سعي در پنهان كردن علت خرابي خودرو داشتند ،  بلكه با سرپوش گذاشتن بر روي علت بروز مشكل فني در خودرو اقدام به اخذ وجه بالايي  در ازاي تعمير خودرو كردند.

اين راننده تصريح مي كند: قيمت تمام قطعات نصب شده بر روي خودرو را دو برابر حساب مي كنند و در اغلب موارد نيز خودرو تعمير شده توسط اين افراد مجددا پس از طي مسير كوتاهي خراب مي شود. 

فقط شركت هاي ايران خودرو و سايپا مجوز فعاليت در سطح كشوررا دارند

  معاون  سازمان حمل و نقل و پايانه هاي استان تهران در اين باره به خبرنگار اجتماعي خبرگزاري مهر  مي گويد: در سطح كشور فقط شركت هاي ايران خودرو(امداد خودرو) و سايپا وشركت امداد گران خودرو نيز در سطح استان تهران در حال حاضر مجوز سرويس دهي از طريق خودروهاي امداد جاده اي را دريافت كردند و مابقي خودروهايي كه در اين زمينه فعاليت مي كنند غيرقانوني هستند.

به گفته وي شركت هاي ايران خودرو و سايپا فقط توليدات متعلق به خود و خودروهاي امداد جاده اي متعلق به شركت امدادگران خودرو نيز به تمام خودروهاي در راه مانده و داراي مشكل سرويس دهي مي كنند.

علي صادقي زاده با بيان اينكه تعرفه هاي خودرو هاي امداد جاده اي را دو شركت ايران خودرو و سايپا تعيين مي كنند،  اظهار  مي كند : خودرو هاي مذكور به هيچ وجه نمي توانند بيشتر از مبلغ تعيين شده دريافت كنند و در صورت نياز به نصب  قطعه اي  هزينه آن بر اساس تعرفه كارخانه است.

به گفته معاون سازمان حمل و نقل و پايانه هاي استان تهران خودروهاي امداد و جاده اي در صورت سرويس دهي به خودروهاي داراي گارانتي يا كارت طلايي حق دريافت وجهي از اين افراد را ندارند و رانندگان نيز در صورت مشاهده تخلفي از سوي اين افراد مي توانند موضوع را جهت بررسي دقيق به شماره 124 سازمان بازرسي و نظارت وزارت بازرگاني يا شركت هاي تابعه مانند ايران خودرو و سايپا اعلام كنند.

 وي  تاكيد مي كند : هيچ خودرويي غير از خودروهاي متعلق به دو شركت سايپا و ايران خودرو در كشور حق سرويس دهي به خودروهاي در راه مانده را ندارند و ديگر خودروها غير مجاز هستند و حق فعاليت ندارند.

اجراي طرح امداد جاده اي در نوروز

صادقي زاده  در گفتگو باخبرنگار  اجتماعي خبرگزاري مهر همچنين با اشاره به اجراي طرح ويژه اي در ارتباط با خودروهاي امداد جاده اي از 25 اسفند ماه تا 15 فروردين ماه سال آينده اضافه مي كند : در ايام نوروز براي بالابردن ضريب ايمني مسافران نوروزي  بر اساس هماهنگي با كميته حمل و نقل نوروزي تعداد زيادي از خودروهاي امداد جاده اي در سطح جاده هاي اطراف استان تهران و كشور كار امداد رساني را انجام مي دهند و در صورت ممكن سعي مي شود كه هزينه اي نيز از رانندگان دريافت نشود.

به گفته وي در طول اين ايام در جاده هاي پرتردد به منظور رفع مشكلات رانندگان خودروهاي امداد جاده اي شركتهاي ياد شده به طور سيار يا ثابت در سطح جاده ها مستقر مي شوند.

 خودرو امداد جاده اي براي خودرو هاي در راه مانده به مانند آمبولانس هاي اورژانس ناجي مسافران و در راه ماندگان است ولي اگر نظارت دقيق و مستمري بر فعاليت اين دسته از نيروهاي امدادي نشود،  نه تنها روز به روز بر تعداد خودروهاي امدادي فاقد مجوز افزوده مي شود بلكه اين طرح به جاي تامين نيازها و امنيت رانندگان در جاده ها به يك امر مشكل ساز و راهزنان جديد تبديل مي شوند كه به دليل ناچار بودن يك راننده در راه مانده اقدام به سركيسه كردن مسافران جاده هاي كشور مي كنند.

در هر حال آنچه بايد بر آن تاكيد كرد اين است كه پس از پيگيري هاي زياد و متعدد در پيچ و خم و پاس كاري هاي سازمان هاي متعدد نفهميديم كه بالاخره ناظر مستقيم بر فعاليت خودرو هاي امداد جاده اي و نهاد مستقيم رسيدگي كننده به شكايات  رانندگان معترض چه كسي است و به طور قطع تلاش يك راننده مال باخته نيز در پيگيري مسئله به جايي نخواهد رسيد و يا اگر هم به قول برخي مسئولان خود شركت هاي دارنده خودروهاي امداد جاده اي مسئول تعيين تعرفه ها هستند  ، ديگر جايي براي شكايت نسبت به بالا بودن تعرفه ها و نرخ هاي تعيين شده باقي نمي ماند!!؟